fransa'Da 100 yıl dansı yasakladığı gayet güzel ve komik bir hikaye fakat hiçbir gerçekçiliği yok. *
abdulhamit * ile bir tutulamayacak kadar büyük bir padişahtır, avrupa'Da ne fatih ne yavuz kanuni kadar bilinir. yani kanuni avrupa'da en çok bilinen osmanlı padişahıdır.
osmanlı padişahlarının en büyüğü kabul edilen, hürrem'e olan tutkusu, şehzade mustafa nın yani öz oğlunun öldürülmesindeki rolü akla ilk gelenler.
batının muhteşem lakabıyla andığı, yetmiş küsür yaşında at üstünde seferde ölmüş, yaşadığı dönemde adı tüm dünyayı titretmiş, tarihe mal olmuş bir türk büyüğü.
aşk, şiddet, başarı, azamet, acı ve iktidar oyunları ile harmanlanmış sıradışı bir ömür.
günahıyla sevabıyla insan sonuç da.
kendisi hakkındaki en derin bilgileri tarih kutbu halil inalcık'tan dinlediğim avrupalıların muhteşem süleyman lakabı taktığı osmanlı padişahı.
öncelikle inalcık hoca şöyle diyor: fatih sultan mehmet kendisine kayser-i rum derdi yani roma imparatoru. kendisinden sonra bu lakabı kanuni söylemiş ve ibrahim paşa ile birlikte avrupa krallığına uzanacak seferler hazırlamıştır. ibrahim paşa öncelikle viyana'yı almayı böylece avrupa ülkelerinin korkuyla baktığı alman imparatorluğuna da seferle darbeyi indirerek sultan süleyman'ın avrupa'nın tek hakimi olacağını dile getirmiş. hatta venedikte 115 bin altın ödenerek sultan süleyman krallık tacı ve tahtı yaptırır.
düşünebiliyor musun sözlük bir padişah avrupa'nın kralı olacağından emin bunu biliyor ve kendine yeni bir tac ve taht yaptırtıyor. bu atalarımızın kudretinin büyüklüğünü gösterir. öyle ki avusturya macar imparatorluğu ile yapılan anlaşma gereği avusturya-macar imparatoru osmanlı'da vezir'e denk geliyormuş. yani koskoca macar kralı osmanlı'nın veziriyle aynı şartlarda kabul görüyor. bir kez daha osmanlı ile gurur duyuyorum.
ayrıca kanuni en şanlı veliahtır. hiç bir erkek kardeşi yoktur hazine ağzına kadar altın doludur. böyle bir dönemde tahta geçmiş ve 46 yıl avrupa'yı titretmiş büyük dedesi fatih'in yapamadığını yapıp rodos'u almıştır.
kanuni sultan süleyman, seyhülislâm ebüssuud efendiden, manzum bir beyitle, topkapı sarayının bahçesindeki meyve agaçlarına zarar veren karıncaların yok edilmesinin dinen mümkün olup olmadıgını sorar.
beyit söyle:
dirahta ger ziyan etse karınca
günah var mıdır ânı kırınca?
(eger karınca agaca zarar verir, onu kurutursa onu yok etmenin bir günahı var mıdır?)
sairligi de bulunun ebüssuud efendi, manzum soruya manzum bir cevap verir:
yarın hakkın divanına varınca,
süleymandan hakkın alır karınca.
*****
kanuni sultan süleyman, kızı mihrimah sultanı; zekî, hırslı, gelecegi parlak bir devlet adamı olan rüstem pasaya vermek istiyormus. rüstem pasa bu sırada diyarbakır valisidir. saraya damat olacagı duyulunca hakkında bir sürü dedikodu üretilmis.
bunların en önemlisi, rüstem pasada cüzam hastalıgı bulundugu iddiasıymıs. kanuni, sarayın hekimbasını çagırarak cüzam hastalıgının en çok tanınan belirtisinin ne oldugunu sormus. hekimbası, cüzamlı bir kimsede bit barınamayacagını söylemis.
bunun üzerine diyarbakıra adamlar gönderilmis. bunlar gizlice rüstem pasanın çamasırlarını kontrol etmisler ve bu sırada bir bite rastlamıslar. böylece rüstem pasanın cüzamlı olmadıgı anlasılir.
bu olay üzerine devrin bir saîri su iki dizeyi yazar:
olacak bir kimsenin bahtı kavı, talihi yâr
kehlesi dahi mahallinde onun ise yarar.
(bir kimsenin bahtı açık, sansı da yaver olursa, onun biti bile yerinde, zamanında ise yarar, yükselmesine yardım eder.)
en doğru zamanda gelmiş en ezik padişahtır. kılıbıklığın ve psikopatlığın kitabını yazmıştır.babasının yanında büyüklükten bahsetmek, övmek, kıyaslamak yavuz sultan selim hana büyük hakarettir.
-- tıklım tıklım dolu bir hazine,
-- hiçbir erkek kardeşi ve alternatifi olmaması.
-- babası tarafından güneyde kuzeyde doğuda bütün düşmanların imha edilmesi.
-- 46 yıl iktidarda yaşama sansı bulma.
-- rakip olabilecek tüm oğullarını öldürtmesi ölmesine neden olması, (şehzade mustafa, şehzade cihangir,şehzade mehmet, şehzade beyazıt ve bunların oğulları)
-- öğle bir zamanda padişah ol ki ordu dünyanın en güçlüsü hazine dünyanın en büyüğü olsun.
-- dönemin en büyük mimarları babasının döneminden ona kalsın.
-- korsan barbaros hayrettin ülkeler (cezayir ve diğerleri) fethetsin ve bunları osmanlıya hediye etsin.
-- sokullu gibi bir deha başvezir denk gelsin.
-- piri reis de bunun zamanına denk geldi.
beni getirseler bende aynı başarıyı sağlardım ulan.
babası sultan selim han'ın ekmeğinden yese de o da büyük padişahtır. osmanlı imparatorluğu'nun ihtişamının simgesidir. şanslıdır ki yavuz sultan selim han gibi tarihin gördüğü en büyük hükümdarlardan birinin oğludur, ondan eğitim almıştır, onun ordusuna, onun hazinesine, onun otoritesine konmuştur ama batılıların "muhteşem" sıfatını taktığı bir adam da cidden muhteşemdir. süleyman muhteşemse, babası selim muhteşemüstüdür.
hayatı almanya kralı şarlken ile savaşmakla geçmiş büyük osmanlı padişahı. fransa kral'ı fransuvaya yazdığı mektubatta kendi tanımını kendi yapıyor;
--spoiler--
"ben ki sultan-i salâtin-i zaman burhân-i havakın-i avân tâc-bahs-i husrevân-i cihan zillullâhi'1-meliki'l-mennân akdeniz'in ve karadeniz'in ve rumeli'nin ve anadolu'nun ve şam ve halep ve karaman ve rûm'un ve vilâyeti-i dulkadriye'nin ve diyârbekir'in ve azerbaycan ve van'ın ve budun ve tamisvar vilâyetlerinin ve mısır'ın ve mekke'nin ve medine'nin ve kudüs'ün ve halilü'r-rahmânin külliyen diyâr-i arab'ın ve yemen'in ve bağdad ve basra ve cezayir vilâyetlerinin ve dahi nice memleketlerin ki âbâ-i kiram ve ecdâd-i izamim -enârallâhü berâhinehüm- kuvvet-i kahire ile fetheyledikleri ve cenabı-i celalet-meâbim dahi tig-i âtes-bâr simsîr-i zafernigârim ile fetheyledigim nice diyarın sultanı ve pâdişâhı hazret-i sultan bâyezıd oğlu sultan selim hân oğlu sultan süleyman şah hân'ım,
sen ki fransa vilayetinin kralı fransuva'sın."
--spoiler--
Çok sefere çıktı diye sevişmediği zannedilen kişi. Peki bu çocuklar nasıl oldu? Ki bunlar kabul edilen çocukları. Biliyoruz ki bazen cariyeler padişahtan hamile kaldıkları halde başkalarıyla evlendirilirlerdi.
* Şehzade Mahmud
* Şehzade Mustafa
* Şehzade Murat
* Şehzade Mehmet
* Şehzade Abdullah
* Mihrimah Sultan
* II. Selim
* Şehzade Bayezit
* Fatma Sultan
* Raziye Sultan
* Şehzade Cihangir
* Şehzade Orhan
ağzına kadar dolu hazineyi, hükümdarlığının sonunda 600.000 (altıyüzbin) akçe açık verdiren padişahtır.
ayrıca hükümdarlığı boyunca ordusunu tabiri caizse imanını gevretecek kadar sefere (13 tane) çıkarmıştır.
fransızlara ve diğer devletlere bir baba şevkati ile yaklaştığı için kapütülasyon hakkı vermiş padişahtır. böylece kendi ülkesinin büyüklüğünü göstermiş, bir nevi bu devletleri devlet i ali osmaniyye'nin gölgesi* altına almıştır. ekonomik nedenden çok siyasi bir manevradır. kanuni zamanında devlet o kadar zengindir ki güvercin beslemek için bile vakıf kurulmuş, sürüsüne bereken altın vakfedilmiştir. ticareti daha da canlandırmasına gerek yoktur. tabi sonrada ekonomimiz kötüleşince kapütülasyon müessesi aleyhimize işlemiştir. bu noktadan sonra diğer padişahların yapması gereken bu imtiyazları kaldırmak olmalıydı ama bunu yapmadılar yada yapamadılar.
dizi ne kadar kofti de olsa aslında bişeyede yaradı bi taraftan. biraz olsun atasını tarihi merak etmeyen gençliğin zihnine dolandı kanuni gibi 3 kıtaya namını salan şahsiyet(ler).
Babası yavuz sultan selimden devraldığı 6.557.000 km2 osmanlı toprağını 14.893.000 km2'ye çıkardı. kanuni sultan süleyman tahta geçtiğinde, avrupalılar aslan öldü, yerine kuzu geçti diye düşünüp seviniyorlardı.
sağa sola gönderdiği mektuplarda kendisinden 50-60 coğrafi konum içerisinde ayrıca kürdistan sultanı olarak da bahseder.
ha bunu "600 yüzyılık imparatorluğu nasıl gösteriyorsunuz" diyen 18 yaşına 2 kalmış beylere bayanlara sarkastik bir kaç sn yaşatmak için bölücüdür diyerek anlatıyoruz.
