tolman tarafından freud'un kuramından ödünç alınan kavramdır. freud'un kuramında kateksiz bir nesneye duygusal olarak bağlanmayı ifade etmektedir. tolman'a göre ise, çeşitli nesnelerle çeşitli dürtüler arasında bağ kurmak olarak tanımlanır. örneğin açlık deyince adana'lının aklına adana kebap gelmesi gibi.
tolman'a göre organizma içinde bulunduğu sosyo kültirel ozelliklere göre belli dürtü durumlarını belli nesneler ile iliskilendirerek öğrenme yapıyorsa olumlu kateksis gercekleştiriyor demektir.Orneğin Karadeniz bölgesinde yaşayan bireylerin açlığını hamsi yiyerek bastırması.
Olumsuz kateksis'i vardır bir de .Bunu da :organizmanın belli dürtülerle belli nesnelerden kaçınmayı öğrenmesi olarak tanımlar.mesela Müslümanların ac olduklarında domuz eti yemeyi,hindular ise domuz eti yemeyi doğru bulmazlar.
Kateksis (Cathexes), belli dürtü durumlarıyla belli nesneleri ilişkilendirme eğiliminin öğrenilmesine işaret etmektedir. Örneğin, belli bir ülkedeki bireyler açlık dürtüsünü belli yiyeceklerle giderebilirler. Karadeniz bölgesinde yaşayan bireyin karnı acıktığında aklına "hamsi"nin gelmesi durumu özetleyebilir. Organizma belli dürtü durumlarında belli nesnelerden kaçınmayı öğrenmişse, bu duruma da "olumsuz kateksiz" denmektedir. Bence bu duruma örnek olarak: "sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer." söylemi verilebilir.
