uludağ sözlük felsefi siyasi yazarlar e muhtırası

    1.
  1. Uludağ sözlük bünyesinde 1., 2, 3, ve 4. nesillerin de destek verilebileceği bir metin hazırlanmıştır. Umulan, beklenen, arzu edilen hal; sözlük yönetiminin bu metni yazarların can sıkıntısının değil, emek verdikleri yere olan mevcut muhabbetlerinin bir eseri olarak algılanmasıdır.

    Bu metnin sonunda imzaları bulunan, sağcı, solcu, alevi, Sünni, türk, kürt, ermeni, laz, Çerkez, arap vb kökenden yazarlar, hristiyan, Müslüman, Musevi, ateist, Budist vb dinden yazarlar, sağ veya sol, bunun dışındaki apolitik kişiler ve o fraksiyonun destekçisi yazarlar ve tüm ayrımsal özelliklerin en azından birini üzerlerinde taşıyan yazarlar ortak bir metnin etrafında birleşmeyi kendi insani özelliklerinin bir gereği olarak, muhabbet besledikleri Uludağ sözlük oluşumunun bir emekçisi, işçisi, üyesi olarak bu metne imza atmayı doğal bir durum olarak algılamış ve kendi veya vekilleri aracılığı ile imzalamışlardır.

    Elbette 7 gün 24 saat, 5 kişilik bir moderasyonun günlük 2000 entrye %100 başarı ile sahip çıkması beklenmemektedir. Beşer şaşar sözü biz insanlar içindir. Ama bu durum asla mevcut hal'in gerekçesi olamaz. Zira artık yamalı bohçaya dönmüş bir haldeki sözlük formatında Uludağ sözlükte yönetim kadrosu 5 kişiyi geçemez diye bir madde bulunmamaktadır.Peki nedir bu yazarların beklentileri;

    - yazarların hiç. Birisi bir diğer yazarın yazı kalitesini kendi öznel algıları ile hakir görmek gafletinde bulunmasın. insanların değerlendirmelerini bireysel olarak tahlil etmek mümkün ise de, kişiyi yazım kalite/seviyesi ile değerlendirmek bunu da entry halinde başlık veya nick altlarında ifşa etmek insan onuruna yakışmadığı gibi kişisel hırsların ve ileriki dönemlerde kişinin yapabileceği bir yazım hatasında veya gaflet anında kişiye bumerang gibi geri dönecek ve bıçak artık sahibini kesecektir. Bıraksın da yazarlar kendi kalitelerini diğer yazarlarla kıyaslayarak kendileri tespit etsinler. Bizler inanıyoruz ki; yazar kişisi kendisi için çok yüksek seviyede olan bir sözlükte de, kendisi için çok alt seviyede bir sözlükte de zaten durmayacak gelişi gibi gidişi de kendi hür iradesi ile olacaktır.

    - Herkes, türkiye cumhuriyeti'nin yasalarına saygılı olacak şekilde entry girebilmeli. Evet, bu ülkenin ekmeğini yiyen, suyunu içen ve her fırsatta dedelerimizin köken belirtmeden inşasında canları ile bir tuğla koyduklarını belirttiğimiz vatanın üzerinde geçerli olan kanunlar ve yasaların belirttiği çerçevede dilimizi anlaşılabilir bir şekilde kullanalım. Bu aslında gammazlar menüsünde bu entry sözlüğü yasal yönden zor durumda bırakabilir şeklinde teorik olarak mevcut ama biz yazarlar bu maddenin günün birinde uygulanabilir olduğunu görmek istiyoruz. Bugün yasalar bizlere dtp'li milletvekiline, akp'li bir milletvekiline, ordu mensuplarına, mhp'li milletvekillerine kısacası kamu kurum ve kuruluşlarındaki kişilere kişisel olarak suç oluşturabilecek entryler giremeyeceğimizi biliyoruz. Ama gönül moderasyonun da bu konuda hassasiyet göstermeyen ve bu yasal yükümlülükten haberi olmamış yazarlara aynı dikkatle yaklaşmasını ummaktadır.

    - Sözlükte adam asmaca oynanmasına bir son verilsin. Bir yazarın açtığı başlık, yazdığı entry o kişiye muhalif kişilerce ayar adı altında hakaret olarak dönmesin. Hiçbir yazar kendisinde yazar nick altında moderasyon göreve yazabilecek yetkiyi görmesin. kimse faşist-yobaz-allahsız-bölücü-pkk lı-ateist-şeriatçı vs ithamlarla damgalanmasın. Evet belki de en önemlisi bu!.bu metne imza atan yazarlar da dahil olmak üzere bu hatayı herkes yaptı. Artık olmasın istiyoruz. Bir dur densin istiyoruz. Bir yazarın diğer yazarı "modlar yakınımdır" tarzı bir tavırla tehdit edebilmesi o sözlükte kast sisteminin varlığına işaret eder. Bir sözlükte kast sistemi olmamalı olacaksa da o sistemin en tepesindeki ayrıcalıklı kişiler o sözlüğün yazarları olmalıdır.

    - siyasal tercihler aşağılanmayı hak etmez. Anayasal süreç içerisinde kendisine yer bulmuş bir düşünce eleştirilebilir ama bu düşünce sahibi hakarete uğrayamaz.

    - Siyasal bir düşünceyi ifade eden bir entrynin "başlık silindiği için entryniz siliniyor" gibi nedenlerle silinmesi haklı görünmemektedir. Zira bu konuda zaten birçok kesimce rüştünü ispat etmiş kişilerin kalemleriyle yazdıkları entrylerin mühür sahiplerince akıl izan sınırları içerisinde değerlendirilmesi gerekmektedir

    - Göze daha az çarpıyor olsa da, spor konusunda ve özellikle taraftarlık noktasında belli başlı düzenlemeler şart. Maç günler sol framede oluşan sportif(!) görünüm bir kısım yazarın yükselen ateşini düşürse de konu ile uzaktan yakından alakası olmayan kişilerin ateşini yükseltmektedir. Bunun nedeni başlıklardaki tarz olduğu kadar entrylerdeki seviye sorunudur. Bunu dışında spor ve müsabakalarla ilgili entrylerin çokluğu da ayrı bir renktir diye düşünmekteyiz.

    - "Artan çaylaklık" gibi anlaşılması zor bir uygulamadan vazgeçilmelidir. Bir yazar bir hatayı bir kez yapar çaylak olur, iki kez yapar çaylak olur. aynı yazarın on kez aynı hatayı tekrarlaması hala çaylaklıkla cezalandırılıyorsa bu moderasyonun ya adı geçen yazarı kayırdığı anlamına gelir ya da moderasyon yazarları kaybetmekten korkuyor şeklinde algılanır. Yazar hataları devam ediyorsa silinir. Tekrar aynı nickle de sözlüğe alınmaz. Gider başka bir nick ile yazma hayatına devam eder. Moderasyon bu noktada kendisine çeki düzen vermedikçe sanırız bu sözlükte adalet kavramı her zaman sorgulanır bir durumda kalacaktır.

    - yaşadığımız her yerde, işte, okulda başımızda bizi kontrol eden bir sürü kuvvet varken, fikrimizi açıklama yeri olarak düşündüğümüz sözlük platformunda kimsenin tehdidine uğramaktan hoşlanmıyoruz. ateist olmak zorunda değil kimse, veya milliyetçi, sosyalist, aktivist... George soros'u seviyorsak, sebeplerini söyleyebilmeliyiz. Bu ortamı oluşturmak mührü ellerinde tutan Süleymanların görevidir.

    - fikirleri tartışmayı bilen insanları gibi iddia tez anti tez şeklinde fikir alışverişinin yapılmasını bekliyoruz. özgürlük düşüncesiyle fikirleri her şekilde beyan edilebilmeli, gerekli alt yapı ve bilgiyle bazı konuların tanımlanmasını (tarihi veya güncel kaynaklar sunularak) bölücülük veya hakaret olarak görüp buna karşı tavır alacak kişilerin antitezleri ile ortaya çıkmasını özendirecek bir tavır sergilenmelidir. türkiye gençliğinin apolitikleştiği bu süreçte sözlüklerin, karşıt görüşlerle saygı ve hoş görü çerçevesi içerisinde, bir aydınlanma ve bilinçlenme zemini olması gerektiğini düşünüyoruz

    - yoğun çalışma şartları altında olduğu bilinen moderasyonun hiç değilse belli durumlardaki entrylerin rötuş istekleri noktasında yetkilerinin gammazlara devredilmesi, gammazların haksız uygulamalarında ise yazar şikâyetleri ile gammazın hem gammazlığının elinden alınması hem de yazar olarak belli süreli hak mahrumiyetine uğratılmaları hem hataların o an içerisinde düzelmesine hem de moderasyonun daha rahat ve geniş vakitte çalışmasına vesile olacaktır.

    - Sözlük admini tarafından sözlük yönetimindeki üyelere gerekli uyarının yapılarak, yazar-mod mesajlaşmalarında her moderatörün aynı kibarlık noktasında buluşması sağlanmalıdır. Bizler maaş karşılığı yazmıyorsak en azından kişisel olarak belli bir saygıyı hak ettiğimizi düşünüyoruz.

    - En çok şikâyetçi olunan sorunlardan bir diğeri ise entry silinmelerindeki çifte standart. Yok diyerek başı kuma gömmekten vazgeçme zamanı geldi de geçiyor. Hepimiz biliyoruz ki; kimi entryler ya sahipleri ya da hitap ettikleri konu itibariyle yetkililerce küfür içerdiği halde silinmemekte kimileri ise benzer nedenlerle derhal silinmekte. Entrysi bu şekilde silinen bir yazarın bir benzer entryi haftanın en beğenilenleri listesinde görmesi sanıyoruz ki çifte standart olayında moderasyonun haklılığını sorgulamaya neden olmaktadır.

    - bir yazarı çaylak yapılması birçok haklarından feragat etmesine sebebiyet vermektedir. mesela çaylak olan yazara en azından modlarla iletişime geçebilmesi için üçüncü şahıslar olmaksızın en azından yönetim birimine yazması fevkalade iyi olacaktır. bu tip uygulamanın olması en azından sözlükte kıvılcımların yangın olmasını engelleyecektir.

    - Diliyoruz ki; günün birinde bu sözlükte "xxxxxxxxxxxx" gibi adı önemsiz bir başlık açılır, o başlığa başka yazarların entry girmeleri yasaklanır, moderasyon bu başlığın sol framede görünmesini engeller ve çaylak, silik , gammazlık yetkisinin elden alınası gibi durumlar ve yazarlar sebepleri ile oraya tek cümle de olsa yazılır. Bu şekilde hem yazarlar bilgilendirir hem de kimin ne ceza aldığını gelişmeler bölümünden görmek istemeyen yazarlar da bu başlığa girmezler.
    31 ...
  2. 28.
  3. "ilk yazıyı" sözlüğün geçmişini fazla bilmemem ve sözlükte de fazla vakit geçirmemem sebebi ile iyi anlayabilmek için iki-üç defa okudum.

    bir takım problemlerin varlığını görünce üzüldüm. olmasa daha güzel olur. lakin çözüm kısmına gelince katılmadığımı söylemek mecburiyetinde hissettim kendimi.

    burası çok sayıda katılımcının birlikte yaşadığı bir sosyal ortam. böyle bir yerde yönetim kadrosunun değişmesi, mevcut sorunları çözebilir ancak muhakkak yeni sorunlar üretecektir. ayrıca yönetim kadrosunu tanımıyorum, problemlerin varlığını başta söylediğim sebeplerden ötürü kesin olarak bilemiyorum vs.

    şu temsil meselesi çok ilgimi çekti. renk, ırk, inanç tasnifine göre temsil konusu biraz fazla iddialı olmuş gibi geldi bana. benim sözlükte yönetimden beklediğim şey, kimliğimi temsil etmesi değil, sözlük kurallarını objektif olarak uygulamasıdır.

    kimlik ve kimliğin temsili meselesi bence gereksiz ve zararlı olur. o temsil mekanizmasını işletmeye başladığınız zaman burada hepsi bir birey olan yazarları sağcılar, solcular, islamcılar, komünistler olarak gruplandırmış olursunuz ki sözlüğe faydasından çok zararı dokunur.

    bırakın farklı kimliklerden insanlar, aynı kurallara uyarak ve birey olarak kendilerini ifade yoluyla bu ortamı paylaşsınlar.

    şahsım adına beni temsil etme yetkisini kusura bakmayın ama kimseye veremem. hele bunu bir sözlükte asla yapmam.

    umarım samimi fikirlerim, "boşa kürek çekmeyin" anlamında dalgacı bir üslup olarak değerlendirilmez. ben sadece şerh düşmek istedim.

    bununla beraber, sözlüğün ve yazarların problemlerinin ciddiye alınarak çözüm istenmesi, hataların gayet medeni ve tutarlı izahlarının yapılarak belirtilmesi, bunu yaparken şahsi sorunların değil de çoğunluğun problemlerinin ortaya konulması ve tasnif edilmesi takdire şayandır ve sözlük yönetiminin önerilen çözümleri beğenmese bile sayılan problemleri gidermek için özgün çözümler üretmesi gerekmektedir.
    12 ...
  4. 50.
  5. ekşi'den özenip yolmadığımız bir muhtıramız eksikti, o da oldu pek hoş. yalnız o muhtıra kelimesinin anlamını öğrenip yerine bildiri vs. kullansanız hiç fena olmazdı gençler...hadi coşun şimdi!
    6 ...
  6. 38.
  7. kimilerinin destekleyeceği kimilerinin desteklemediği bir kampanya...ha muhtıra yazılmış ama lafın gelişi. istense başlık silinir, o imz sÂhiplerinin hepsi de çaylak olur çok mu zor...

    kişisel görüşüm ise asl böyle bir grupta olmamaktır. imzâ atanlara baktım da aralarında bana küfreden birisi de var ayar vermeye çalışıp haddini bilen de...kısacası güvenmiyorum. güvenmem de...

    yazımın geri kalanında siz olarak belirttiklerim, sözlüğün düşünme sıkıntısı yaşayan genelde yeşil kullanıcılarınıdır. üstüne alınmak isteyen alınsın. çok da tın...

    ahmet necdet sezer için "en azından apo'ya sayın dememiştir" şeklinde girdiğim entry'nin 3 kez eksilendiği bir sözlüktür burası. ha oy zikimde bile değil, milletvekili mi olcam lan sanki. ama insan şaşırıyor. bu ve bunun gibi yazıların eksilenme sebebi sÂdece ideoloji şovu ve çekememektir. yanlış bir şey yoktu bu yazıda. sÂdece sen kör gibi rte'cisin ve yarana dokunuyor ülkenin cumhurbaşkanı...

    yalan mıyım lan...

    "sen de yapmıyon mu yapraaam" diyen yeşiller için; ata'ma, ilkelerine, devrimlerine -üstü kapalı şekilde ettiğiniz- sataşmaları size yedirirler. adınız sanınız buradan anlaşılmıyor diye yüzsüz gibi hedef belirleyip saldırma yeri değildir burası...

    moderasyon...en gereksiz sözlük klonlarında bile 10 tÂne mod bulunurken uludağ da neden 5? bilmediğimiz bir format maddesi midir bu? bu kadar adam arasında mod olmaya lÂyık birisi mi yok? ahahahhaha ne var be mod olmakta, çok mu zor, gidin allaaasen...
    işin kötü yanı tüm modlar da ilgili değil ki. günde 2000 başlık açılıyor maşallah...ama bakıyorum 1 mod debeleniyor garibim...e yazık değil mi yaa?

    konuyu toparlarsak keşke uludağ sözlük kaynaşmış saygılı insanların sözünün geçtiği bir yer olsaydı...ama değil...pkk sempatizanı, şeriat yanlısı, vatan haini insanlar olduğu sürece bu mümkün değil...

    o imz atanlar arasında gözüme çarpan 3 5 kişi asla bu sözü tutamaz. ne mal oldukları çok açık. rte tadında "değiştim geliştim" laflarını çoğunlukla açlar yer. körler yer.

    kısacası size güvenmiyorum, yemezler...güzel düşünce ama eldeki malzemede çürükler var...

    gene de seviyorum sözlüğümü...gül ve diken.

    ...
    12 ...
  8. 20.
  9. yazarların toplanıp, zuhahah adamlar kendilerini ne sanıyor diye gülmek yerine, acaba neden böyle bir yazı yazılmış diye sorması gereken uzun, okunaklı, imla kurallarına uygun yazı.

    öncelikle bir konu net şekilde bilinmelidir ki, bu yazının altına yazan pek çok yazar, ya kendi sözlüğünde yazmakta, ya başka klon sözlüklerde yöneticilik yapmakta veya ekşi dahil pek çok sözlükte yazmaktadır. bu insanların bu yazı ile talep ettiği tek şey, adilce yönetilmek, sözlüğe girip eğlenebilmek veya hobi olarak yazmaktır.

    sözlükte yazarlar kurallara uymakla mükellef, yönetim ise kuralların uyulabilirliğini sağlamak ve uyulmadığı zaman gerekli yaptırımları uygulamakla mükelleftir. biz yazarların istediği, yazarların kurallara uyması ve yönetim sırasında çifte standarta maruz kalınmamasıdır.

    olay asla yönetime bir ayar vermek, balans ayarı düzenlemek, durun lan bu gecelik eğlencem bu olsun demek değildir. günde yüzlerce farklı insanın okuduğu bir platformun, daha nitelikli ve kaliteli olmasını istenmesidir. buraya imza atan yazanlar bu iş için ellerini taşın altına sokacağını bir nevi taahhüt etmiş bulunuyor nickleri ile. artık top başka yerlerde.

    (bkz: söz sende ümit)
    4 ...
  10. 42.
  11. muhtemelen terbiyesiz ve ortamı geren bir entry başlangıcı...

    ilintili olarak bir ek: 12 eylül 1980 mahsulü türkiye cumhuriyeti yasalarına uyum sağlanmalı ve sözlükte özgürlük, anti-militarizm ayağına bölücülük yapan bünyelere haddi bildirilmelidir.

    mezkûr metin muğlak bir alana işaret ediyor.

    felsefi,
    siyasi,
    köken,
    din,
    emekçi,
    işçi,
    diğer yazarın yazı kalitesini kendi öznel algıları ile hakir görmek gafleti,
    insan onuru,
    kişisel hırslar,
    bu ülkenin ekmeğini yiyen, suyunu içen ve her fırsatta dedelerimizin köken belirtmeden inşasında canları ile bir tuğla koyduklarını belirttiğimiz vatanın üzerinde geçerli olan kanunlar,
    anayasal süreç içerisinde kendisine yer bulmuş bir düşünce,
    birçok kesimce rüştünü ispat etmiş kişilerin kalemleriyle yazdıkları entryler,
    karşıt görüşlerle saygı ve hoş görü çerçevesi,
    bir aydınlanma ve bilinçlenme zemini,

    bu entry ardından gelen kayıpları ihmal edebiliriz.

    şimdi ben üç hilale sığınıp demokrasi adına böyle bir imza çakacaksam varın gidin derim!

    (#2040845)
    5 ...
  12. 55.
  13. muhtırada ki bazı düşüncelere katılmamak mümkün olmasa da mülayim , grand ekinoks , şilte , palta , abberline , fatal , fevkaladenin fevki , essagan ala gazugu gibi gerçekten üreten ve söyleyecek sözü olan, buraya emek ve zaman harcamış yazarların böyle komik bir başlığa; yani felsefi ve siyasi yazarlar gibi sırıtan bir sıfata vurgu yapan bir başlığa hayır dememeleri gerçekten ilginç. ha belki haberleri bile yoktu. başlığı ve metni yazan arkadaş ya da arkadaşlar içeriği söylediler ve imzalarını istediler sadece. insan felsefi ya da siyasi olabilir ama bunu böyle çıplak ve mekanik vurgulamak yakışmaz. ayrıca desifreolmusdisiuuser , imhotep , rosencroix gibi yazarların nesi felsefik anlamak zor.
    6 ...
  14. 30.
  15. haddinden uzun bir muhtıradır. hazırlanırken benim gibi cahil zar zor okuyan sözlük yazarları düşünülmemiştir. ayrıca bu kadar yazarın kafa kafaya verip çıkartabileceği bir metin olmadığından bir kişi tarafından yazılan diğerleri tarafından da ben bilmem beyim bilir mantığı ile kabul edilen muhtıradır. ayrıca muhtırayı veren yazarlar arasında çok iyi yazarlar olsa da kendilerini adlandırdıkları felsefi siyasi yazarlar ne kadar itici ne kadar antipatik bir söylemdir. kısa zamanda cem uzanın image maker ları ile anlaşmalarını ve sözlüğe reklam vermelerini temenni ediyorum.
    6 ...
  16. 2.
  17. - Son olarak da; sözlüğümüzdeki her renk, dil, ırk ve inanıştan insan bulunduğundan hareketle, yönetimde bu insanların da temsilinin zamanının geldiğini ve bunu gerçekleştirebilecek kadar demokratik bir sözlük yönetimi ve bu işi çok rahat başarabilecek mod adayı yazarlarımız olduğunu düşünüyoruz. Unutulmamalıdır ki, kendi seçtiklerine itiraz eden bir yazarın haklılık oranı bugünkü yönetimi eleştirmedeki haklılık oranından kesinlikle daha az olacaktır.

    -

    imzalar:
    benden yazar olmaz,
    rosencroix,
    kolibandı,
    imhotep,
    kara hilal,
    Hüseyin Şevki Topuz,
    pygmalion,
    şilte,
    ncldlbz,
    bozkiraslani,
    tatlı su levreği,
    markasız,
    imper,
    paladin,
    martali matyas,
    hanımağa,
    musette,
    körebedehepebe,
    desifreoılmusdisiuuser,
    sonkuzu,
    meşe odunu,
    sadık 2 dost 1 hayat 1 ölüm,
    tctakip,
    peceteye recete yazan doktor,
    sivrisinek,
    purple,
    marla singer,
    öküzcük,
    mülayim,
    doksanüç,
    bohemian rhapsody,
    ihan et,
    fevkaledenin fevki
    scooby doo,
    1a1r2s3m5a8g13n21a,
    essagan ala gazugu,
    limon ciceği kolonyası,
    kaytan bıyıklı dilber,
    parabandı,
    tenceretava,
    yarabandı,
    shaskin,
    abberline,
    mülayim,
    fatal,
    komikimben,
    trixx,
    memolf,
    cutcut,
    zekzen.,
    jassmiana.
    çelebi
    miel
    dekadans
    sidikli
    nazo gibisi
    grand ekinoks
    soothsayer
    markasız
    brcyzdm
    fena halde leman
    tepesersemi
    th0r
    crazy
    dewe
    yasak merve
    ayvirsin
    baracuda
    tifosi
    Paranoyak
    erkut abi
    faithful lover
    steril mikrop
    beholder
    aura
    melankolik
    burock
    metalhead
    isildur
    larker
    garfield
    whynot
    palta
    karanlıkta
    no escape from destiny
    nokia sarjı
    yasakanı
    madmax007
    st27
    olursem beni sana gomsunler
    istanbul icin efkar vakti
    aksak tirtil
    kendime donmeye artik cok gec
    hataliysam ara
    bluevelve
    imitasyon
    saklaban
    endustriyel siyah
    fewzi1907
    gonul diyorum akil diyorlar
    sen bana bu diyemezsin
    martin edilen
    adini unutan adam
    filleri kurtaran adam
    rweasley
    dus pesinde dus pesime
    trablus
    kisil
    rufini
    barutyiyici
    gozluklu kedi
    vend avesta
    devrim
    binary
    12 ...
  18. 43.
  19. hiçbir şekilde tehdit öğeleri içermeyen bir bildiridir. orada yazan kurallar ve altında olan imzalara bakarsak, imzası olan kişiler bile o kuralları zamanında ihlal etmişlerdir(buna ben de dahilim). bu bildirideki amaç: sözlüğü daha iyi yerlere taşımak, hep birlikte dahay keyifli vakit geçirmektir. "nerede çokluk orada bokluk" tezini bir nebze de olsa azaltmak içindir.

    burada birçok kişi var. birçok görüş var. ve bu kadar farklı etnik yapıyı bir arada tutmak kolay bir iş değildir. bu bildiride körü körüne moderasyonu suçlama yoktur. moderasyondan beklenen, istenen şey tarafsız olmalarıdır. sorunlarla daha bir yakından ilgilenmeleridir. asla buradaki yazarlara yüksekten bakmamalıdırlar. çünkü öyle bir durum olduğunda yönetim ve yazarlar arasında büyük bir uçurum olur. bu da gerçekten sözlüğün kötülüğüne olur.

    burda verilen şey sözlüğümüz içindir. kalkar biri der ki:

    -kardeşim madem memnun değilsiniz, s.ktirin gidin o zaman

    be hey cahil! zaten gitmeye niyetimiz olsa neden böyle bir şey yayınlansın ki? neden altına imzamı atayım ki? burada daha güzel günler geçirebilmek için yayınlandı bu yazı.
    3 ...
© 2025 uludağ sözlük