ne yazık ki kitapları peynir ekmek gibi satılan, daha adamın derdini anlamadan kitapları hamburger gibi tüketilen filozoftur. felsefe tarihinde de pek az filozof tarafından içtenlikle okunmuş ve anlaşılmıştır. örneğin...
bu adamların isimlerini yan yana koyunca zaten bu anlamanın tesadüfi olmadığı da görülür. belli bir zemin üzerinde nietzsche'nin postmodernizm'i etkilediğinin izleridir bu adamlar. örneğin, popper ise bu adamlardan biri değildir.
sevdiğiniz insanları düşünüyorsunuz
daha derine inin
sonunda sevdiğinizin onlar olmadığını göreceksiniz
aslında siz o sevginin içinizde yarattığı duyguları seviyorsunuz
aslında siz sevginin kendisini seviyorsunuz
alman olduğu halde sanatsal anlamda almanlardan daha ileri düzeyde olan fransızlara kendi milletinden daha fazla sempati duyan filozof. üstün insan tezi çarptırılarak hitler tarafından üstün insan almanlardır şeklinde propaganda aracı olarak kullanılmıştır.
schopenhauer'in etkisinde kalmış, richard wagner'le önce dostlukla başlayıp sonrada rekabete varan bir ilişki içerisinde bulunmuş; toplumun evriminin sonucunda insanın üstinsana ulaşacağına inanarak çalışmalar yapmış, şen bilim, insanca pek insanca gibi mühim eserler bırakan ve birikimlerini iran'lı bilge zerdüşt aracılığıyla aktaran; adolf hitler'in yanlış anladığı alman filozof.
dahilik zekayı kullanma kapasitesiyle alakalıdır. nietzsche beyaza beyaz, siyaha siyah demiş olsa bile, bunu toplumun %98.8'inden* farklı ve özel bir şekilde ifade ettiği için dahi sıfatını almış insandır.
popüler diye, 24 yaşında bölüm başkanı olabilen, pek çok dalda verdiği eserleri ile iz bırakan birinin hakkını kimse yemesin. fikirlerini yadırgayabiliriz, katılmayabiliriz ama kendisine de, okurlarına da saygısızlık etmek kimsenin haddi değil.
kanı kaynayan yeni ergenlerin, böyle söyledi zerdüşt'ü okuyup taptığı, yere göğe sığdıramadığı alman filozof. ama hoş görmek lazım tabi. en deli çağınızdasınız, ana babaya resti çekip bütün o bunalımı depresyonu bünyeye depolamışsınız, din min hak getire zaten; sonra bir adam buluyorsunuz size tanrı öldü diyor. kral oluyor doğal olarak gözünüzde. ama işte bu kadarla kalmamalı herhal, nietzsche'yi salt zerdüşt sanmamalı; öyle ki henüz güç istencini okuyup da vay ne yazmış adam diyen bir delikanlı görmedim.
müthiş yalnız ve anlaşılmayı bekleyen ubermensch. ızdırap dolu yaşamı ölmesiyle birlikte anılarına ve düşüncelerine saldırılarla devam etmiştir. kızkardeşinin onu müzede çıldırmış filozof olarak sergilemsi ise daha da can yakıcıdır.
günümüzde bazılarınca hitlerin teorisyenliğini yapmakla suçlanması ise onun gibi birisinin başına gelebilecek en kötü şey olsa gerek. beni benden yuzyıl sonraki insanlar anlayacaktır demesine rağmen hala anlaşılamadığını düşündüğüm filozoftur. "felsefe bilerek ve isteyerek buzdağları arasında yürümektir" demişti. hep anlamaya çalıştım ne demek istiyor diye. evet galiba demek istediği tek şey vardı. gerçeğin ne kadarına tahammül edebilirsiniz ?
evet sevgili ubermench , gerçeğe tahammül etmek , tahammül edilemeyecek kadar zor. kendimizi kandıralım , unutalım varlığımızı .
daha 24 yaşındayken, klasik filoloji profesörü olarak basel üniversitesinde bölüm başkanı olan dahi.
"kadınlara giderken kırbacını unutma" diyen bu adamın içinde kadın düşmanlığı yokmuş aslında. bu sadece bir yanlış anlamadan ibaretmiş. kırbaç kadının elinde olacakmış çünkü kadın, erkeği yönetenmiş. hatta nietzsche bir arkadaşıyla el arabasını çekerken, sevgilisi lou salome'nin elinde bir kırbaçla poz vermiş fotoğrafı varmış. buna rağmen en iyi arkadaşı richard wagner'in karısına aşık bu dahinin*, kadınlarla ilgili ciddi problemleri olduğu bir gerçek... ***
bir derin kuyuya benzer yalnız. taş atmak kolaydır içine: ama bu taş dibe inecek olursa, deyin bana, kim çıkarabilir? yalnızı incitmekten sakının! üma incitecek olursanız, eh, artık öldürün de.
f.nietzsche
bu adam hakkında yapılan en büyük yanlışlardan biri de onu kalıplara sokma çabasıdır. nietzsche varoluşçudur. neye göre kime göre? nietzsche nihilisttir. hadi be! nietzsche faşisttir. hıhı, evet. nietzsche postmoderndir. tamam o zaman.
bu kadar akımla uğraşmaktansa, bir kalıbın içine sokmadan adamın neler demek istediğini anlamak daha kolay olacaktır gibime geliyor. yoksa değildir nietzsche bunlardan hiç biri. bir cümleyi alıp copy paste yaparsan sokrates'e bile postmodern dersin.
ama konu öğretiye ve düşünmeye gelirse, nietzsche diğer bütün filozoflardan ayrı bir yerde duruyor çünkü kendini filozof olmanın ötesinde bir üstinsan olarak görüyor. ha buna emin olabilir miyim? hayır. ama zaten adam varoluşçu, nihilist, faşist, postmodern olmuş. bir de benim için üstinsan oluversin, nolacak yani? anlattığı kalıp elbette ki adolf hitler'e uyuyor ama nietzsche'nin bunu planlayarak yazdığına en ufak bir ihtimal dahi vermiyorum, olsa olsa kendisini tarif etmiştir.
güç istenci hakkında söyledikleri oldukça yerinde olup aslında insanın mülkiyet kavramını nasıl ortaya attığını, ilkel komünel yaşamdan nasıl sıyrıldığını ve bugün bile kapitalizm illetine nasıl köle olduğunu açık ve seçik göstermektedir. böyle buyurdu zerdüşt'te şuan tam hatırlamasam da örümcekler üstüne gibi bir bölümde eşitlikçi olmanın güç istencinden dolayı ne kadar anlamsız olduğunu anlatıp, tüm eşitlikçi sistemlere kin kusuyor.
naziler tarafından teorisyen olarak kullanılarak büyük bir bedbahtlık yaşamış aşmış filozof. kızkardeşinden yediği kazığı allah düşmanıma yedirmesin.müthiş yalnız ubermench.
