önceleri ticari amaçlı denizcilik yaparken yanındaki kardeşi ilyasın rodos şövalyelerinin bir saldırısında öldürülmesiyle abisi oruç reis ile korsanlığa başlamış avrupa ve kuzey afrikaya korku salmaya başlamıştır.cezayirin anahtarlarını kanuniye teslim etmesiyle artık osmanlı kaptanı deryası olmuş var olan başarılarına nicelerini eklemiştir.yaptığı bu güzel,hayırlı işlere binaen kanuni ona hayreddinismini vermiştir.çölde top kundaklarına yelken çekip karada yüzdürmüştür.*
dünyanın en büyük denizcisi. preveze nin galibi. avrupalıların ve andrea doria nın korkulu rüyası. ailesi gibi vatanına ülkesine büyük yardımları dokunmuş avrupalıları akdenizi haram kılmış. turgut reisi,uluç ali yi donanmasında barındırmıştır.
1951 yapımı, siyah beyaz türk filmi. yönetmen baha gelenbevi, senaryo ihsan ipekçi, nazım hikmet ran, yapımcı ihsan ipekçi, müzik nedim otyam, oyuncu kadrosu cüneyt gökçer, mesiha yelda, ayla karaca, cahit irgat, münir özkul, feridun çölgeçen, kadri ögelman, rafet gülerman, ibrahim delideniz, refik kemal arduman, ali korkut, kadir savun, hulusi kentmen, ahmet tarık tekçe, ercüment behzat lav, nana aslanoğlu, ali üstüntaş , turhan göker, münir ceyhan, muharrem gürses, ruhi su bulunmaktadır.
sakalının renginden dolayı fransızlar tarafından 'barbe rousse' şeklinde anılan ve bu lakabın dilimize barbaros olarak uyum sağlamasıyla barbaros hayreddin paşa ismini aldığı iddia edilen büyük türk komutanıdır.
dünya tarihinin en başarılı, yüksek manevra kabiliyetine sahip büyük amirali. hatıralarını okudukça gözümün önünde canlandırıyorum ve o dönemin koşullarında nasıl böyle büyük başarılara savaşlara imza atmış gıpta ile bakıyorum. ağabeyi oruç reis'le ispanyol donanması başta olmak üzere rodos ve bilumum hristiyan, venedik donanmalarının ticaret filolarının anasını ağlatmış.
ganimetleri fakir fukaralarla paylaşmış yetmemiş levendlerini zengin etmiş, geri kalanı avrupa ticaret merkezlerinde satmış. ne büyük gururdur barbaros ve oruç reisler. anlı şanlı büyük bir tarihimiz var ve ne filmini yaptık ne de onun hatıralarını kitaba dökebildik. kanuni sultan süleyman han tarafından bizzat kendisine verilen emirle başından geçenleri yazdırıp kitap haline getirmiş. bu kitabın günümüzde iki kopyası var biri topkapı sarayı'nda diğeri istanbul üniversitesi kütüphanesinde. hatırasından bir kuple:
evvel baharın havasıyla gönüller kaynayınca 8 pare tekneyle sefere çıktık. ispanya yakasına vardık. endülüs sahillerine geldik. endülüs'te gırnata nam şehir ispanyol kafirinin eline yeni düşmüştü. evvelce müslüman beldesiydi. ispanyollar, müslümanlar'a gayetle eziyet ve zulüm yaparlardı. çok zalim kafirlerdi. nice müslüman yer altlarında mescitler yapıp ibadet ederdi. ispanyol kafiri bütün camileri yakıp yıkmıştı. nerede kur'an okuyan, oruç tutan, namaz kılan müslüman görseler, evladıyla beraber işkenceye kor, diri diri yakarlardı. nice tekne dolusu müslüman'ı, kafir elinden kurtardık. cezayir'e, tunus'a getirdik.
endülüs'ün el-meriye limanı açıklarında iken, 7 parça kafir teknesi göründü. birine yetişip aldık. rüzgar muhalifti. diğerleri kaçtı. zaptettiğimiz gemi, bir flander gemisiydi, hindistan'dan mal getiriyordu. buradan minorka adasına geldik. bir koya girdik.
tunus'tan hareketimizden 50-60 gün geçmişti. minorka adasına çıktık. içerilere girdik. 200 kadar pürsilah kafire rasladık. pınar başında oturmuş, kuzu çevirir, bade içerlerdi. çoğu kendinden geçmişti. 70-80 kafiri kılıçtan geçirdik. 5-6 sürü koyun aldık. kafirlerin kumandanını karşıma getirdiler. nereye gittiklerini sordum :
"sinyor," dedi; "sizin minorka'da yattığınızı öğrendik. ispanya'dan üzerinize 10 kadırga gelir. biz de kadırgalar gelip sizi basınca, karadan onlara yardım edecektik."
bunu öğrenince esirleri ikişer ikişer prangaya vurdurup gemilere dağıttım. minorka'dan kalktık. ceneviz yolunu tuttuk. 4 parça gemiye rasgeldik. onları da aldık. namımız bütün kafir illerine destan oldu.
korsika seferinden sonra ağamla beraber midilli adasına geldik. 7 pare teknemiz vardı. "vatan sevgisi imandan gelir" diyen arap atasözü doğruymuş. sılamıza kavuşunca taze can bulduk. bütün akraba ve dostlarımız geldiler. hal, hatır sordular. yedi gün, yedi gece kazanlar kaynatıp, adanın bütün fakirlerini doyurduk. sünnetsiz çocukları sünnet ettirdik. ersiz kızları evlendirdik. gönüllerini şad etmek için, büyük düğünler yaptık. yeni esvaplar kestirip bağışladık. yetim ve öksüzleri ev ev aratıp buldurduk. dul karıcıkları, hizmete gücü yetmeyen ihtiyarcıkları, sakatları ve hastaları sevindirdik. herkesin hatırcığını okşadık. gazi levendlerimizin kemerleri, sucuk gibi altın doluydu. bir akçalık mala beş akça verip satın alırlardı. ta ki adanın tüccarı kazanıp hayır dualar etsin. midilli halkı, hakkımızda büyük ikram ve inayet gösterdi. kucak kucak yemiş ve meyve taşıdı :
"siz mücahid kişilersiniz, yeyiniz, sıhhatte olunuz," diye yalvarır.
ismini hep karayip korsanlarındaki kaptan barbossa'ya benzetiğim zat. He bir de bunun katıldığı preveze savaşını da hep pezevenk savaşı diye okurum o da ayrı.
Osmanlı donanması Haçlı donanmasıyla karşılaştığında askerlerden bazıları düşmanın kalabalık olmasından çekinmiş, geri çekilme emrini Barbaros Hayrettin Paşa'dan bekler olmuşlardı. Barbaros'a bu beklentinin iletilmesi üzerine askerlerine cevabı şu olmuştu:
Ördek ne kadar çok olsa da,
bir avcı hepsini avlamaya yeter
bugünkü cezayir in eski hükümdarıdır. osmanlıya teba olmuş ve islamı dünyaya ulaştırma gayesindeki osmanlıyla bu uğurda tek bir başta birleşmek için bir hükümdarken kaptan ı deryalığı kabul etmiştir. büyük bir denizcidir.
Tahmin ettiğim gibi, emrimdeki 6000 Arap gönüllüsü öyle zararlı bir hareketle ihanet ettiler ki, bir an önce güneye çekilmek vacip oldu. Bu sözde gönüllüler, Kral Karlos’a yaranmak için, ben 6000 Türk levendiyle surların önündeyken, şehrin hapishanelerini açıp, 10000 Hristiyan esirini serbest bıraktılar." Barbaros Hayreddîn Paşa
"Ağam Oruç, hamiyet kuşağını dört elle kuşandı. Sabaha kadar başını secdeden kaldırmadı. Cenâb-ı Hak’tan nusrat ve zafer diledi. Sabah güneş doğarken, levendlerini topladı. Arab’dan, Berberî’den, Endülüslü’den de çok askeri vardı. Ammâ bunlar, Türk levendleri gibi cenk bilmezler, sıkışınca düşmândan yüzgeri ederlerdi." Barbaros Hayreddîn Paşa
"Bu Arab kavmine îtimâd itmek kat’â câiz değildür." Barbaros Hayreddîn Paşa
[Kaynak - Barbaros Hayrettin Paşa'nın Günlüğü]
