yunanistanda kıyı şeridinden selanike gidiyorsanız yoldaki muhtelif kasaba çıkışlarında istanbulu gösteren tabelaların üzerinde yazdığını görebilirsiniz. talelanın altına geçip el hareketi yaparak fotoğraf çektirirseniz sağınızdaki solunuzdaki insanların alel acele telefon ettiklerini görürsünüz. uzaklaşma vakti gelmiştir keza kesinlikle polisi arıyolardır.
kırık aşklar sarnıcı bu ten, soğuk
bir hançeri sivriltir içten içe. salâ
okunurken uzar minareler. sabâ bir hüzün
yontarak geçer her salâda lal kantaşını ömrün
ve kederli gölgesi minarelerin düşer
galata 'da uyuyakalmış yetim bir çocuğun
düşüne. ve hep birden başlar şehrayini
yeşil lambalarıyla türbelerin. yeşim
bir avunuş vaat etse de gece, üsküdarlı kurşun
bir kubbedir kalbim. albim. lbim. bim. im. m…
eksilterek ve eskiterek eczasını… istanbul … kalbimin
yarısı sen yarısı buz. aile fotoğraflarına yakışmamış
bir gülüşü gezdirir, hükmü geçmiş bir eski zaman kralının
eğri asası gibi yüzüm. bizans 'ın sur hendekleri kaç mehmet'le
doldurulur? fatih kaç can bağışladı sana, kaç aşk, hevesi
kursağında? sahi ulubatlı 'nın kalbine diktiği bayrak ak
mintan altında söylenmemiş bir aşkı da parçaladı mı?
topuktaki yaradan ölmez insan . kalbim! ama bilmiyor
bunu konstantinopolisli en kahraman komutan. doldursa da
ondan boşalan yeri konstantinos palaiologos , imparator … nafile ,
bir imparatorun tacı bir imparatorun kanlı lahtinden aldığı buhurla
yükselecek. ortodoks bir ayin yayılacak şehrin kanlı caddelerine…
doğu ve batı . kalbin ve kalbim. kudüs ve mekke . anladığın
andan beridir ki güzel kız, kalbimin kara incisi, süveydası… aşkın
dinimdir ve kıblem gözlerin. çatladı horasan sıvası içimin. içime sızıyor
zehrim. damlıyor kalbimin ayazmasında ağlayan çocuğun gözlerine…
fener rum patrikhanesi 'nde dün oynadı beynimdeki paslı çivi
yerinden. ben, isa 'nın zincire vurulduğu yeşim sütunun önünde
mum gibi ak bir beden. sen kim bilir nerdesin, üryan gözlerimden?
osmanli imparatorlugunda irkcilik ve gereksiz milliyetcilik olmadigindan, ve o zamanki ihtisamina saygi gostermek icin, fethedilen sehrin ismini degistirmemislerdir. 19.yy'a kadar bu sehir; istanbul, islambol vs. gibi isimler ile anilmamistir. her turlu resmi belge ve kayitta konstantiniyye diye ismi anilan bu yuce sehir. ancak yunanlilarin buyuk konstantin ile kucuk konstantini bir tutarak istanbul'u sahiplenmek istemelerinden oturu turkler sehrin ismini istanbul olarak degistirmisler.
buyuk konstantin; 400 kusurlu yillarda yasamis, ve su an ki istanbul'un gercek anlamda temellerini atmis dogu roma imparatorudur.
kucuk konstantin ise; yunanlilari cumhuriyet doneminde turklere karsi kiskirtan, ayaklandiran bir adamdir.
ufak tefek de olsa, 18.yy'da bazi resmi belgelerde konstantiniyye yerine, islambol ismi kullanilmis olsa bile, kisa surede bu uygulamadan vazgecilmistir, ve osmanli devletinin son anlarina kadar konstantiniyye ismi, su an ki istanbul'un resmi ismi olarak anilmistir.
doğu roma sadece bugünkü istanbul'un avrupa yakasından ibaret kaldığı ve konstantin tarafından yönetildiği 14. yüzyıl başlarında ilk kez osmanlılar tarafından kullanılan ve içinde ayarın feriştahını muhteva eden şehir ismidir.
şöyle ki büyük roma imparatorluğu ikiye ayrıldıktan ve bir daha birleşemedikten sonra doğu romalılar başkenti istanbula taşır ve şehrin ismini byzanstipolis -bizans'ın şehri koyarlar-. ancak zamanla bizans önce selçuklular daha sonra da osmanlılar tarafından büyük toprak kayıplarına uğrar. koskoca bizanstan ellerinde kala kala byzanstipolis kalmıştır. ona da türkler konstantinapolis diyerek koskoca bizans imparatorluğunun leyla olduğunu bizans denen ülkenin sadece imparatorun yaşadığı sarayın etrafındaki birkaç mahalleden ibaret kaldığını ima ederler.
zaten daha sonra şehir zeka üstü bir komutanın o ana kadar hiç denenmemiş askeri stratejisiyle düşer. şehir tam anlamıyla bir kültür başkenti olur. islami ve pozitif bilimlere önem verilir. zamanın çok çok ilerisinde dönemin üniversitesi niteliği taşıyan okullar açılır. artık şehrin halk arasındaki adı islamboldur. ancak devlet avrupa ile olan bütün yazışmalarda şehirden konstantiniyye olarak bahseder. kosntantinapolis'le aynı anlama gelir fakat yine burada da anlayana ince bir ayar sözkonusudur.*
yunanların alıştıkları için istanbul yerine kullandıkları kelime. art niyetle kullananları mevcutsa bile tarih kitaplarında öyle gördükleri için bugün de bu kelimeyi kullanırlar, fazla üstüne gitmeye gerek yoktur. yunanların türklerle bir derdi olduğunu hiç sanmıyorum, 17 ağustos'ta gönderdikleri kanları geri çeviren bizdik, asıl kendimize dönüp baksak iyi olur.
yunanlıların megali ideasına göre * kurulacak helen devletinin başkentidir konstantinopolis.
istanbul yerine konstantinopolis denmesinin amacı bu kentin tarihsel adının kullanması değil, helen imparatorluğu kurma isteğini vurgulamaktır.
bir arap eyaleti ismi olsaydı kimsenin ağzını açıp tek kelime etmeyeceğine kesin gözüyle baktığım, istanbul'un eski adıdır. bütün ülke çok az istisna ile vatana ihanet konumundayken bu isme bu denli hassas davranmaları çok hoş.
hakkinda gereksiz yere tartisilan istanbul'un eski ismidir.
en anlamadigim olaylardan biridir bu konstantinopolis mevzusu. nedense nasil nerden duyulursa aninda yok oyle degil istanbul lan o, 1453'den beri oyle haaa diye cins cins boktan tartisma mevzulari yaratilir. elin rumu sehre oyle dese ne olacak ki, ne degisecek? sonucta 1000 seneyi askin oyle adlandirilmis bu sehir, osmanli resmi belgelerinde de onun arapcasi konstantiniyye kullanilmis. sehri fetheden fatih bile dusunmemis sehrin adini degistiriyim diye.
bana gore sehre konstantinopolis denmesi kizilacak degil bilakis ovunelecek durumdur. sonucta buyuk roma imparatoru 1. konstantin imparatorlugun baskentini roma'dan byzantium'a tasimis, o oldukten sonra bu sehir bundan sonra konstantin'in sehri diye cagrilcak denilmis ve konstantinapoli adi verilmistir. gerizekali ucuz milliyetcilikten baska bir sey degildir bu isme kizmak.
ayrica fatih'in sehri aldiktan hemen sonra 1453'te aha artik burasi musluman sehri olmustur diye dusunenlere de gotumuzle gulmek lazim. o sehirin 1950lere kadar gayet kozmopolit yapisiyla bugunku new york'tan farki yoktu. bugunde degisik milletlerden dinlerden insanlarin yasadigi sehir ama asla eskisi gibi degil. artik her tarafi kro dolu olan carpik yerlesmeyle gecekondularla hep birlikte icine ettigimiz sehir...
ulus devlet kompleksidir. akılları sıra kabul etmiyorlar osmanlı'nın da oraya konstantiniyye dediğini. ama o istanbul, sadece 84 yıldır istanbuldur ve herkesin şehridir. çok istiyorsanız buyrun gelin, içinizde düşmanlık yoksa ne ala.
bunu kabul etmeyen osmanlı'nın roma imparatorluğunun her yönüyle bir devamı olduğunu ve fatihin istanbulu fethinden sonra kendine sezar dediğini de kabul etmeyecektir.
yunan kompleksidir. Akılları sıra kabul etmiyorlar işgali. AmA O KONSTANTiNOPOLiS 550 YILDIR hem müslüman hem türk şehridir. Çok istiyorsanız buyrun gelin, alabilirseniz alın. Götüne güvenen öyle kafasına göre başkalarının malına göz koymalı, kendince anlamlandırmalıdır. Öyle uzaktan havlamakla olmuyor bu işler.
istanbul'un eski isimlerinden bir tanesidir. bin yıldan fazla bir süre kullanılmış isimdir. en az istanbul kadar sahiplenilmeyi hak eden isimdir aynı zamanda.
