evet at üzerinde özdeşleşmiş bir halkın ırgat olduğunu da öğrendik.*heralde talan yaparken birilerine fazla bulaştık da nefretlerini buralara kusuyorlar.
osmanlının din tarım toplumu olması istediği zaman vatandaşlarının mallarına el koyma lüksü olması devletin hükümdar ailesinin ortak malı olması açısından olaya bakmalıyız.türk halkı için kullanılan etrak-ı bi idrak terimi ile kafasının çalışmadığı vurgulanmış vezirlik yeniçerilik sistemleriyle devşirmelerden zekalı güçlü devlet görevlileri yapılmış ilk zamanlar evlenmeleri yasaklanmış akılları sıra hem gayrimüslimlerin çoğalması engellenecek hem de zekalarından yararlanılacaktır. esnaflık tüccarlık gibi meslekler de ermeniler ve yahudiler için iyi ekmek kapıları olmuştur. türkler biraz daha köylere itilmiştir.
feodal yapılarda ırgatlık başkasının toprağını işleyen karın tokluğuna çalışan işçi olarak düşünülebilir. osmanlı da geniş bir feodal düzendir. türkler de bu toprağı işleyen özellikle son yıllırda ürettiğinin büyük bir çoğunluğunu vergi olarak veren ama vatanı için en ufal kötü söze gene de tehammül edemeyen bir millet olarak padişahın malına gözü gibi bakmıştır. osmanlı firavunlarının bir dediğini iki etmeyip karşı gelmeyi de günah saymıştır. üzülerek söylüyorum ki evet nesillerce ırgatlık yapmış milletin çocuklarıyız. atatürk olmasaydı da hala öyleydik. *
farketmez şu anda da başkaları ırgat ve hep ırgat olarak kalacaklar. geçmişimizden utanmıyor, geleceğimizi düşünüyoruz. şükür ki yıllarca her türlü özgürlüğümüz olduğu halde, kimsenden ne toprak ne bağımsızlık isteyecek yüzsüzlükte değiliz.
