filmin ad konusunda çok isim ön plana çıktı.
(bkz: st james place)
(bkz: cold war spy)
konusu itibariyle soğuk savaş dönemindeki bir ajanı konu alıyor.
Film soğuk savaş dönemini ve casusluğu iyi bir şekilde anlatmış. Senaryo çok basit ve önceden ne olabileceğini kestirebiliyorsunuz. Oyunculuk da Tom Hanks'i söylemeye gerek duymuyorum fakat Mark Rylance'nin oyunculuğunu da çok beğendim.filmde sadece soguk savas donemi ve casusluk anlatilmiyor.baskarakter avukat donovan'in yerinde olsam ulkemi pusuya dusurecek rus casusunu bir avukat olarak savunur muydum? Vatan sevgisi mi yemin ettigim meslek ilkelerim mi ?bu filmi izlerken hep bu soru geldi aklima ve muhtemelen rus ajaninin idami icin elimden geleni yapardim diye cevapliyorum.ama iyiki donovan ben degilmisim cunku filmin ilerisinde o rus casus iyiki olmemis diyorsunuz cunku sizin de bir askeriniz ruslara esir dusuyor ve takas sansiniz oluyor.neyse lafi uzatmayacagin sadece tom hank ve mark rylance almis goturmus filmi.
dikkatimi çekmedi değil. film madem iki casusun takasını anlatıyor o kadarını anladık. ama gözden kaçmayan bir unsur var. amerikan ajanının görevi apaçık belli bir şekilde gösteriliyor. ve bu görev sırasında uçağı düşürülüyor ve casus muamelesi görüyor. ancak amerikalılar tarafından casus diye tutuklanan adamın casus olduğuna dair hiç bir kanıt yok. ne görev ile geldiği, hangi bilgileri çaldığı, neler sızdırdığı. sadece bildiğimiz casus muamelesi gördüğü.
Tom Hanks'in oynadığı, Steven Spielberg'ün yönettiği oscar adayı film.
ağır işlemesine rağmen ustalık kokan filmdir, amerikan propagandası yapmayı da ihmal etmemişler, velhasıl izlenmesi gereken bir film olduğunu söylemek yanlış olmaz.
yine bir "spielberg filmi." detaylara çalışılmış (50'lerin sonu-60'ların başı dönem filmi neticede), biraz konsantre olursanız hikayenin içine giriyorsunuz; oyunculuklar (özellikle abel ve tabii ki donovan tiplemeleri) ve görüntüler başarılı ve tabii ki filme özenle (tabii ki "ayarında") yedirilmiş abd propagandası (denk geldikçe yapılan abd-sscb kontrastı; her fırsatta abd'nin özgürlükçülüğünün ve tanıdığı hürriyetlerin, sscb'nin baskıcılığının vurgulanması). her ne kadar yer yer sscb'ye vurma amaçlı olarak abartılmışsa da, donovan'ın doğu berlin'deki müzakere ve yoklama amaçlı görüşmeleri (sovyet elçiliğindeki elemanlar, vogel, doğu alman adalet bakanı ve genç asistanı...) filmin bonusları arasında. velhasıl, yorumlarken hikayeye biraz daha tarafsız bakabilmek açısından biraz kendi süzgecinizden geçirmeyi de ihmal etmemek ve çok yorgun argın ve konsantre olamayacağınız bir zamanınızda olmamak kaydıyla (hikayenin gereği olarak yer yer tempo ağırlaşıyor) izleyin. abel rolündeki abiden en iyi yardımcı erkek oyuncu dalında oscar adaylığı bekliyorum; demedi demeyin.
vizyona girmesi ile şu an analizini yaptığım filmdir.
filmi izlemeyen arkadaşlar vereceğim spoiler'ı okumasın lütfen teşekkür ederim.
tom hanks'a ve mark rylance'e istirham ediyorum, abi şu can yakıcı mimikleriniz ile üzmeyin insanları çok iyisiniz bak üzüyonuz o derece, film imdb puanını hak etmekte ve gişenin tozunu attırmasını temenni ettiğim bir film lütfen içine düşünüz filmin
--spoiler--
soğuk savaş yıllarını elle alan filmimiz amerika, rusya, almanya ilişkilerini ele almış malum o dönemde ki bilgi toplama, casusluk işleri tavan.
filmin bazı yerleri öyle imgeler bırakıyor ki insanda hiç hayatım boyunca unutamam belki misal berlin duvarı insanların buna bağlı olarak yaşadıkları, her zaman insanlığın vahşiliğini ve acımasızlığını hatırlatacak bana, film bunu gerçekten güzel empoze etmiş.
ana karakterimiz mr. donovan'ın insaniyeti tam olarak temsil etmesi ise, imrenilmeyecek "ulan senin canını yerim" dedirtmeyecek cinsten değil.
ya abi bir insan bu kadar metanetli, bu kadar sabırlı olabilir mi?
yeri geldi ailesi tehlikeye girdi, kariyeri tehlikeye girdi, sosyal hayatı tehlikeye girdi, dışlanmaktan, hor görülmekten, suçlanmaktan insanlık adına bir an bile çekinmedi, her şeyi göze aldı gel de imrenme arkadaş..
filmin bazı yerlerinde, ulan al yine amerika merhametli, amerika yine filmde kendinden bahsetmiş diyeceğim diyordum, taki mr. donova'nın suçlanmasını, hor görülmesini görene dek veya amerika'da ne kadar elem zihniyetlerin yobazlıkların, insaniyetin objektifliğin, kendi menfiyetleri olunca sıfıra indirgendiğini film vurgulayana dek.
yeri geldi kendi ailesi bile adamın insaniyetini sorguladı, insaniyet mi biz mi dedi? vay memeler.
mr. donavan insan insaaan diyor, diğer bütün ülkelerde şahıslarda, kendi çıkarlarımız at gözlüğümüz diye bağırıyor.
Rudolf Abel rusya tarafından gönderilen casusumuz ise, o kadar her şeyi gören ve bundan ders çıkaran birisi, ülkesine ihanet edip amerikan yanlısı olmak yerine, ülkesi onun hakkında ne düşünecekse düşünsün, tavrından ve amacından şaşmayacak iradeye sahip işin ehemmiyetini kavramış biri, müthiş yetenekli adam kendi portresini çiziyor daha ne yapsın.
film boyunca mr. donovanın destekçisi olmaya çalıştı, gerek emsal verdiği geçmişinden aldığı hikayelerle gerekse mr. donavan'ına taktığı lakap ile "dik duran adam" rusçasını yazamıyorum benim için çok karmaşık(hedehödö).
ve filmde o kadar gizli mesajlar vardı ki insanın vay bee diyeceği türden beni en çok etkileyen mesajlardan birisi şu idi;
her ne olursa olsun, insaniyet adına doğru bildiklerimizi, doğru saydıklarımızı koşul, kişi, kavram gözetmeden uygulamak ve olaylara kendi açımızdan kanaat getirmemek, genelleme yapmamak, irdelemek gerektiğini mr. donovan kendi yaptırımlarıyla gün yüzüne çıkartıyor zaten misal;
amerika rus casus abel'in gözünden bakmıyor olaya, çünkü ülkeleri onlara göre tehlike altında, abel hiçbir şey yapmasa bile potansiyel suçlu, ölmeli, asılmalı insan hayatı sizce de bu kadar değersiz mi? despot düzene mi uymalıyız sizce de.
abel'inde bir ailesi var, abel'inde ülkesi tehlike altında, kendi ülkesine reva görmediği şeyi, rusya'ya reva gören amerika mr. donovan olmasa, kendi pilot casusları kurtulabilecek miydi?
tabi kide hayır, rus casus asılacaktı, kendi casusları da yitip gidecekti, ülkeler adına insan hayatı bu kadar değersizken, mr. donovan'ın kanla başla işin peşini bırakmaması büyük ders verdi insanlara, uğraştıkça dışlandı engellendi ama adam yılmadı, ülkelere hiç bir şey olmuyor bu süreçte, yitip giden insan hayatları oluyor bunu gösterdi, pilot çocuğun hali neydi misal, ülkesi tarafından, arkadaşları hariç teşekkür ederim beni kurtardığınız için beyanına bile yüz çevrildi neden, uzun süre rusya'nın elinde olmasından ve belkide bilgi ifşalamış olması ihtimali gözetildiğinden ne oldu cevval pilot hiçe indirgendi, vatan haini muamelesi gördü peki ya karakterimiz ne dedi?
-sen insanların ne düşündüğünü boşver, doğru bildiğini yap, bunu kendin bil yeter, doğru her şeyi düzeltebilecek tek şeydi
çünkü, insanların düşünceleri genellemeleri değil, insanlığın haklı olduğu gerçeğiydi her şeyden evvel.
öyle anlar geldi ki ana karakterimiz mr. donovan bile güzel bir dil ile tehdit etti bazı kesimleri, demokratik almanları misal ve buna karşın bir taşla iki kuş yaptı ve hiçbir zaman o değersiz, bu daha değerli, bu milital, bu öğrenci diye seçim yapmadı her şeyden önce insanlığı ele aldı bu çok büyük bir mesele işte, kimsenin yapamayacağı, menfi çıkarları gözetmeden yapması çok güç şeydi.
gerçekten de öyle ülkelerin insanları ne kadar kolay harcadığı o kadar gözler önünde ki, sonuç ne? çıkar ilişkileri hep çıkar
insanlık bu değil arkadaş, olamaz, eğer bu ise ben insan değilim ayrıcadan söyliyeyim.
--spoiler--
