sermayenin organik bileşiminin oranı arttıkça işgücüne talep azalır ve büyük bir işçi kitlesinin emeği için kullanım alanı kalmaz. işçi sınıfının bir bölümü fazlalık haline gelir. bu görece nüfus fazlası denilen şeyi oluşturur; işçi sınıfının bir kısmı işsizlik korkusuyla ağır çalışma koşullarında sömürülürken diğer kısmı zorunlu işsizliğe mahkum edilir. işsizliğe mahkum olan kesimin oluşturduğu da yedek sanayi ordusu olur.
yedek sanayi ordusu kapitalizmin gelişmesi için olmazsa olmazlardandır; üretimin gelişmesiyle işsizlik azalır. ardından üretim fazlası yüzünden bir kriz patlar ve işçiler işten çıkarılır. yedek sanayi ordusu güçlenir; yeni dönem için daha ucuz işçi temin edilir.
