Aslında istenilse üretilebilir. Fakat olaya şu yönden bakmak lazım.
Ya dışarıdan lisansını alıp yerli üretim yapıcaksınız -ki bu da zaten yapılan-
Ya da kendiniz tasarlayacaksınız.
Türkiye ufaktan ufaktan tasarlama kısmında bir kaç atılım yapıyor zaten.
Şimdi tutup bir Tank yapmaya kalkıştınız. Kaç tane tanka ihtiyacınız var? 500.
500 tane tank için sıfırdan bir tank tasarlamak Ar Ge olsun, deneme süreci olsun gerçekten çok maliyetlidir. 500 tane için sıfırdan tasarlamak masrafını kurtarmaz.
Yurtdışında satabileceğiniz bir pazar var ise (Ki Koskoca Amerikan Abrams'ları, Alman ve Rus tankları gibi bir pazarda yer edinmek...) o zaman üretirsiniz. Ancak dış piyasada satamayacağınız bir ürün için böyle büyük bir masrafa girmekte bir saçmalık olur. Günde 1 litre süt almak için inek beslemeye benzer bu durum.
Tutun ki başka bir örnek vereyim. Kamyon mesela.
Amerikan Ford lisanslı fakat Yerli üretim Ford Cargo'ların hali zaten ortada iken, sıfırdan bir kamyon tasarlayıp bunu dış piyasaya sürdüğümüzde karşımızdaki rakip firmalar:
Scania, Man, Iveco, Mercedes&Benz, Renault, Daf, Volvo
Bu pazarlarda, Rusya'nın ZIL ve Kamaz'ı dahi tutunamazken (Ki Kamaz 1.900.000. kamyonunu 2008'de üretmiş bir firmadır, ZIL ise 1916 yılında kurulmuş, kamyondan spor otomobile, otobüsten limuzine pek çok araç üretmiş bir firmadır) yeni ürettiğiniz bir kamyonla da tutunamayacağınız aşikar (Ki montajınızın kalitesi Merco ve Cargo'larla gözler önündeyken)
Böyle bir durumda, sıfırdan yeni bir tasarıma kolları sıvamak taşın değil, dağın altına elini koymaktır adeta.
savaş uçağı mevzusu için nuri demirağ'ın tayyare fabrikası'nı ve milli kalkınma partisiyle onu kapatan inönü zihniyetini ve kayseri uçak fabrikasını 40000 traktöre kapattıran menderes ziniyetini araştırın.
not: ulan iki tarafa da salladık elimizde olmayarak -doğrular sebebiyle-, gelsin eksiler.*
(bkz: devrim arabaları)
filmi izlediyseniz ankara tayyare fabrikasında 112 farklı model uçağın hemde 2. dünya savaşından önce üretildiğini bilirsiniz. yani aslında yapmadığımız veya yapamadığımız iş değil
