ilginç bir alışkanlığa dayanan deyimdir. Osmanlı döneminde Afyon bağımlısı olan keşlerin ramazan ayında da bağımlılıklarından uzak kalmamak için buldukları yönteme dayandığını okumuştum.
Sahurdan sonra yeme içme ve tabii ki Afyon kullanma imkanı olmayan keşler, afyonu aynı şimdiki kapsül haplar gibi bir kese içinde yutuyorlarmış. Sabah saatlerinde midede henüz çözünmeyen kese yüzünden huysuz ve asabi oluyorlarmış. Deyimin kaynağı da bu kişilerin sabah Afyon beklentisi ile gösterdiği olumsuz davranışlarıdır.
bunun bir de üzüm ile yapılanı vardır ki en çok tercih edilenidir.
üzüm bütün halde iken afyon taneciği içerisine konur ve bütün halde yutulur. mide üzümün kabuğunu eritip de afyon patlayınca hafif mayhoş bir tatla birlikte çok güzel kafa yapar ki asıl afyon patlama olayı budur.
18.ve 19. yüzyılda çok revaçta olan bir metodtur.
oruç sebebi ile afyon alamayan kişi sahur vakti üç afyon kağıdı hazırlar. birinci kağıt tek katlıdır ve mide asidinden dolayı 3 saat dayanır ve kağıt parçalanır. ikinci kağıt ise çift katlıdır. buda 6 saat kadar mideye dayanabilir.
son kağır ise 3 katlı olup mide asidine 9 saat dayanmaktadır.
oruç tutulurken midede açılan birinci afyon kafayı güzel yapar ve onu öğle vaktine kadar idare ederken ikinci afyon patlar. bunu 3. afyon takip eder.
bazı zaman olur kağıtlardan bazıları açılmaz. kişi deliye döner. deliye dönmüş kişiye o zamanlarda söylenmiş laftır.
afyonun patlamadı mı?
afyonun sarıldığı materyali hayvan bağırsağı diye hatırlıyorum, şu sucuğun etrafındakilerden. osmanlı da olsa keş keştir arkadaş. ramazan diye boş kafayla dolaşacak değil. bence, osmanlı zamanındaki en komik adet ya da uygulamalardan biridir.
osmanlı zamanında afyon kulanımının yaygın olması ve insanların ramazan ayında oruç tutmaları nedeniyle gün içerisinde afyon tüketemedikleri için, kağıdın parçalanıp afyonun etkisini göstermesi bir kaç saati bulması nedeniyle insanların ertesi günün ihtiyacını karşılamak için afyonu küçük kağıtlara sarıp sahurda yutmalar adetinden çıkmış bir deyimdir. büyük bir yaratıcılığın ürünüdür.
