öyle olsaydı, tarım ve köle ekonomisine dayanan padişah, şah, sultan rejimleri fransa ve ingiltere gibi üç beş çapulcu haydut güruhu tarafından tokatlanıp yarrağın başına oturtulmazdı.
doğrusu şu ki osmanoğlu sülalesi ve avrupalı feodal beyler, demiri, çeliği, alüminyumu işlemeyi bile bilmiyordu.
am sikip öküz yiyip edebiyat parçalamaktan toplumsal, ekonomik dinamiklerin yapısını çözümlemeye dahi vakit bulamayan konformist, lümpen, elit, cahil birer ibneydiler.
afrikaya ordu gönderdiler, askerlerin çoğu bulaşıcı hastalıklarla telef oldu. okyanusa açılmak istediler, manyetizma konusuna hakim olmadıkları için gemileri alabora oldu. orduları at ve eşekle seyahat ediyor. köstebekler tarafından inşa edilen derme çatma patikalarda yol alıyordu. petrolü çamurla mukayese ederken, gazyağıyla ve mumla aydınlanıyor. ulaklarla haberleşiyor, en ufak iç karışıklıktan dahi aylar, yıllar sonra haberdar olmaktaydı koca koca imparatorlar.
demire şekil verip kesici alet ve teçhizatlar geliştirmek için dahi körüklü ocaklardan istifade ediyor, akkor halindeki çeliği saatlerce döverek, binlerce işçiyi köle misali çalıştırarak avrupanın birkaç saatte fazlaca ürettiği ürünlere aylar, yıllar sonra erişiyordular.
