siyasi rejimin işleyişi ile ilgilidir. siyasi bir rejimin demokrasi sayılabilmesi için seçim ve temsil ilkdesinin, insan haklarına saygının, hukukun üstünlüğünün ve çoğulculuk ilkesinin geçerli olması gerekir.
demokrasinin uygulanmasında iki grup seçim sistemi uygulanır. bunlar çoğunluk sistemi ve nispi temsil sistemidir.
sandıkta sadece çükübok bir oy kullanmak değildir.
en ufak bir yanlışlığı bile gerek yerel gerek idari birimlere şikayet etmektir; başarılı bulunan noktalar için yine bu birimleri tebrik etmek ve gönül hoşnutluğunu bildirmektir; çöp toplama saatleri uymadığında belediyeye telefon açmak, adaletsizlik görüldüğünde adalet bakanlığına kadar çıkabilmektir. ülkenin yönetimine her şekilde katılmak demektir demokrasi, milletvekillerini meclise salıp bırakmak değil.
işin aslı çoğunluğun iradesi ile karar verilirken, azınlığın haklarının korunması, yönetimde çeşitliliğe önem verilmesi gibi esasları barındırır demokrasi.
biz kalabalığız, bizim demokrasimiz öter kavrayamayışsızlığınızı seveyim.
antik yunanlıların dünyanın başına bela ettiği, onlarca yıldır tüm insanlık aleminin sürekli birbirine nedir, ne değildir, ne işe yarar ? diye sorduğu, elastik bir yapıya sahip, ülkelere, siyasilere, ideolojilere göre değişkenlik gösteren, kullanılması kolay kavranılması zor demagogların ağzında bir leş parçasıymış gibi oraya buraya sürekli çekiştirilen,paylaşılamayan, kapanın elinde kaldığı iktidar ve ereğe hizmet eden halkla pek ilgili olmayan sorunsal, yunan şehir efsanesi.
kırlarda bayırlarda koşmak, hep beraber coşmaktır demokrasi. hele son zamanlarda tüm güzel şeylerin adıdır demokrasi. tüm kaka şeyler de antidemokratiktir zaten.
çünkü demokrasi dokunduğu her şeyi güzelleştiren sihirli bir değnektir. demokrasi beyle bey, işçiyle işçidir, kocatepeden yükseliştir demokrasi. üzerine milyonlarca güzel kavramı yapıştırabileceğimiz ebemkuşağı renklerinde bir uçan balondur demokrasi. ve o kadar evrenseldir ki o balonla tüm dünyayı turlayabilirsiniz ve kuşbakışı gördüğünüz mutlu huzurlu sevindirik olmuş, neşe isaline yakalanmış insanlar hep beraber size el sallarlar.
özgürlüktür, eşitliktir, ekmektir, anlayıştır, farklı kültürlerin sevişerek kaynaşmasına neden olan kadifeden bir mozaik su yatağıdır demokrasi. demokrasi giren yere doktor girmez.
kısacası;
insanın kendine yakışanı giymesine demokrasi denir, halkın kendi kendini yönetmesine moda denir.
devletin güçlü olmadığı ülkelerde kaoslar ve başarısızlıklar hakimdir.
tüm yönetimi bir kişinin şahsi kararlarına teslim etmek bazı sorunlar doğurabilir ancak bir ülkenin kaderini halka bırakırsanız asla bir karara varamazsınız.
"üzerinde üniforma, omuzunda yıldızlar, emrinde yüz binlerce asker ve tonlarca ağır silah olan bir subayın, askerliğin çok net çizilmiş sınırları dışındaki hiçbir konuda kamuoyuna yönelik konuşmalar yapmasına izin verilmeyen bir rejimin adıdır."
Yasemin çongar bunu 15 nisan 2009 tarihli taraf gazetesinde yazdı. bir gün önce genelkurmay başkanı ilker başbuğ'un ılımlı, utangaç ve zorunlu açılımlar içeren ama ordunun vesayetinin devamını istediğini dile getirdiği konuşmasına karşı yazıldı. demokrasi tartışmalarına katkı niteliğinde sözlerdi.
ayrıca demokrasi, çoğunluğun ve onun saptanma şeklinin * önemli olduğu ama tek başına değil, uluslararası normlarla oluşmuş bir hukuk sisteminin eşliğinde anlamlı sayıldığı sistemdir. böylece "her çoğunluğun istediğini yapması" gibi durumların söz konusu olması mümkün olmaz. çünkü demokrasi aslında çoğunluğun yönetiminin benimsendiği ama azınlığın haklarının özenle korunduğu sistemin adıdır.
demokrasideki seçim sistemlerinde kimi barajlar öngörülebilir ama %10 gibi adaletsiz bir baraj, seçimlerin meşruluğunun giderek daha fazla sorgulanmasını getirir -ki nitekim şimdilerde ülkemizde olan odur. bu yönüyle bakıldığında barajların %3'e düşmesi, çok sayıda farklı yaklaşımın temsil şansı bulması ve evren anayasasının durmadan kötülediği koalisyonların, demokrasinin belki de en tipik uygulaması olduğunun benimsenmesi, yeni sivil anayasanın artık ütopik olmaması gereken hedefleri arasında olmalıdır.
bu arada demokrasi ile cumhuriyet de karıştırılmamalıdır. cumhuriyet olan her yerde demokrasi olmayabilir ** ama demokrasinin olduğu her yerde, orada krallık bile bulunsa, *** yönetimin babadan oğula devri yerine özünde cumhuriyet fikri geçerlidir. örneğin suriye, azerbaycan ise cumhuriyet adını taşır ama bilindiği gibi yönetim babadan oğula geçmiştir.
cumhuriyetimizin laik, otoriter, dini biçimlerde değil demokratik cumhuriyet aşamasına yükselmesinin, evrensel hukuk normlarının uygulanmasının artık zamanı gelmiş gibidir.
socrates'e göre çok kötü bir yanı olan yönetim şekli. o kötü yan şudur: halkın kendisini yönetmesi için seçtiği kişiler, halkı yönetecek vasıflara sahip olmayabilir.
Az gelişmiş ülkelerde sorun yaratmasının sebebi daha doğrusu istenilen sonucu doğurmamasının sebebi bu ülkelerde insanların eğitimsiz olmasından ziyade bu ülkelerde "güçlü bir burjuvazi"nin olmamasıdır. Zira, bir ülkede burjuvazi olmadan demokrasi olmaz. Yoksa tüm dünyada ortalama vatandaş ülkenin elitine göre "az eğitimli"dir.
zannedildigi gibi %40'la, %30'la iktidar olan partinin ozgurce at kosturdugu yonetim bicimi. halk'in kendini yonetmesi degil, cogunlugun kendisini yonetmesidir.
türkiye de kesinlikle olmayan seydir. basa gelen borusunu öttürmektedir. kimisi padisah gibi yönetir ülkeyi, kimisi molla. simdilik badem biyiklilar basta, sessiz ve derinden hedefini sasirmadan, hedefmi ne? hala soruyormusunuz?
bir ülke düşünün ki %46 oy alan parti meclisteki sandalyelerin %62'sine sahip oluyor, bir ülke düşünün ki oy verdiği parti toplamda %9 oy aldığı halde meclise girip sizin temsilciniz olamıyor, oy kullananların %10'u istediği parti tarafından temsil edilemiyor. işte demokrasi, uzak diyarlardaki bu ülkenin övündüğü özelliklerinden sadece biri, bir diğeri de laiklik, bir diğeri...
