ne çin sosyalisttir ne de abd kapitalist, en azından pratikte.
dönemin komünist blok ülkesi yugoslavya vatandaşı olan slavoj zizek'in bir hatırası var: 1970'lerde henüz gençken sovyetler'in gulag kamplarına saydıran bir amerikalı ile tanışmış ve şu hatırlatmayı yapmış: "en azından gulag denilen bölgelerin ne olduğu belli, içi var dışı var; oysa sizin özgürlük diyarı diye reklamını yaptığınız mesela bir san francisco komple bir tüketim gulag'ı gibi işliyor ve kimse sınırlarını bilmiyor, çünkü bittiği veya başladığı yer belli değil"...
etiketlerden bağımsız olarak düşünülmesi gereken bazı sorular var: neyi nasıl yapacağıma ben mi yoksa sistem mi karar veriyor; ben eğer dilersem kendimi bu sistemin ne kadar dışına çıkarabiliyorum; insanlığımı belirleyen değerler nelerdir; fırsat eşitliği mi yoksa ayrımcılık mı hakim; toplumsal karar alma mekanizmalarında benim etkim ne kadar; kamusal kaynaklar kimlere veya nelere hizmet ediyor/harcanıyor; temel ihtiyaçlar nedir ve bunların neler olduğuna kimler karar veriyor; ve ben bu temel ihtiyaçları gidermek için ne gibi emek ve zaman harcamak zorundayım? bunlara tatmin ve ikna edici cevaplar alınabiliyorsa sistemin adı farketmez, isterse derebeylik olsun. yok bu soruların cevapları rahatsız ediyorsa isimlerden ve tabelalardan daha ötede birşeyler yanlış demektir.
