"niye müslüman yazıyor orada, adam imanıyla mı icat etmiş onları ?" sorusunu akıllara getiren gerçek. müslüman bir ırk mı ? şu ayrıma anlam veremiyorum.
doğrusu dünyayı değiştiren 20 müslüman icadı olması gereken başlık.
--spoiler--
bilimin kaynağı olarak avrupa gösterilse de gerçekte durum hiç de öyle değil. avrupa'nın bile inkar edemediği bir çok buluş islam coğrafyasına ait.
müslümanların bilim dünyasına kazandırdığı pek çok eser var. tıptan, temizlik sektörüne, matematikten. astronomiye kadar bugün hala kullanılan birçok icat müslümanların eseri.
bilimin kaynağı olarak avrupa gösterilse de gerçekte durum hiç de öyle değil. avrupa'nın bile inkar edemediği bir çok buluş islam coğrafyasına ait.
ingiltere'nin önde gelen gazetelerinden the ındependent müslüman mucitlerin avrupa'yı ve dünyayı nasıl değiştirdiğini anlatan bir haber yayınladı.
1001 buluş sitesinden yararlanılarak hazırlanan haberde, müslümanların dünyayı değiştiren 20 icadına yer verildi. haberde islam dünyasında yaşanan kahvenin bulunması, ilk uçma deneyi, cerrahi aletlerin dizaynı, dolmalakemin icadı gibi gelişmelerin insanlığın yaşamını nasıl değiştirdiği anlatıldı.
işte ındependent'a göre müslümanların en büyük 20 icadı:
kahve
1) rivayete göre güney etiyopya'nın kaffa bölgesinde arap bir çoban olan halid koyunlarının bir bitkiyi yedikten sonra canlandığını gördü. halid bu bitkiden topladı ve götürüp kaynarak içti. ilk olarak geceleri uyanık kalıp çalışmak ya da dua etmek isteyen sufi alimler tarafından kullanıldığı tahmin edilen kahve ancak 1645 yılında venedik'e ulaştı. ingiltere'nin başkenti londra'daki ilk kahvehaneyi ise bir türk açtı.
göz
2) antik yunan'da insanlar gözümüzden ışınların çıktığını ve bu sayede görebildiğimizi düşünürdü. dünyada ilk kez ışığın göz içine girerek kırılması sonucunda dünyayı gördüğünü keşfeden 10. yüzyılda yaşamış bir müslüman alim olan ibni haytam'dı. karanlık odayı ve ışık oyunlarıyla görüntü elde etmeyi ilk olarak ibni haytam keşfetmişti.
santranç
3) satrançın bugün oynanan formu ilk kez iran'da geliştirildi ve buradan batıya yayıldı. 10. yüzyılda ispanyollar emeviler aracılığıyla satrançla tanıştı.
uçmak
4) wright kardeşlerin ilk uçma denemesinden 1000 yıl kadar önce 852 yılında abbas ibn firnas adlı bir arap cordoba'daki ulucaminin minaresinden tahtadan kanatlarla atladı. uçmayı umuyordu, tabii uçamadı. ama tahta kanatların yarattığı paraşüt etkisi sayesinde hafif bir şekilde yere düştü. 875 yılında 70 yaşındayken bu kez ipek ve kartal tüylerinden yaptığı kanatlarla bir uçurumdan atladı. 10 dakika kadar havada kalmayı başardı.
sabun
5) haçlı seferlerindeki hıristiyan askerleri gören müslümanları dehşete düşüren şey onların saldırganlığı değil avrupalıların çok nadir banyo yapmaları ve vücutlarının çok kötü kokmasıydı. eski mısır'da da sabun vardı ancak araplar bitki yağlarını karıştırarak modern anlamdaki sabunu oluşturdu. şampuan da bir arap icadıdır. şampuan ilk kez ingiltere'ye 1759'da gelmiştir.
sıvılar
6) sıvıları dağişik kaynama noktalarına göre birbirinden ayırma da ilk kez müslüman bilim insanı jabir ibni hayyan tarafından bulundu. yaptığı deneylerle de modern kimyanın kurucusu sayıldı.
mil sistemi
7) düz hareketi döner harekete çeviren mil sistemi de ilk kez bir islam bilgili olan el ciziri tarafından geliştirilmiş ve içten ateşli motorun icadına kadar tüm dünyadaki mekanik cihazların temel presibini oluşturmuştu.
elbise
8) elbiselerin kumaşı ve astarının arasına dolgu malzemesi kullanılması da yine ortadoğu'da ortaya çıkan bir icattır.
kubbe ve kemer
9) kubbe ve kemer şeklindeki yapılar islam mimarisinin ürünüdür. özellikle kubbe mimarisi konusundaki teknikler avrupa'ya islam bilginleri aracılığıyla taşınmıştır. ingiltere kralı v henry'nin sarayının mimarı da bir müslümandı.
cerrahi aletler
10) dünyada bugün kullanılan cerrahi aletlerin tümünün nihai dizaynları endülüs emevilerinden el zehravi'ye aittir. neşter, kemik testereleri, göz ameliyatı makaslarının da aralarında bulunduğu 200 cerrahi alet modern tıpta da kullanılır. hayvan bağırsaklarından yaptığı iplikle attığı dikişlerin kendi kendine kaybolduğunu da zehravi keşfetmiş ve yine hayvan bağırsaklarından ilk kapsülü yapmıştır. 13. yüzyılda ibn nafis de dolaşım sistemini tanımlamıştır.
rüzgar değirmeni
11) rüzgar değirmeni ilk olarak iran'da keşfedilmiş ve arap ülkelerinde de geliştirilmiştir. avrupa'da ilk rüzgar değirmeni bundan tam 500 yıl sonra kullanılmaya başlamıştır.
aşı
12) ilk aşı da islam dünyasında geliştirildi. çiçek aşısının avrupa'da kullanılmasından 50 yıl önce osmanlı'daki çocuklar çiçek hastalığına karşı aşılanıyordu.
dolmakalem
13) ilk dolmakalem de 953 yılında ellerini mürekkeple kirletmekten bıkan mısır sultanı'nın isteği üzerine icat edildi.
alogratma
14) alogratma ve trigonometri de islam dünyasından avrupa'ya gitti.
üç çeşit yemek
15) ali ibni nafi, ırak'tan ispanya'nın cordoba şehrine geldiğinde avrupa ilk kez bir öğünde üç çeşit yemek kültürüyle tanıştı. ibni nafi'nin menüsü çorba, ardından balık ya da et, onun da ardından meyve ve çerezden oluşuyordu. avrupa'ya ilk cam bardaklar da bu dönemde geldi.
halı
16) halı da müslümanlar tarafından avrupa'ya taşındı. halı dokumasındaki tekniklerin hemen hemen tümü de avrupalılar tarafından müslümanlardan alındı.
çek
17) modern banka çekinin kökeni de araplarda kullanılan ve sak olarak adlandırılan bir kağıttı. araplarda eskiden kervan soygunları çok olunca uzak yerlerdeki mallarını insanlar küçük yazılı kağıtlarla satmaya başladı. dokuzuncu yüzyılda müslüman bir tüccar çin'de elindeki sakları bozdurabiliyordu.
dünya ve güneş
18) dokuzuncu yüzyılda çok sayıda islam alimi dünyanın güneş etrafında döndüğünü söylüyordu. yani galileo'dan tam 500 sene önce. o zaman yapılan ölçümlere göre dünyanın çapı 40 bin 253 kilometreydi. (gerçek ölçüden 200 kilometre daha az)
barut
19) araplar barutu ilk kez askeri amaçla kullanmıştır. özellikle haçlı seferlerinde kullanılan roket benzeri patlayıcılar hıristiyan askerler arasında büyük dehşet uyandırmıştır.
bahçe kültürü
20) ortaçağ avrupasında birçok evin bahçesinde tüketim için bitkiler yetiştirilirdi ancak bir bahçe kültürü yoktu. bahçe dekorasyonu ve düzenlemesi de avrupa'ya islam dünyasından taşındı.
Santranç ve Alogramata ne menem buluşlarmış öyle dedirten yazı. Güzel bi şeyler yazıyosun bari azıcık özen göster (editöre dedim uludağ yazarına değil).
Müslümanların dogmatik ve yobazizme boyun eğmeden önce gerçekten aydın ve ileri görüşlü insanlar olduklarına hiç bir tarihçi, teolog veya sıradan insan itiraz etmez. Asıl sorun bütün bu yirmi icadın asırlar öncesinde kalmış olmasıdır. Son bin yılı geçtim Rönesans'tan beri müslümanların Dubai'ye bina dikmek, petrol kuyusu açmak, hanedanlara para yedirmek, savaşmak ve birbirlerini öldürmek dışında yaptıkları bi şey var mı?
O dogmatizme, yobazliga ne zaman teslim olmuşlardır o konuda fikri olan varsa seve seve dinlerim.
