zira cümleye göre değişir. saçma sapan, anlatım bozukluklarıyla dolu, gereksiz betimlemelerle laf kalabalığı yapılmış bir cümle de ziyadesiyle uzun olabilir ancak boştur. tam aksine çok güzel bir şekilde işlenmiş kelimelerle kurulan upuzun bir cümle gerçekten zeka ürünüdür.
bu demek değil ki "kısa cümleler zeka ürünü değildir" genellemesini yapabiliriz. üç beş kelimelik bir aforizma derinlik babında bir kitaba eşit olabilir kimi zaman.
velhasıl-ı kelam, zeka ürünü olan cümlenin uzunluğu kısalığı değil içeriğidir.
özellikle melankolik şair çakmalarının içine düştüğü yanılgıdır efenim.
"uyuşuk pazar gecesinin son saatlerini memlekete giden bir treni puslu garda hafif de titreyerek bekler gibi geçirdim" gibi bir cümle nasıl bir zeka ürünüdür kardeşim. yani bi cümleye 8 yüklem 12 tümleç 5 özne koyunca çok mu zeki oluyorsun.
kesik kesik, anlamsız, tutarsız, bütünlüğü olmayan kısa cümleler kurmak yerine, hiçbir anlam bozukluğu olmayan, söylenmek istenen şeyi detaylandırarak anlatan, başı ile sonu uyumlu, cümlenin öğelerinin doğru yerleştirildiği şekilde kurulan uzun cümle, kişinin sahip olduğu kelime hazinesi, hayata bakış açısı, genel kültür, kelime oyunları ve zeka ile mümkün olan, birçok kişinin beceremeyeceği, sadece azınlığın becerebildiği bir kelime oyunu sanatıdır.
özdemir asaf ''yalnızlık paylaşılmaz; paylaşılınca yalnızlık olmaz'' demiştir. ne kadar kısa bir cümle dimi? ama bu cümleyi ben, sen, o değil ''özdemir asaf'' kurmuştur.
yani uzun cümle değil güzel cümle zeka ürünüdür.
bir paragraflık cümleler var oku oku bir bok anlatmıyor, sürekli bir kendini tekrar ediş yahut bol virgüllü, madde sıralaması yapan cümleler. hepsi o cümleyi okumaya ayırdığın zamana acımakla sonuçlanıyor...
