189) idari cezaya ek olarak ifadesiyle bağlantılı olarak Kurul, bunun
disiplin cezasından önce ya da onunla birlikte bir kulübe bir seçilememe
süresinin uygulanmasının gerekli olduğu düşüncesindedir. Böylece Kurul,
UEFAnın, UCLR Madde 2.05 uyarınca bir senelik bir seçilememe süresine
eşit bir idari ceza uygulandığı için disiplin soruşturması başlatmasının
önünde bir engel olmadığı sonucuna varmıştır. Bu konuyla ilgili olarak
UEFAnın, UCLR Madde 2.06 esasında bir disiplin soruşturması başlatması
engellenmemiştir.
ii. Disiplin cezası için yeterli hukuki zemin bulunuyor mu?
190) isviçre Hukukuna (ve geçerli CAS içtihadına) göre bir disiplin
cezasının uygulanması için yeterince açık hukuki zeminin bulunması
gerekmektedir (CAS 2009/A/1823, para. 9.5; CAS 2012/A/2912,
para.100). Bundan çıkan sonuç, UEFA tarafından verilen ceza için açık ve
net bir hukuki zeminin bulunması gerektiğidir.
191) Bu itibarla, Kurul, CAS tarafından CAS 2011/A/2612de temin edilen
bu konuyla ilgili özete bağlı kalmaktadır. Bu karar Temyiz Eden tarafından
da anılmıştır:
isviçre federasyon yasasına göre, bir federasyon (doğrudan veya dolaylı)
bir üyeye vereceği bir disiplin cezasını sadece bunu yapması için kendisine
açık ve net bir yetki veren hükümlere dayandırabilir (kr. BSKZGB/HEINI/SCHERRER,
4. Baskı, 2010, Madde 70 No. 22;
SCHRERR/LUDWIG, Sportrechyt, 2. Aufl. 2010, S.303; ayrıca bkz. BK-
ZGB/RIEMER, 1990, Madde 70 no. 210; HEINI/PORTMANN/SEEMANN,
Grundriss Vereinsrecht, 2009, no. 265). Bu ilke ayrıca geçmişte esasla
ilgili olarak geçerli olan yasalardan bağımsız olarak CAS kurulları
tarafından göz önünde bulundurulan spor yasalarıyla ilgili genel
mülahazaların da bir parçasıdır (kr. CAS 94/129, Reeb (ed.) Digest of CAS
Awards II 1986-1998, s.187, 194, seq.; 2000/010 Reeb (ed) Digest of
CAS Awards II 1998-2000, 2002, s. 658,663, vd.; 98/218, Reeb (ed),
Digest of CAS Awards II 1998-2000, 2002, s. 325,328, vd.; 2006/A/1041,
No. 7.1.1 vd; ayrıca bkz. FOSTER, Blacskshaw/Siekmann/Soek (ed.) The
Court of Arbitration for Sport 1984-2004, 2006, s. 420, 427; RIGOZZI;
Larbitrage international en matiere de sport, 2005, no. 1272, 1277).
Özellikle CAS 94/129 (No. 30,34)te Kurul aşağıdaki sonuca varmıştır:
192) Yasal kesinlik, başka şeylerin yanı sıra, uygulanacak hükmün
(mevcut davada UCLR Madde 2.06nın), uygulanmasının maddi ve bölgesel
kapsamı açısından yeterince açık olmasını gerektirmektedir.
193) Kurul, dikkatini UCLR Madde 2.06nın maddi uygulanma kapsamına
çevirdiğinde, UCLR Madde 2.06nın atıfta bulunduğu UEFA DY 2008 Madde
5(1)(a) ile birlikte Madde 5(1)nin, UEFA tarafından Temyiz Edene şike
suçu için cezalar uygulanması ve önlemler alınması için yeterli hukuki
zemin sağladığından şüphe duymamaktadır. Bu hükümlerde şöyel
denmektedir:
1. Üye federasyonlar, kulüpler, ve onların oyuncuları, yetkilileri ve
üyeleri, sadakat, dürüstlük ve sportmenlik ilkelerine göre hareket
edeceklerdir.
2. Aşağıdaki durumlarda, bu ilkeler ihlal edilmiş sayılır:
a) Bir kişi, aktif ya da pasif bir rüşvet ve/veya yolsuzluk teşebbüsünde
bulunursa;
194) Temyiz Eden UEFA DY 2008 Madde 6(1) ve Madde 11(1)(a) esasında
kendi yetkililerinin disiplin ihlallerinden sorumlu tutulabilir ve
cezalandırılabilir. ilgili hükümlerde aşağıdaki tespitler yer almaktadır:
1. Üye federasyonlar ve kulüpler, oyuncularının, yetkililerinin, üyelerinin,
taraftarlarının ve bir maçta, federasyon veya kulüp adına herhangi bir
görev yerine getiren diğer kişilerin davranışlarından sorumludur.
1. işbu yönetmelikte Madde 14 ve 15te öngörülen disiplin cezaları,
aşağıdaki hallerde bir üye federasyon ya da kulüp aleyhine uygulanabilir:
a) Bir takımın, oyunculun, yetkilinin, veya üyenin, işbu yönetmeliğin
Madde 5ini ihlal etmesi halinde;
196) Burada cevaplandırılması gereken soru, UCLR Madde 2.06nın (ve
onun içerdiği hükümlerin) bölgesel uygulama kapsamı açısından yeterli bir
yasal zemin oluşturup oluşturmadığı, yani UCLR Madde 2.06nın (UEFA DY
2008 Madde 5(1)(a) ile birlikte) UEFA maçları ile ilgili şike olaylarıyla mı
sınırlı olduğu, yoksa ulusal şike olaylarını da kapsayıp kapsamadığıdır.
197) Kurul, UCLR (2011/2012) Madde 2.06nın aşağıdaki tespitte
bulunduğuna dikkat çekmektedir:
Paragraf 2.05te öngörüldüğü şekilde bir kulübün seçilmeye yetersiz
olduğunu ilan etme idari cezasına ek olarak UEFA idari Adalet Organları,
koşulların gerektirmesi durumunda, UEFA Disiplin Yönetmelikleri uyarınca
disiplin cezaları da uygulayabilirler.
198) Kurul, UCLR (2011/2012) Madde 2.05in UEFAya ulusal maçlardaki
şike olayları ile ilgili olarak yetki tanıdığının taraflar arasında ihtilaf konusu
olmadığına dikkati çekmektedir. UEFA DY 2008 Madde 5(1)(a) normalde
sadece UEFA tarafından organize edilen şampiyonalar için geçerli olsa da,
UCLR (2011/2012) Madde 2.05 aracılığıyla bu hükmün bölgesel kapsamı
yerel olayları da içerecek şekilde genişlemektedir. Bu durum, UEFAnın,
ulusal şike suçlarında bir açık çeke sahip olduğu anlamına gelmemektedir.
Ulusal şike olaylarıyla ilgili yetki, UCLR (ve UEFA Avrupa Ligi
Yönetmelikleri bundan sonra UELR olarak anılacaktır) tarafından
verilmektedir. Böylece UEFAnın yetkisi yalnızca bu UCLRye (ve UELRye)
tabi olan kulüpler ile sınırlıdır.198) Kurul, UCLR (2011/2012) Madde 2.05in UEFAya ulusal maçlardaki
şike olayları ile ilgili olarak yetki tanıdığının taraflar arasında ihtilaf konusu
olmadığına dikkati çekmektedir. UEFA DY 2008 Madde 5(1)(a) normalde
sadece UEFA tarafından organize edilen şampiyonalar için geçerli olsa da,
UCLR (2011/2012) Madde 2.05 aracılığıyla bu hükmün bölgesel kapsamı
yerel olayları da içerecek şekilde genişlemektedir. Bu durum, UEFAnın,
ulusal şike suçlarında bir açık çeke sahip olduğu anlamına gelmemektedir.
Ulusal şike olaylarıyla ilgili yetki, UCLR (ve UEFA Avrupa Ligi
Yönetmelikleri bundan sonra UELR olarak anılacaktır) tarafından
verilmektedir. Böylece UEFAnın yetkisi yalnızca bu UCLRye (ve UELRye)
tabi olan kulüpler ile sınırlıdır.
199) Kurulun çoğunluğu, UCLR (2011/2012) Madde 2.06 aracılığıyla
UEFAnın, ulusal maçlardaki şike olaylarına UCLR (2011/2012) Madde 2.05
uyarınca idari cezalar uygulama yetkisinin, UCLR (2011/2012) Madde
2.0 uyarınca disiplin cezaları uygulayacak şekilde genişletildiği, yani UEFA
DY 2008 Madde 5in bölgesel kapsamının artırılmasının devam ettirildiği
düşüncesindedir.
200) Kurulun çoğunluğu bunun farklı bir şekilde yorumlanması halinde,
ulusal bir maçta açık bir şekilde şikeye karışan ve UEFA şampiyonalarına
katılma hakkı eden bir kulüp ile ilgili olarak UEFAnın (UCLR Madde 2.05
uyarınca) yalnızca asgari cezayı verebileceği ve başka bir ceza
veremeyeceği (zira UCLR Madde 2.06 geçerli olmayacaktır) bir durumla
karşı karşıya kalınacağı düşüncesindedir. Kurulun çoğunluğu bir yıl süreli
şampiyonalara katılamama cezasının, şike gibi ağır bir suç için oldukça
kısa olduğunu düşünmektedir ve buna istinaden, Kurulun çoğunluğu
UEFAnın, UEFA Statüleri Madde 50(3) ve UCLR Madde 2.05 ve 2.06yı
yazarken niyetinin bu olmadığı sonucuna varmıştır.
201) CAS Kurulu, Olympiakos Volou kulübü ile ilgili olayda yukarıda ifade
edilenle aynı fikirde idi zira (UCLR Madde 2.05in eşdeğeri olan) Madde
2.08 uyarınca bir yıl boyunca Avrupa müsabakalarına katılmaktan men
cezası ve ayrıca kulübün, (UCLR Madde 2.06nın eşdeğeri olan) UELR
Madde 2.09 uyarınca katılmaya hak kazanacağı gelecek üç UEFA kulüp
şampiyonalarına katılmaktan men cezası verdi. Bu ceza beş yıllık bir
deneme süresi için ertelenmiştir. UEFA ve CAS, ulusal bir şike olayında
idari bir cezayı bir disiplin cezası ile birleştirmişler ve UEFAnın, bir
kulübün ulusal bir müsabakada şike yapmasına disiplin cezası vermekteki
yetkisiyle ilgili görünüşe göre hiçbir sorun yaşamamışlardır. Her ne kadar
CAS kurulu Olympiakos Volou olayında verdiği kararda bu konuyu ele
almadıysa da, neticede bir ceza verilmiş olmasına bakarak Kurul, diğer
CAS kurulunun da, mevcut davadakiyle aynı hükümler esasında kendisinin
yetkili olduğu sonucuna vardığı çıkarsamasında bulunmaktadır.
202. Olympiakos Volou davası ile mevcut konu arasındaki bir fark da,
Olympiakos Volouda idari cezanın ve disiplin cezasının aynı disiplin
soruşturmasında ilan edilmiş olmasıdır. Mevcut davada ise bahsi geçen iki
aşamalı süreç uygulanmaktadır. Kurul, TTFFin Temyiz Edeni 2011/2012
UEFA Şampiyonlar Liginden geri çekmiş olmasının, UEFAyı, aksi durumda
bir yıllık men cezası ile birlikte uygulayacağı başka bir cezayı vermekten
alıkoymaması gerektiği sonucuna varmıştır.
203. Olympiakos Volou ile ilgili konuda UEFAnın, idari ceza ile disiplin
cezasını tek bir disiplin soruşturmasında birleştirmeye karar vermiş
olması, Kurula göre, UCLR Madde 2.06da belirlenen kriterler uyarınca
bunun her zaman böyle olacağı anlamına gelmez. Kurul, UEFAnın Temyiz
Eden aleyhine başlattığı disiplin soruşturmasını iki kola ayırma hakkının
bulunduğuna karar vermiştir. Davanın idari ceza ile ilgili soruşturma ve
disiplin cezası ile ilgili soruşturma şeklinde iki kola ayrılması,
şampiyonanın dürüstlüğünü korumak amacıyla uygulanması gereken idari
ceza açısından hızlı hareket etme zorunluluğu tarafından haklı
gösterilebilir. Kesin ve uygun bir disiplin cezasının uygulanması da
davanın daha kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesini gerektirir.
204) Duruşma sırasında taraflar, 2013 yılında UEFAnın UEFA DY 2013
Madde 23(4)ü değiştirmiş olmasına ne kadar önem verilmesi gerektiği
konusunda ihtilafa düşmüşlerdir. Kurul, bu maddede aşağıdaki hükmün
yer aldığını gözlemlemektedir:
Kontrol ve Disiplin Kurulu, UEFAya üye federasyon ve/veya onun
üyelerinin, UEFAnın yasal hedeflerinin ciddi bir şekilde ihlal edilmesi
durumunda uygun bir şekilde soruşturma açmaması durumunda yargılama
yetkisine sahiptir.
206) 23 Mayıs 2013 tarihinde, UEFA, diğer şeylerin yanı sıra aşağıdakilerin
de ifade edildiği bir basın duyurusu yayınlamıştır:
Şike konusunda, UEFAya üye federasyon futbolun özüne zarar veren
suçlara ceza vermezse ya da bunları uygun olmayan bir şekilde
cezalandırmazsa UEFA disiplin kurullarına ek bir yetki verilmiştir.
Hedeflenen suçlar özellikle şike, yolsuzluk ve doping ile ilgilidir.
207) 31 Mayıs 2013 tarihinde UEFA üyelerine bir sirküler (No. 24/2013)
göndermiştir. Bu sirkülerde, diğer şeylerin yanı sıra, aşağıdakiler yer
almıştır:
Yeni UEFA Disiplin Yönetmeliği, üç hedefi gerçekleşmek üzere
hazırlanmıştır: (...) (iii) UEFA disiplin kurullarına, yolsuzluk ve şike ile ilgili
meselelerde belirli yetkiler vermek, ayrıca onların şike olaylarıyla ulusal
düzeyde daha etkili bir şekilde mücadele etmesine olanak tanımak.
Ve
Üçüncü olarak, UEFA Kontrol ve Disiplin Kurulunun, bir UEFA üyesi
federasyonun ve/veya onun üyelerinin, futbolun özüne zarar veren
özellikle şike, yolsuzluk ve doping suçlarını cezalandırmaması ya da bu
suçlara uygun bir ceza vermemesi durumunda UEFAnın yargılama
yetkisini teyit eden yeni bir madde yürürlüğe girmiştir.
208) UEFA DY 2013 Madde 23(4)ün lafzına, basın duyurusuna ve
UEFAnın, kendisinin yargılama yetkisiyle ilgili önceki disiplin kararlarına
istinaden Temyiz Eden, UEFAnın, UEFA DY 2008e göre ulusal
şampiyonalardaki disiplin ihlalleri ile ilgili bir disiplin yetkisinin
bulunmadığını teyit ettiğini, bu yetkinin ancak UEFA DY 2013 Madde
23(4)ün yürürlüğe konmasıyla yaratıldığı sonucuna varmaktadır.
209) Bu açıdan UEFA, UEFA DY 2013 Madde 23(4)ü yürürlüğe
koymasının, (Olympiakos Volou (CAS 2011/A/2528) ile ilgili olayda CAS
tarafından teyit edilen) halihazırda var olan UEFAnın, bir takımın kendi
uluslararası şampiyonasına katılmaya uygun olunmadığını ilan etme ve
ulusal ve uluslararası maçlardaki şike olayları ile ilgili ek disiplin cezaları
verme yetkisinin herhangi bir şekilde sınırlı olduğu anlamına gelmediğini
ileri sürmektedir. UEFAnın bu gibi olaylarda geçmişte de yetkisi vardı,
şimdi de var.
210) Kurulun çoğunluğu, UEFA DY 2013 Madde 23(4)ün yürürlüğe
sokulmasının, UEFAnın, normalde ulusal federasyonlar tarafından ele
alınması gereken ama kendisi açısından özellikle önem taşıyan konularda
disiplin yetkisinin bulunduğunun bir teyidi olduğunu düşünmektedir.
211) UEFA Bakanından bahseden ve Temyiz Eden tarafından da alıntılanan
basın duyurusu yasal olarak bağlayıcı bir belge değildir ve üstelik, Kurulun 56
çoğunluğuna göre UEFAnın sirkülerinin içeriği ile kısmen de olsa
çelişmektedir. Bir yandan basın duyurusu, UEFA disiplin kurullarına ek
yetkinin verildiğini ifade etmektedir. Diğer yandan ise sirküler, UEFA
CDBnin, UEFAnın geçmişte yetkisinin olduğu ve bu yetkinin şimdi
(yenden) teyit edildiği şeklinde yorumlanabileceğini teyit ettiğini ifade
etmektedir.
212) Kurul, 23 Mayıs 2013 tarihinde UEFA DY 2013te çok sayıda düzeltme
ve yapısal değişiklik yapıldığını ifade etmektedir. Şüphesiz ki, UEFAnın
ulusal maçlardaki şike olayları ile ilgili yetkisi, UEFA DCnin 2013
versiyonunda daha açıklığa kavuşmuştur. Zaten UEFAnın kendi
yönetmeliğinde değişiklik yapmasının ardında yatan niyet de budur.
Kurulun çoğunluğu UEFA CDBnin yetkisinin UEFA DY 2013 Madde 23(4) ile
daha da genişletildiği, ama bu genişlemenin ulusal şike olaylarıyla ilgili
olmadığı kanaatindedir. Kurulun çoğunluğu bu yetkinin, UEFA DY 2013
yürürlüğe girmeden önce, UEFA Statüleri Madde 50(3) ve UEFA DY 2008
Madde 5 ile birlikte UCLR Madde 2.05 ve 2.06 neticesinde var olduğu
kanaatindedir. Kurulun çoğunluğu UEFAnın ek yetkiye atıfta bulunmasının,
sadece şike suçlarıyla ilgili daha geniş bir kapsamı olan Madde 23(4)teki
ciddi ihlalin tanımı ile açıklanabileceği düşüncesindedir.
