Kendi kendisinin seslendiricisi olan şiirlerin şairidir. Yazdığı şiirler, yalnızca duygu yoğunluğunun ilhamla beraber ortaya çıkan formu değildir, sanatın felsefeyle dansı gibidir de. Ahmet hamdi tanpınar'ın şiirleri insanın bilincinden bağımsız bir şekilde oradadır, kendi kendisini okur, kendini haykırır, kendisini susar; insansa bu şiirlerin yalnızca tanığı olabilir. Eşik şiiri, okuyanın beğeni eşiğini yeniden belirler.
- "... Sen, yirmi yaşında bir baharsın ki
Gölgende neş'enin rüzgârı eser.
Düşünen alnımda benim her çizgi
Baharı olmayan bir kışa benzer...." (Sen ve ben)
- "... Ne içindeyim zamanın,
Ne de büsbütün dışında;
Yekpare geniş bir anın
Parçalanmaz akışında..." (Ne içindeyim zamanın...)
- "... Ve bir kadın beyaz, sakin, büyülü
Göğsünde kanayan bir zaman gülü
Mahzun bakışlarla dinler derinde
Olup olmamanın eşiklerinde..." (Eşik)
- "... Ellerini yüzümde gezdir,
Sil alnımdan yorgunluğu,
Gözlerimin altından
Yaşamak korkusunu al,
Avuçlarından çıkmış bir heykel olsun başım.
Sonra sen de gözlerini kapat,
Bırak, ellerin sessizce düşünsün..." (Avare ilhamlar, ıı.)
- "... Hep aynı nağmede çılgın dolaşan yaylar,
Bir yıldız kervanı gibi haftalar, aylar
Hep aynı hayalin peşinde bu yolculuk,
Hep gül yangını ve bahar sıtması ufuk..." (Karışan saatler içinde)
- "... Mor aydınlıkta bir çınar
Veya kestane dibinde;
Mahmur süzülen bakışlar
ikindi saatlerinde..." (Mavi, maviydi gökyüzü)
"Ona göre insan ruhunun en az tahammül edebildiği şey, -belki daha ötesi olmadığı, kendimize mühlet vermeden yaşamağa mecbur olduğumuz için olacak- saadettir. ıstırabın içinden geçeriz. Tıpkı çalılık, taşlık bir yolda yürür, bir bataktan kurtulmağa çalışır gibi ondan sıyrılmağa çalışırız. Fakat saadeti bir yük gibi taşırız ve bir gün farkında olmadan yolun bir ucunda, bir köşeye bırakıveririz."
(bkz: huzur)
...
Daha samimi olayım ister misiniz? Bu yaşadığım hayat o kadar benim değil ki herhangi bir saatimde birisi gelip de bana "Haydi kalk, sıran geldi, kendi kendin ol!" diye bağırsa sanki böyle bir şey mümkünmüş gibi inanıp koşacağım. Bu his bende o kadar kuvvetli... Herhangi bir kalabalıkta kendimden başka herkes olmağa razıyım. Ah bir elbise değişir gibi hüviyetini değiştirebilmek, lalettayinin içinde kaybolmak, bir avuç kum içinde, bir kum tanesi olmak ve böyle olduğunu dahi bilmemek. Ne bileyim, bir maske, bir numara, bir sicil varakası, bir manivela, bir çark, bir düğme, her şey olmak, yalnız...
kelime haznenizi geliştirmek istiyorsanız buyurun yazarın ''beş şehir'' isimli romanını okuyun.
ayrıca yazar kitabı değerli hocası yahya kemale ithaf etmiş fakat 3. basımda yayımlanmış.
yine gece, yine hüzün ve yine içimde sen. ve biliyor musun? içinde sen olunca hüzün de güzel...
insanlardan öylesine saklıyorum ki seni... bir yandan herkes bilsin diyorum, diğer yandan da yakalayıp defterimin sayfalarına sıkıştırdığım kelebekler gibi sadece bana özel olarak kal istiyorum. biliyorsun, en çok seninle konuşmak istememe rağmen gün geldi tek kelime etmedim. ama susuşların tadı bile öylesine ayrı oldu ki içimde. çünkü sen bana sevginin en güzel böyle yaşanacağını öğretiyorsun. dışardan bakıldığında uzak gibi görünen ama birbirini tamamlayan minik detaylar gibi. martı ve deniz gibi...
Bir adın kalmalı geriye
Bütün kırılmış şeylerin nihayetinde
Aynaların ardında sır, yalnızlığın peşinde kuvvet
Evet, nihayet;
Bir adın kalmalı geriye
Bir de o kahreden gurbet
Beni affet
Kaybetmek için erken, sevmek için çok geç.
ahmet kutsi tecer'e yazdığı bir mektubunda "evlen, kutsi evlen... ebedî bir şifadır evlenmek. ben doğrusu ümit etmekten bıktığım için evlenmeye derhal hazırım" diye yazsa hiçbir zaman evlenememiş, aksine sıkça evli kadınlara aşık olmuştur üstad tanpınar. edebiyat fakültesi'nde hocayken, yine bir evli kadına aşık olmuş, bu aşk yüzünden hasta düşmüş; hatta intihar etmeyi bile düşünmüştür. dostları, tanpınar için kaygılanmaktayken, mesele garip bir şekilde birden kendiliğinden çözülüvermiştir. yakın bir dostuna, "ben bu aşkı yaşamasaydım, bu sıkıntıyı çekmeseydim huzur'u yazamazdım" diyerek sorunu nasıl çözdüğü anlatmıştır. işte, huzur romanındaki nuran, aşık olduğu bu evli kadındır.
Edebiyatın en değerli, en etkileyici, en yetkin ve en kudretli kalemlerindendir. Kendisini okumak hep büyük bir haz ve şaşkınlığı birlikte getirmiştir.
Heidegger, Ahmet hamdi Tanpınar'ı okusaydı acaba, -Hölderlin'den bahsettiği gibi- neler söylerdi diye hep düşünmüşümdür. Zaman kavramını öylesine kullanmayıp, bunu şiirlerinde bir mesele olarak işlemiş, adeta şiir ile felsefe yapmıştır. Heidegger bunu görse çok sevinirdi, zira kendisi sanat ve felsefe için bunu söyler.
Eşik şiiri ise her defasında ilk kez okumuşum gibi büyüler beni.
Kendi dönemine fazla olan bir adamdır.
Kitapları, kurgu arayanlar için değil de estetik zevk arayanlar için uygundur.
Bunun dışında, üslup bakımından en yetkin isimlerden biridir. Hatta bu yüzden, "üslubunu yediğim" diye hitab ediyorum kendisine.
Bunun da dışında "aydaki kadın" romanını tam anlamıyla okumak isterdim.
