istanbul'un fethi'nde ne büyütülmesi, ne de küçütülmesi gereken osmanlı padişahı.
dönemi (yüzyıl önceden başlayarak) iyi incelemek gerekir. örneğin;
1- istanbul'un fethine yeltenen ilk padişah yıldırım beyazıt'tır. bu işi yapmak için anadolu hisarı yaptırmıştır. emir timur'un ağzına sıçması ile tüm tasarıları elinde patlamıştır. ikinci mehmet onun ayak izlerini takip etmiş ve rumeli hisarı'nı yaptırmıştır.
2- zaten kıç kadar kalmış olan bizans anadolu selçuklu devleti döneminde gerçekleşen latin işgâli sonrasında tüm zenginliklerini kaybetmiştir. tebaâsı da az olduğundan eski görkemli günlerine dönebilecek vergiyi toplayamamıştır.
3- ikinci maddede bahsettiğim nedenden ötürü ordu besleyememekte ve savaşamamaktadır. bu da savaş ganimeti alamamasına neden olmaktadır. hâliyle surlar da bakımsızlıktan dökülme aşamasına gelmiştir.
4- osmanlı bölgede rakipsiz durumdadır ve doğu sınırını küçük beylikler ile sağlama almıştır.
5- avrupa kendi hâlinde debelenmektedir. istanbul'un tüm zenginliklerini çoktan cukka ettikleri için yardım etme niyetinde değildir. üstelik katolik-ortodoks çekişmesi de ortadadır. bu dönemde osmanlı'nın ortodoksları sıkıştırması vatikan'ın pek çok yönden işine gelmektedir. osmanlı baskısından yılan ülkelerin başlarındakiler katoliklere yaklaşmaktadır.
6- ortodokslar hiç olmadıkları kadar zayıftılar. ruslar'ın güçlenmesine daha yüzlerce yıl vardı. sırplar'ın da yenilmeleriyle balkan ülkeleri arasında osmanlı'ya savaş açabilecek güç ve yürekte kimse kalmamıştı.
7- yunanlar arasında birlik çoktan yerle bir olmuştu. trabzon, kıbrıs, mora gibi yerler istanbul'u sallamaz olmuşlardır.
8- gelibolu'da yüz yıl önce yaşanan deprem ve sonrasında sürekli yinelenen iç savaşlar yüzünden tutulmak zorunda kalınan osmanlı paralı askerleri...
tüm bunlara karşın osmanlı donanması götü boklu üç gemiyi bile zaptedememiş ve haliç'e girmelerine seyirci kalmıştır. ikinci mehmet'in emrinde 80.000 asker (ve dönemin en büyük topçu birlikleri) varken bizans'ın iki bini yabancı birlikler olmak üzere dokuz bin askeri vardı. buna karşın iki ay gibi oldukça uzun bir kuşatma yaşanmıştır.
29 mayıs 1453'te osmanlı piyadeleri kente girmiştir. son imparator on birinci constantine, gerçek bir devlet yöneticisi gibi, son olarak tacını falan atmış ve elinde kılıcıyla savaşırken görülmüştür.
peygamber efendimizin müjdesini gerçekleştirip, uğruna kan dökmeyi hak eden dünyadaki tek şehri, istanbul kadar mükemmel bir hazineyi kazanmamızı sağladığı için bir ömür ruhuna dua edeceğim osmanlı padişahıdır.
atatürk olmasaydı piç olurdunuz diyen bünyeler böyle saçma cümleleri deli canhıraş bi şekilde savunurken, sırf iman sahibi insanları kötülemek adına istanbulun fethini küçük görmesini aklı selim insanlar akıl erdiremez efendim. madem o kadar kolaydı istanbulu fethetmek o kadar imparator sultan enayiymiş afedersin göt kadar yeri alamamışlar. bilmiyolarmış surlar o kadar kalın şehir dünyanın en muhkem yeri yok ama onlar bilmiyo dimi 'sen gitsen tek başına alırdın lan orayı' . bi zeki siz varsınız zaten .
istanbul'un fethi için yapılmış olan resimlerde yanlış tasvir edilen padişah. Resimlerdeki sakallı hali fetihten 25 yıl sonra 46 yaşındayken Gentile Bellini tarafından resmedilmiş halinden esnlenilmiştir.
Halbuki kendisi 21 yaşında istanbul'u fetih ettiği sırada akşemseddin ile şehrin kapısından içeri girerken, akşemseddin padişah kendisi ise yaveri zannedilmiştir. Bir çok tarihçinin anlattığına göre fetih sırasında daha sakalı bitmemiş bir delikanlıdır.
Akıllı adammış. Bilime ve pozitif düşünceye yönelmiş. Pragmatik, tahtını güçlendirinceye kadar otoriter, sonraları liberal düşüncenin ilk prototiplerine saygılı davranmış. Lalası alevi dedesidir.
ne ilginçtir ki etiler'de bebek'de gezerken beli ağrıyan elemanlar bile yorum yapabiliyor hakkında cihan padişahının, hayır o bitti bu bitti bu mu kaldı bok atacak...
hazreti imam hüseyin katili yezit emeviler devrinde istanbul'u kuşattığı için uydurulan hadis'e nail olan osmanlı ağası.
yezit gibi eli kanlı bir katil için uydurulan o ünlü istanbul'un fethi hadisi, ne tesadüftür ki tahta çıkar çıkmaz transilvanya prensesinden doğma baba bir kardeşini beşikte boğduran ikinci mehmet'e nasip olmuştur. (ikinci mehmet'in anası da sırp'tır) biz müslümanlar bir insanı her ne nedenle öldürürse öldürsün o kişinin çok büyük günahkar olduğuna ve hatta tüm insanlığı öldürmüş olduğuna iman ederiz. böylesi bir insanı hazreti peygamber'e isnat edilen ancak gerçekte peygamber torunu katillerini cilalamak için uydurulan hadisler kurtaramazlar.
150.000 kişilik orduyla 8000 kişilik üç tramvay durağı mesafesindeki (edirnekapı-sarayburnu arası) istanbul'u anca 2 ayda fethetmiştir bu zât. öyle bir fetih ki onca donanma kuşatması da yapılmasına rağmen istanbul denizden destek alabilmiştir. üstelik nerdeyse tüm marmara osmanlıların elindeyken, işte böylesine büyük bir kumandandır.
ha bir de bu fethi her sene kutlayan genç cevval cemaat yurdu ve abiler beslemesi oğlanlar vardır ki çok gülerim onlara.
filminin en kısa sürede yapılmasını temenni ettiğim padişah... her ne kadar gerçekliği kesin olmasada 'eğer padişah iseniz tahta geçiniz, padişah ben isem emrediyorum, derhal tahta geçiniz' gibi bir replik filme koyulabilir.
ayrıca rumeli hisarı yapılırken bizans imparatoru elçi göndermiş. fatih sultan mehmet burada avcılık yapacağım demiş. bizans imparatoru reddetmek doğru olmaz diye düşünerek bir sığır derisi kadar av kulübesi yapabilirsiniz demiş. fatih sultan mehmet te en ince şekilde sığırın derisini kesip rumeli hisarını dikmiş.
Fatih Sultan Mehmed Han Osmanlı'nın baştan aşağı islami kurallarla yönetilen bir devlet olmadığının kanıtıdır.
Zaten ben anlamıyorum 21. yyda bile islam kurallarıyla devlet yönetilebileceğini sanan gerizekalılar var.
Kardeş katli diyorlar, Eğer bir devlet Sözde islami kurallarla yönetilse Kardeş katlini imkanı yok onaylamazdı.
Tabi sözde diyorum, Yoksa Fayda sağlama açısından bir devletin çıkarı neyse islam ona zeval verir. Yani Akıl ve mantıkla devlet yönetilmesini emreder islam, kendisinin devlet yönetmesi gerektiğini iddia etmez.
Haliyle Kardeş katlinin Akılla çelişiği olmadığı için islami açıdan bir sakıncası da yoktur.
Ama yok islam sanki salt iyi salt kötü tanımlamaları üzerine kurulmuş bir din ya. birilerini öldürmek kötüdür, savaşmak da kötü, ülkeleri vergiye bağlayıp onları yarı aç bırakmak kötü, vergiye bağlanmak istemeyen ülkeleri yağma etmek de kötü, O alınan ülkelerden insanları köleleştirmek kötü? he canım hepsi kötü eski Türk liderlerinin alayı islam düşmanı cehennemlik kefereler zaten. (bugün için köleleştirme harici hepsi yine islamla çelişmez, ha modern kölelik diye bir şey var onun hakkında olumlu yorum yapamam çünkü köle olanlar biziz bu çağda)
Fatih'in Türklüğüne gelince, Fatihin iktidarında Türklerin Osmanlı devleti iktidarından yoğun bir şekilde uzaklaştırıldığı, Zagnos paşa gibi soysuzların göreve getirildiği doğrudur. Lakin şöyle düşünüyorum da ben iktidar olsam ve Çevremde en az benim kadar zeki hatta benden daha fazla zeki, Türk liderler olsa onlar iktidarı ele geçirmek için ellerinden geleni yapsalar herhalde ben de onları uzaklaştırırdım ( bir Türkçü uzaklaştırmaz ama "ben" düşünen herkes uzaklaştırır, Türkçü için "ben" kavramı yoktur, Ben Türkçüyüm ama normal bir insan gibi düşündüm sonuçta fatih türkçü değildi)
ha bir de Arapçı yobazlara Fatih'in Devlet yönetiminde sözde dini kuralları iplemediğinin yanında bir başka kötü haber de vereyim, Fatih sistematik devlet Medeniyetinin kurucusu olarak tanımlanan roma imparatorluğunun mirasçısıdır kendine göre, Yunan felsefesinden çok etkilenmiş, yunan tarih yazıcılığından çok etkilenmiş ve kendini medeniyetin yöneticisi olma gibi bir iddia ile romalılığa soyundurmuştur. Yani Yobazlar Fatih'i bu kadar çok sahiplenmeyin siz 21.yyda bu kadar gerizekalıyken o "medeniyet" kavramını çok büyük yanlışlıklarına rağmen sizden çok daha iyi anlamış hem de sizden kaç yüzyıl önce anlamıştır.
istanbul'u fethetmesine gelince.
Ben Türk soylu bir lideri önce Askerliğiyle değerlendiririm ona göre saygımı sunarım.
Tarihin en büyük askerlerinden biridir elbette.
Bu yüzden önünde gerekirse diz vururum.
Ama bununla beraber bir Mete han, bir Çengiz Kaan, bir Temur, Bir kılıç arslan kadar büyük bir asker değildir, Keza siyasi lider de değildir. bununla beraber Osmanlı sıralamasında bana göre 3. en büyük komutandır ki 1 ve 2.nin yerleri değişmeli olmak üzere beyazıt, Yavuz ve peşlerine Fatih sultan mehmed han gelir.
kendisi şerefli tarihimize altın herflerle başarılar yazmış olan atamızdır. atam izindeyiz demek ister insan ama o büyüklüğün izinde olmaktan çok uzak halini görünce yıkılır ve sadece "o"na hayranlık duyar
kuran dan bir bölümü ezberlemiş ve sürekli papağan gibi aynı şeyleri tekrarlayanların bok atmaya çalıştığı güzel şahsiyettir.
bi kere kuran ı ağzına alıyorsan hz. muhammed (s.a.v) söylediği sözü de bileceksin.
o dönemde böyle bir şey yapmasaydı fatih sultan mehmet, inanın o imparatorluk bu kadar uzun süre ayakta kalamazdı. ama işte bunu anlayamayacak gerizekalı adamlara bunları böyle yavaş yavaş anlayana kadar anlatmak zorundasın işin acı kısmı bu. yoksa "ama kardeş katliiiiiiiiiii" demeye devam edecekler.
annesi Hatice Alime Hüma Hatun, isfendiyar Bey Sultan'ın kızıdır ve müslümandır. türbesi istanbul fatih'teki fatih sultan mehmed han hazretlerinin türbesinin hemen yanı başındadır.
Çok spekülasyona gerek yok; burada enikonu Fatih'in neler yaptığı belirli kavramlar ışığı altında anlatılabilir ama gel gör ki ortalık entry çöplüğü; tarihi bilmeyenlerin, üzerinde defalarca spekülasyon yapıp dline pelesenk ettikleri kavramların bile tam anlamını anlamayan arkadaşların, belirli kavram ve imgeleri savunduğunu zannedip de o imgeye daha fazla zarar verenler; ne ararsan var..
fatih'in çağ açıp kapaması kavramları etrafında çok dolanmayalım. bu olgu tüm dünya tarihileri tarafından kabul edilmemektedir. bir başka nokta çağ kavramına hakim batılı gözle bakmanın bizi çok fazla bir sonuca götürmeyeceğidir; ortaçağı kapatıp yeni çağı başlatmış!; hep bu söylendi de zaman islamın rönesans çağı ve doğu uygarlığı olarak addedilen islam uygarlığın bir parçasıysak kendi tarihimimizi yorumlama biçimimizin bu kadar aşırı biçimde batının bir uzantısı olma yönünde değerlendirmemiz niye? batının gelişim dinamiklerinin dışında kaldığımız gerçeğini kaldıramamaktayız mı?
Istanbul'un fethi kavramı ve bunun üzerine üretilen tefekkürlerin birçoğu da yanlış, gereksiz ve köhne bilgilerden ibaret. Istanbul'un fethinin büyük bir proje olduğu öncelikle Fernand Braudel[kendisi Annales okulunun en deneyimli tarihçilerindeindir] gibi büyük tarihçiler tarafından da kabul ediliyor. lakin biraz zamana eğilmek kimseye bişey kaybettirmez. şimdiki gibi elimizde roketatarlar bazukalar, efendime söyleyeyim black hawk ve agusta helikopterleri yok. ey müslüman! counter strike ya da age of empire oynayıp devlet feth etmiyorsun? ortada bir grejuva kavramı var, feodalite ve ateşli silahların ve topun büyük savaşlarda yavaş yavaş kullanılmaya başlaması var. [ki o zaman en büyük top gücü macar devletine aittir; büyük topun yapımında yardımcı olan macar urban'ın yaptıkları bu minvalde oldukça dikkate değer] anadoludan geitirlen 15000 usta ile rumeli hisarının yaptırılması var. biraz kafamızı avrupa'ya çevirdiğimizde batıdaki bir çok devletin de surlarla çevrili ve derebeylik rejiminin hakim olduğunu, bu etrafı surlar ile çevrili şehirlerin fethinin ne kadar zorlu bir iş olduğunu hatırlatmakta fayda var.
bu meyanda fethin kolay olmadığını ifade etmekte yarar var; rakamlara çok güvenmeyin[öncelikle verilen rakamlar için kaynak girilmesi gerekir ki salladığınız biraz atarlı tutarlı olsun! siz bu konuda yardımcı olayım! dönemin latin ve rum vakanivusları arasında yaygın olan en iyi ihtimal ile şehri savunan 8000 muharip'in olduğudur. bunların çoğu da venedikli italyan ve cenevizliler, rahipler ve sivil halkatan teşekkül etmişlerdir. imparatorun mabeyncisi müverrih françes ise hakiki rakamın 4976 kişi olduğunu yazar. sir edvin piers ise istanbulun müdafası için avrupa'dan ancak 9000 hristiyan ve muhasara ordusu içinde de 30000 hristiyan muharip bulunduğunu söyler. osmanlı tarafında ise Venedikli Barbaro 160.000 cenk eri bulundupunu tetaldi ise 200.000 kişiye yaklaşıldığını[140.000 yaya, 30.000 atlı, 10.000 kadar da tüccar ve sanatkar] hayrullah efendi 80.000 kişi bizanslı halkondilis ise abartıyla 400.000 kişi, ünlü bizans tarihçisi dukas ise 260.000 kişi olarak yorumlar, dikkate değer rakam reşad ekrem koçunun belirttiği gibi 160.000 kişidir]
bununla birlikte Salt istanbul'un fethi ile fatihi değerlendirmek yanlış olur. gördüğünüz üzere balkan topraklarının dikkate değer kısmı ve belgrad fatih döneminde feth edilmiştir. o belgrad ki Osmanlı'nın macar ve avusturya topraklarına olan seferlerde osmanlı'nın antreposu hüviyetindedir; otlukbeli savaşı ve trabzon rum imparatorluğu ile mora'nın fethinden bahsetmiyorum..
çocuk katili olayını ise fazla abartmaya lüzum yok. Fatihten önce de vardı ve sonra da olacaktır. fatih sadece bunu yasallaştırmıştır; kanunname-i ali osman imparatorluğa geçişin sembolik değerlerinden birisidir. bu kanunlar iyi incelenmelidir, osmanlı devletinin örfe(şeri hukuk karşısında bir merkezkaç ve kaçış noktası olarak]verdiği değer osmanlı'yı teokratik bir devlet olmaktan alıkoymuştur-konu ile ilgili kemal karpat okunabilir-; açıkça söylemek gerekirse oldukça pragmatik bir devlettir. bir diğer nokta kardeş katlinin duygusal düşünüş tarzı ile siyaset adı verilen "kirli aktivite"nin hiç bağdaşmamasıdır. yapmamız gereken kardeş katli diyerek Fatih'e küfür etmek mi? yoksa daha önce batı da yapıldığı gibi Machiavelli örneğinden hareketle prens'i yazdığı ve Machiavellenist düşünüş tarzı ve politik ahlakı ile siyaseti ahlakın güdümünden kurtardığı için teşekkür etmek mi? sevgili apolitik duygusal gençlik siz küfürededurun!
Bir de konuştuğumuz kavramları acaba bir tartsak; acaba rumi nedir? bu noktada kimseye kızmıyorum; keza Robert Mantran gibi büyük bir osmanlı tarihçisi bile bu hataya düşüp bu kelimenin karmaşık yapısı konusunda tekbiçimci davranmıştır! öncelikle şunu belirtmekte fayda var genellikle hepimiz bu tip hatalara düşüyoruz;imparatorlukların belirli kimlik temelinden hareketle algılanmasının mümkün olmayacağı düşünüyorum[ama bu imparatorlıuklarının yapı ve idallerinin ifade eden belirli göstergelerden yoksun olduğu anlamına gelmez]
Halil inalcık islam ansiklopedisinde şu şekilde yorumlar; rumi adı,15. yy'dan itibaren arap toprakları , iran orta asya ve endonezya toprakları dahil, tüm doğu islam ülkelerinde yaygındı..
(osmanlılar] aynen ortaçağın küçük asya'sındaki diğer halklar gibi doğu roma topraklarının sakinleri anlamına gelen rumi diye adlandırılmışlardı.. ancak coğrafyacıların ve gezginlerin gözlerinden kaçmadığı üzere, merkezi islam topraklarından bakıldığında bir sınır bölgesi olan Rum'un türk müslüman nüfusunun, onların gerek islam dünyasındna gerekse diğer türklerden farklı kılan kendilerine özgü ve alışılmamış yönlere sahip oldukları anlaşılıyordu. şöyle ki rumi Türk olmak aynı zamanda islam uygarlığının, bir yandan yeni bir bölgede kendi yaşam biçimini oluşturan diğer yandan rakip bir dinsel uygarlığa yönelişte siyasal egemenlik kurmak için uğraş veren yeni bir bölgesel görüntüsüne ait olmak anlamına geliyordu.." bir diğer nokta portekizlilerin ve doğuda da osmanlıların rumi olarak nitelenmesidir.
bir diğer doyurucu açıklama ise Cornell Fleishertarafından yapılmıştır;
..Ali'de terkibini bulan öğelerin anadolu ve rumeli'de gelişmiş farklı kültürler ile arap-iran değerleriyle bütünleşen, ancak islam tarihi çerçevesinde benzersiz bir olgu olarak çıkan bir rumi kimliği betimlemiştir.. osmanlı olarak doğmayıp sonradan kendi çabalarıyla osmanlı olan ve övgüyle bahsettiği yüksek kültür temsilciliği yaşayan bir bürokratın ağzından yansıttığı bu kimlik çok ırklılığa dayansa bile eğitimin sağladığı yüsek islamı değerleri esas almaktadır..
yukarıdaki tanımlardan göreceğiniz gibi rumi kavramı fazlalıkla yorumsallığa bürünmektedir. konu ile ilgili konuşurken en azından bu kavram ve yorumlar dikkate alınmalıdr. keza sallamakla değil ciddi bir irdeleme ile fatih'in kendini neden rumi olarak nitelendirdiği ve bundan ne anlatmak istediği sonucuna ulaşılabilir..
Genç bir delikanlıyken istanbul'un tek fatihi olup roma imparatorlugunu yıkan, bir devir kapatan, rönesansın baslamasına ön ayak olan,Osmanlı'nın en iyi padisahlarından.
tarihi olayların ve kişilerin, dönemine göre değerlendirilmesinden bihaber cahiller tarafından saçma sapan bir şekilde eleştirilen, tarihin en büyük liderlerinden.
birileri de kalkmış fatih sultan mehmet'i kuran'a göre değerlendirmemiz gerektiğini söylüyor. sanki biz din adamıyız. tarihi bir olaydan bahsediliyor burda, birisi kalkmış kuran'ı refere ederek değerlendirmemizi salık veriyor. kardeş katli yaptıysa dönemin koşullarında yapılması gerekiyordu ki yaptı. o kadar zeki adam, bunu yaptıysa bir bildiği vardı demek ki. fatih, kardeşini öldürmeseydi yüksek ihtimalle kardeşi, devletin bütünlüğüne zarar verecek eylemler gerçekleştirerek fatih'i öldürecekti. her şeyi dönemin koşullarına flashback yapmaya çalışarak değerlendirmek, kuran'a göre değerlendirmekten çok daha mantıklı geliyor.
