bu dahil bütün genellemeler yanlıştır ise "bütün genellemeler yanlıştır." sözü yanlıştır. yani genellemeler doğru da olabilir yanlış da olabilir. "eee ne bok oldu şimdi yani" gibi bir tepkiye sebebiyet verebilir. diğer bir benzeri için
saçma bir önermedir.
bilimin temelinde genelleme yatar. (daha doğrusu son iki yüz yıldır genelleme-tümevarım öne çıkmıştır) deney, gözlem ve örneklem sonucu bilgi-bulguya ulaşılır. evrenin tümünü deney ve gözleme sokulamayacağına göre genelleme yapmak kaçınılmaz olabilir. sonuç her zaman mutlak doğru anlamına gelmez ancak doğruya yakın fikri verebilir.
bilirsiniz meşhurdur iki ayrı deney grubunu ayrı odalara kapatırlar ve oradan bilimsel çıkarım yaparlar.
işte yine böyle bir deney sonucu bilim adamı sekreterine seslenmiş:
- yaz kızım, insanları bir odaya kapatıp ağızlarına verince * kulakları şınav çekiyor.
sonra bu bulgular bilimsel dergilerde yayımlanır.
bu tarz bir bilgiye karşı çıktığınızda insanlar sizi bilime inanmamakla itham ederler ancak siz kendiniz deney ve gözlemleriniz sonucu bir bulguya ulaştığınızda ise bunu kabul etmezler. işte şu meşhur yalanı söylerler: bu dahil bütün genellemeler yanlıştır.
peki bu yanlışsa isviçreli bilim insanlarının yaptığı niye doğru? bilen varsa beri gelsin.
bir insan her şeyi savunabilir, her şey insanlar içindir ancak tutarlı olmak her vakit değerlidir.
özet geçmek gerekirse; insanoğlu her durumda kendine kaçacak bir delik bulabilir. bu tam olarak; yaya iken araçlara, araçta iken yayalara kızmamıza benzer. gelin; gelinken gelinleri, kaynana olunca kaynanaları tutar. işin sırrı durduğumuz yerdir. ve en doğru bilgi yaşanmışlıklarda gizlidir.
(bkz: değişmeyen tek şeyin değişim olması) genellemesi doğrudur. ancak cümle, bu sefer de anlam bütünlüğü bakımından yanlıştır. sonuç olarak bütün genellemelerin yanlış olması önermesi, her zaman, yapılan genellemeden değil, genellemenin, genellediği obje veya düşüncenin yanlış olmasından dolayı da yanlış kabul edilebilinmektedir.
bu sözü genelleme formatındaki başlıklara bakınız olarak verenlere özel bir kıl kapıyorum. onların bendeki yeri bambaşka. bir de anketli başlıklara anket lan bu diyenler var ama onlar yeterince göze battı, biraz daha temkinliler.
