yüce önder atatürktür. bırakmamış, bırakmak zorunda kalmıştır. ayrıca eğerki vefat etmeseydi musul vilayetini alma planları olduğu bilinmektedir. ayrıca, doğrudur şeyh said isyanı çıkmış, işlerin çığrından çıkması üzerine ordu orayla uğraşmak zorunda kalmıştır. adama "akıl var, zaten savaştan çıkmışsın, bir avuç ordun var, iç isyanla mı ilgileneceksin yoksa ele geçirmen kesin olmayan bi yerle mi?" dedirtir.
bir dincinin elinde ki 81 ili idare edemeyip bölünmenin eşiğine getirip 1.dünya savaşı'nda elde avuçta birşeyi kalmamış , yedi düvelle savaşmış dimdik bir milletin peşinden gittiği lideri aklısıra yermesi.o zaman da böyle arap devşirmelerinin avrupalı yavşak devletlerin peşinden gitmesi ile alınamadı o amk.musulu.
sevr anlaşmasını imzalayan liderler normal liderlerse eğer, sevr den yedi kat fazla toprak üstüne bu cumhuriyeti kuran adam tabi ki süper bir liderdir.
uluslararası siyaset harita üstünde şurası benim olsun burası senin olsun şeklinde yapılmaz sevgili tarihçi kardeşler. elli tane girdi, değişken sizi bir sonuca götürür. çokca pazarlık, tehdit ve şantaj yapılır. sevri yapanlar bunu asla kabul ettiremeyeceklerini ne kadar iyi biliyorsa misakı milli yi de yazanlar bunun o zaman için bir hayal olduğunu biliyordu.
strateji şudur ; alabileceğinden fazlasını iste ki, belli tavizler versen de sonuçta alabileceğini al. ingiliz gerizekalı mı doğu anadoluda halkın sadece 10% u ermeni olmasına rağmen orada bir ermeni devleti kurmaya çalışsın. bunun olmayacağını tabi ki biliyor. ama birilerini bunun için uğraşması masada çok güzel kullanılabilen bir tehdittir.
kısaca misakı milli batı trakyası ile, batum, hatay, kerkük, musul, oniki adalar ile birlikte türk tarafının tezidir. ve büyük önder bu tezi elimizde sadece ankara, çankırı kastamonu dan oluşan benim evin arka bahçesi kadar bir toprak var iken ileri sürmüştür.
sonuç : misakı milli tam anlamıyla gerçekleşmemiş ama sevr den 7 kat daha iyi ( toprak büyüklüğü anlamında) bir antlaşmanın da temeli olmuştur.
