neden eyalet sistemine geçilecek yazdığımı ben bile hatırlamıyorum ama yazmışım işte, dursun.
başkanlık sisteminin yapısı aşağı yukarı şöyle:
başkanlık sistemi bir başkan ve senatodan oluşur. halk; başkan için ayrı, senato için ayrı oy kullanır. belediye başkanı ve belediye meclisi gibi düşünün.
başkan seçilirken ilk turda yüzde 50'yi geçen olmazsa ilk 2'ye giren adaylar ikinci tura kalır ve yüzde 50'yi geçen başkan olur.
senato seçilirken herkes istediği partiye oy verir, seçim barajı diye bir şey yoktur. mesela senatonun 100 üyeden oluştuğunu düşünelim, baraj olmadığı için bu 100 üyenin içine küçük partilerden de seçilenler girebilecektir. akp: 43, chp: 30, mhp:12, bdp: 6, sp: 4, dp: 4, bbp: 1 senatöre sahip olabilecektir.
başkan her yasayı mutlaka senatodan geçirmek zorunda olduğu için kendi partisinin dışında da desteğe ihtiyaç duyacaktır.
görüldüğü gibi parlementer sistemde yüzde 10 barajı olduğu için meclise girebilen partiler oy oranlarının çok üzerinde milletvekili çıkarıp hükümet oluşturmakta ve bu şekilde başbakan istediği kanunu meclisten geçirebilmektedir. demek ki neymiş, başbakan, başkana göre daha güçlüymüş.
başkanlık sisteminin en önemli avantajı istikararlı bir sistem olmasıdır. parlementer sistemde koalisyonlar istikrarı bozabilmektedir. fakat tekrar söyleyelim, parlementer sistemde başbakan, başkanlık sistemindeki başkandan daha güçlüdür.
ilginc bir sistem olupcumhurbaskani-basbakan karisikligini ortadan kaldirdigi soylenir. hukumetin baskani devletin de baskanidir. sanirim bagimsizligini kazandiktan sonra namibia'da da bu sistem uygulanmistir. ancak ikinci abdulhamit gibi yuzuk parmagi isaret parmagindan kisa olanlar baskan olabilmistir. ilginctir.
