devlet olmadan 500 yıl ayakta kalabilmiş olmakla asıl o zaman yüceltilmesi gerektiğine vurgu yaparmış gibi duran önerme.
selçukludan gelen devlet geleneğiyle ve kendine has sistemiyle elbette devletten öte idi osmanlı, bir imparatorluktu.
osmanlı devlet değilse diğerleri neydi? Doğru devlet değil imparatorluktu. Ayrıca feodal bir yapısı değil vilayetlere ayrılmış bir yapısı vardı. Merkeziyetçi yapısı bizim algımızdan biraz farklıydı.
artık o osmanlı 19.yy da sizi nasıl bir siktiyse acısı 200 yıl sürmüş. osmanlıyı diğer göt kadar toprağı olan avrupa devletleri ile karıştırma sakın. osmanlının 17.yy daki toprak büyüklüğü avrupa kıtasından daha fazlaydı.
cevap; monarşik devlet, tek bir ulusun hakimiyse devlet. birden fazla ulusun hakimi olduysa, imparatorluk olur. osmanlı da tek ulusun hakimiyken devletti, çok uluslu olduğunda ise imparatorluk oldu. fakat burada dikkat edilmesi gereken vaka;
imparatorluk teriminden osmanlı'nın kaçınmasıdır. çünkü sözcüğün "empire" kökenli olmasından yani sömürgeci devleti ifade etmesinden kaynaklanır. imparatorluk kelimesini kullanmamaya özen gösteren osmanlı sömürge politikası takip etmediğini devlet-i aliye-i osmani kayıtlarında belirtmiştir. tabii bu tartışılır tarihçiler arasında.
ama çok uluslu bir oluşuma da devlet denmesi kanımca çok doğru değildir.