nedendir bilinmez, göktürk alfabesi ile yazılmış orhun yazıtlarındaki bir cümle, belkide türkiye türkçesine çok benzediği için hafızamdan hiç silinmedi.
şöyle ki;
" il tutsık yir ötüken yış ermiş..."
(il tutacak yer ötüken ormanı imiş)
orhon yazitlarindaki runikyazilari cozerek gokturk alfabesinin 38 harfini saptayan vilhelm thomsen dir. danimarkali bilim adami, metinlerde en cok rastlanan sesli harflerden yola cikarak tengri,turk ve kultigin kelimelerini cozdukten sonra butun metinler okunabildi ve boylece, sadece gokturk toplumunun tarihi degil, turkce nin en eski ornekleri de bilim dunyasina kazandirilmis oldu.
Göktürk alfabesi 38 harf ve işaretten oluşur. Bunlardan 4' ü ünlü, 30' u ünsüz, 4' ü de hece işaretleridir. Harfler bitiştirilmeyip ayrı ayrı yazılır. Sözcükler aralarına iki nokta üst üste konarak ayrılır. Sözcük başı ve içindeki ünlüler yazılmazken sondakiler yazılır.
Alfabe ilk kez Danimarkalı Türkolog Vilhelm Thomsen tarafından 1893' te çözülmüştür.Alfabenin kaynağıyla ilgili çeşitli tezler ortaya atılmıştır:
1)kullanılan işaretler eski iskandinavca' nın işaretlerine benzediği için Runik harfleri olduğu ileri sürülmüştür.
2)Thomsen ise Arami alfabesinden türediğini ileri sürmüştür.
3)Rus Türkoloğu Aristov işaretleri eski Türk damgalarına benzetmiştir.
Her türk tarafından Öğrenilmesi ve öğretilmesi gereken öz alfabe. Keşke okullarda da öğretilse, türklüğü, tarihimizi tanısak. Üstünde çalışıyorum, tamamladım sayılır öğrenmeyi. Geç olsun güç olmasın.
orhun alfabesi olarak da geçen 4'ü ünlü 34'ü ünsüz olmak üzere 38 damgalı bir alfabedir. çağdaş türk dillerine uyum sağlaması için 47 damga kullanılmaktadır. harfler birleştirilmez ayrı ayrı yazılır sözcükleri ayırmak için ise aralarını iki nokta üst üste işareti koyulur. genelde sağdan sola doğru yazılır. tam tersi durumlarında harfler de ters dönük şekilde yazılır.
göktürk alfabesi dikey ve çapraz çizilmiş işaretlerden oluşup, yatay çizgili işaretler yoktur. çünkü türk düşüncesine göre dikey yapı dirliğin ve canlılığın, yatay durum ise hastalığın ve ölümün simgesidir.
son derece ilginç alfabe. ünlü vokal az olduğundan harfleri biraraya getirip okuması zor; ancak bence osmanlıca'dan çok daha zevkli. daha fazla bilgi almak isteyenler: talat tekin hocamızın orhon yazıtları adlı kitabına bakabilirler.
