yüzyıllar içinden gelen gelenekte islam hukuku hakim olduğundan imam, köyün ya da kasabanın kadısı, bekçisi, kaymakamı muhtarı, doktoru kısaca her şeyi olmuştur. çünkü medrese sistemi içinde kendisine o günün sosyal hayat koşullarında karşılacağı sorunlara çözüm üretmesi için gerekli eğitim ve terbiye verilirdi. medrese mezunu o çağın en yetişmiş adamı olduğundan yani akil adamı olduğundan her konuda kendisine fikir danışılır bilgi alınır onun tavsiyelerine uyulurdu. bu sadece islam için değil o zamanki bütün dinler için geçerli olan bir olguydu. tıp, hukuk, mühendislik vb. alanlarda ayrı ayrı kurumsal olarak eğitim verilmediğinden tek bir imam bütün bu ihtiyaçları karşılayacak şekilde yetiştirilirdi.
fakat medrese eğitimi bugün artık bitmiştir. bir kaç küçük cemaat içinde varlığını sürdürse de fiili olarak bitmiştir. bugün çok şükür memlekette her alanda yetişmiş sürüyle adam var. doktoru ayrı mühendisi ayrı hakimi ayrı. en önemlisi de din görevlisi de artık ayrı ve onlara verilen eğitim hiç de bugünün sosyal yaşam sorunlarını içeren bilgiler taşımıyor.
işte can alıcı nokta. 800 senedir atasından dedesinden babasından her şeyi "imam"a sorarak öğrenen bir soy bir millet bu alışkanlığından 80 senede vazgeçer mi? tabii ki geçmez. bizde her kavram her olgu tepeden inme geldiği için, toplum içinde kavgası verilip özümsenemediği için halen daha din görevlisi bütün dertlere derman, hastalara şifa olarak görülür. köylerde ve hatta bazı kasabalarda öğretmen, hakim, jandarma, polis neyse artık adam yerine konmazken imam en büyüktür en önemlidir en bilgilidir.
hal böyle iken imamlara "internette zararlı sitelerden korunmak için ne yapmalıyız" "kızımı okula yollamam caiz midir?" "şu arkadaşın bana borcu var nasıl ödemesi gerekir" gibi artık tamamen imamların bilgisi ve eğitimi dışında kalan konularda bile halen daha "ulema"ya sorulup cevaz alınır.
türkiye garip bir ülke. ya da biz burda doğduk burda büyüdük başka bir yer görmedik de ondan mı bize garip geliyor. evet önemli olan insanın o kendi doğası fakat gelişimlerini kendileri tamamlamış toplumlarda hiç böyle olaylar olmazken bizim gibi tepeden devrim ithal edilen ülkelerde hep böyle bir iteleme, bir yadsıma, bir yabancılaşma var.
türkiye'de imam olmak gerçekten zor iş. onu geçtim türkiye'de insan olmak zor iş.