roma'nın sonu bugün cebelitarık boğazı olarak bildiğimiz ve romalıların efsanelerle süslediği herkül sütunlarıydı. mitolojiye göre herkül medeni dünyanın sınırlarını işaretlemek için bu sütunları dikmişti. rönesans döneminde bu sütunlarla özdeşleşen ve antik dünyanın sınır fikrini simgelediği düşünülen bir motto ortaya çıktı. latince non plus ultra yani daha ötesi yok. bir coğrafi işaretten çok bir zihinsel pranga olarak bu iki kelime yorumlandı. medeniyetin, aklın, düzenin ve tanrıların korumasının bittiği kaosun, bilinmezliğin ve canavarların başladığı yerin ilanı gibi görüldü.
herkül sütunlarını geçen bir gemi artık ak denizde sayılmıyordu. romalı coğrafyacıların oceanus atlanticus adını verdiği fakat popüler hayal gücünde bir mare incognitum yani bilinmeyen deniz olarak yaşayan korkutucu bir alana adım atmış oluyordu. haritaların kenarlarındaki beyaz boşluklar korkularla doldurulurdu. dev deniz yılanlarının, gemileri yutan girdapların pusuda beklediğine gökyüzünü hiç terk etmeyen bir sis tabakasının her şeyi yuttuğuna dair anlatılar dolaşırdı.
ama 15. yüzyılda her şey değişmeye başladı. portekizlilerin prens henrique'nin himayesinde 15. yüzyılın ilk yarısında başlattığı atlantik keşifleri (1415te ceuta'nın alınması, 1419 civarında madeira, 1420lerde azorlar vb.) bir eşikti. ardından 1453te konstantinopolis'in osmanlılar tarafından fethi doğu'nun zenginliklerine giden ticaret yollarının kontrolünün değişmesiyle, portekiz ve ispanya'yı hindistan'a ulaşmak için okyanus üzerinden yeni rotalar aramaya iten güçlü katalizörlerden biri oldu. artık oceanus atlanticus'a açılmak için çok somut bir ekonomik motivasyon vardı.
roma'nın kurduğu ya da roma döneminden miras kalan diyelim zihinsel duvar yaklaşık 1500 yıl sonra nihayet yıkıldı. değişimi en iyi özetleyen ise kutsal roma imparatoru 5. karl'ın (ispanya kralı 1. carlos) 1516da benimsediği slogandır. plus ultra yani daha ötesi var. herkül sütunlarıyla ilişkilendirilen non plus ultra uyarısına bilinçli bir meydan okuma. ayrıca bugün ispanya'nın resmi sloganı olarak da yaşamakta.
