bazen benimdir bazen değilimdir. bir türlü karar veremiyorum; acaba her şey madde mi yoksa değil mi? acaba bilim sadece bu dünya için mi geçerli? bilimin sınırları sadece insan beyniyle mi sınırlı?
bir şeyi kendi dışında açıklayamayacağımız başka bir şeyle açıklasak bir şeyi açıklamış olmayız.
bir şeyi kendi gerçekliği içinde gene o şeyle açıklamamız lazım.
misal en ilkel mantıktan gidiyorum, zaten doğada basitten karmaşığa gider hata yapar ve çoğu şeyi alt üst eder ama bazen olasıklar bir şeylerin oluşmasını mümkün kılar ve sonradan akıl edenler o oluşan şey üzerinde aa bu ne kadar mantıklı der ama neyse.
mesela bir şimşek çakıyor, ilkel beyni ele alalım, bu insana zarar veren bir şey ve insan bunu açıklamak zorunda. çünkü bu bir tehlike ve bir daha yaşanabilir gene insanlara zarar verebilir.
ancak ilkel beyin bunu açıklayamıyor değil, yanlış açıklıyor ve çözüm buluyor kendince. açıklaması doğru olmadığı için bulduğu yöntem de onu korumaya yetmiyor.
mesela ne diyor: olanın arkasında bir güç var ve güç sinirlendi, ee ben sinirlenince ne yaparım diyor, biri bana hediye verse yumuşarım, başlıyor bi daha yaşanmasın diye tanrıyı memnun etmek için bir şeyler yapmaya, tabi burada ritüeller giriyor, kurban kesiyorlar.
oysa bu insan onu kendi gerçekliği içinde açıklasa gidip kurban kesmez, paratoner takardı hemde bunu önlerdi.
işte bir şeyleri olağan üstü şeylere bağlamak böyle bir şey. bir şeyi bilmiyorsunuz sonra bunu başka bir güce bağlayıp o güç üzerinden bir çözüm üretiyorsunuz.
ancak bir şeyi kendi içinde doğru bir şekilde açıklayıp çözüm üretseniz bu işi kökünden çözmüş olursunuz zaten.
