aynı merkezde yer alan görece bağımsızlardan bir ya da birkaçının örneklendirilmesi tespiti ile bağımsız örneği merkezi temsile yetkili kılmak. bu yöntemle her düşünceden bir parçanın diğer bir fenomenle, fenomenin merkezi yapıya uygunsuz davranış biçimi evreleriyle eşleştirilmesi sonucu ortaya kaotik bir alan zuhur eder. taraf olanların kendisini savunma mekanizmasına dönüştürmesi de işin cabası.
örn.
türbanlıları savunan dincilerden herhangi birinin sapık olup olmama ihtimali, analoji yapan diğer tarafca lise yıllarında tanıdığı din dersi öğretmenlerinin davranış biçimlerine yaslanarak kişisel tarih kayıt defterinde: "dinci soft tacizci+hakeratamiz/sözlük yazarı: retorik tacizci+hakaretamiz+dinci= dinciler sapıktır" formülasyonuyla belgelenir.
bir hizipe dahil herhangi birinin yeşil gözlü olması bir başka yeşil gözlüyü de o hizipin tikellerinden biri haline getiremeyeceğinden; örnekler vererek yapılan analojiyi yererken yine örneklerden destekle analoji gerçekleştirmek de en büyük sahtekarlıktır. bunları bu sözlükte tespite soyunup analoji kelimesini kullanırken analoji yaptığını fark etmeyen bir zavallıya ithaf ediyorum.
mantıkta benzerliğe dayanan bir akıl yürütme biçimi. birbirine dayanan iki şey arasındaki benzerliğe dayanarak birisi hakkındaki hükmü diğeri hakkında da vermek.
ege bölgesi doğrum oranı ile içanadolu doğum oranlarının karşılaştırılması bu türden bir akıl yürütme yöntemidir.
x in y gibi bir özelliği vardır. z nin de y gibi bir özelliği var ise bunlar birbirine eş değer sayılabilir.
balinalar gridir.
binalar gridir.
_-_ balinalar binadır.
birbirine benzeyen iki durumdan ya da nesneden birisi için geçerli olan yargıyı diğeri için de geçerli kılma işlemidir. analoji türü çıkarımlar, olasılıklı bir doğruluk değerine sahiptir.
Felsefede benzer olmayan nesnelerin görünüşleri, özellikleri ve birbirleriyle ilişkileri arasında benzerlik kurularak belli bir sonuca varma. Analoji, edebiyat ürünlerinde de önemli bir yer tutar. Sanat, son çözümlemede zihinsel etkinliğe dayanan bireysel bir yaratış olduğu için analoji yoluyla düşünebilme yetisi, yaratıcı hayalgücüne yön verir. Bu nedenle söz ve anlam sanatlarının
çoğu analojiye dayanır. Sanatçı genel anlamda yaşadığı dünyanın bir benzerini yapmakla kalmaz, araç olarak kullandığı dilin çağrışım olanaklarından yararlanarak nesnelerarası ilişkileri belirgin kılar. Dilbilimde ise anlam ve
biçim açısından bir sözcüğün başka bir sözcüğe benzetilerek türetilmesine, başka bir deyişle anlam ve biçim açısından var olan bir sözcük örneksenerek yeni bir sözcük yaratılmasına analoji denir
eğitimde özellikle ilköğretim seviyesinde 6 şapkalı düşünme yöntemiyle beraber en somut ve en kullanışlı öğretim metodlarından birisidir.şöyleki öncelikle anlatılacak husus belirlenir. mesela fen bilgisi dersinde dolaşım sistemi anlatılacak.burada hedef kavramlar ve analog kavramlar belirlenir ve anoloji yapılır.
nasıl mı ?
hedef kavramlar:dolaşım sistemi , damar , kan , kalp.
analog kavramlar:sulama sistemi, su borusu , su, pompalayan su motoru.
''çocuklar dolaşım sistemimiz aynı sulama sistemlerine benzer.vücudumuzun her yerinin her organının kana ihtiyacı vardır. tıpkı tarlanın her yerinin her meyvesinin suya ihtiyacı olduğu gibi.peki su su borusuyla iletilir kan nasıl iletilir ? tabiki kan taşıyan kan boruları ile yani damarlarımız ile. peki suyu nasıl çıkartırız kuyudan tabiki kuyunun dibinde bulunan suyu pompalayan bir motor ile kanı da aynı şekilde kan pompası yani kalpte kanı vücudumuza pompalar.''
bu teknik dersin girişinde dikkat çekmek için kullanılabileceği gibi konu anlatıldıktan sonra bütünleştirici olarakta kullanılabilir.
Genel görünüşünde birbirine benzemeyen ve aynı kavram altına konamayan; ama belli ortak yönleri olan iki şey arasındaki benzerlik.
mantıktaki analoji ise gözlemlenen benzerliklerden, daha derindeki benzerlikleri ve hatta özdeşlikleri çıkarımlamak için başvurulan yoldur.