türk edebiyat tarihinde çok önemli bir yere sahip ve ülkemizin yetiştirdiği en önemli şairlerden biri olan orhan veli hakkında densizce açılmış başlık.
kafiye olmadan da guzel siirler yazilabilecegini, siirde bahsedilecek konu ya da nesneler konusunda bir kisitlama olamayacagini gosteren guzel siirlerdir. yapi kredi yayinlarinin hosuna gitmese de soyle guzel bir ornek verilebilir:
ne kadar guzel
cayin rengi ne kadar guzel,
sabah sabah,
acik havada!
hava ne kadar guzel!
oglan cocuk ne kadar guzel!
cay ne kadar guzel!
"orhan veli nin kavgası, edebiyatımızın en büyük kavgasıdır, buna inanıyorum. ırmağın yatağını daha doğal bir vadiye indirdi. şiire kasket giydirdi, sivilleştirdi onu. bugünkü şiir verimleri onun da verimleridir biraz."
-Cemal Süreya-
Ancak şiirden anlayanların anlayabileceği, anlamayanların da "ne var lan bunda, ben bunun kralını yazarım" dediği şiirlerdir. Bu arkadaşların derhal kağıt kalemi ellerine almalarını öneriyorum.
Efenim ses gelmedi de...
orhan veli tarafından yazılabilirler sadece.
eleştirebilmek için de önce onun yazdığı kadar yazabilmek gerekir ki; şimdi başlarsanız belki 2050'den sonra, hasbelkader yazabilirsiniz bir tane.
1914'de dogdum,
15'de konustum;
Hala konusuyorum.
Lakirdilarim ne oldu?
Gokyuzune mi gitti?
Belki de hepsi geri gelecek
Tayyare bicimine girip
1939'da.
ALLAH VARSA EĞER
BAŞKA BiR ŞEY iSTEMEM ONDAN
BUNUNLA BERABER iSTEMEM
NE ALLAHIN OLMASINI
NE DE iŞiMiN
ALLAHA KALMASINI.
orhan veli şiirlerini edebi bir çerçevede izlememiş bireyler tarafından ''işte kafiye falan yok böyle ota boka şiir yazmak gibi bir şey olsa gerek'' şeklinde anlaşılması doğaldır. yadırganmamalıdır.
orhan veli, şiirlerindeki ahengi dizelerin sonuna yerleştirilmiş sıkışık kelime ve hecelerle değil, dizelerin arasında gerek aliterasyon gerekse musiki ile sağlama yoluna gitmiştir.
şiire, halktan kopuk konulardan ziyade bilhassa halkı anlatan mevzularla hayat vermiştir. süleyman efendi'nin ayağındaki nasırı kullanarak şairlik dersi vermektedir.
dünyanın en güzel şiirleridir. cümle altındaki manayı anlamaz her akl-ı evvel. sanat yapmayı agdalı cümleler kurmak zanneden, ya da betimlemelerle şiir yazıldığını zanneden insanlar anlamaz bunu.
ne atom bombası
ne londra konferansı
bir elinde cımbız
bir elinde ayna
umurunda mı dünya
su siirin anlattığını anlamayan bir kişi gösterin, yalnızca bir kişi. şiir anlaşılmama sanatı olsa idi orhan veli basarısız denilebilirdi ancak.
önce onun yazdığı gibi yazabilmek lazım onu küçümseyebilmek için.
kötülemek için ancak anlayamamış olmak gereken şiirlerdir. asıl amaçlarından birinin de anlaşılmak olduğu göz önünde bulunursa, anlamayan kişiler muhtemelen okuma yazmayı yeni öğrenmiş, cin ali ve dede korkut masalları serisini okumakla meşguldürler.
orhan veli usulu şiir yazmak iki ucu boklu değnektir.
bizi sözcüklere boğacağına düşüncelere boğar tek kelime ile.
bu minimal boklardır orhan ı garip bizi mest eden.
