şu anda tüm türkiye'deki temyiz işlerini gören ankara'daki yargıtay mahkemesinden bu işin alınıp, bölgesel mahkemelere verilmesi için avrupa birliği dayatmasıyla (ki müzakerelerin başlaması için gereken 6 ana şarttan biriydi) kanunlaşmış bir karardır.
ülkenin uniter yapısını bozmamak, yerel içtihatlar yaratmamak amacıyla 1924'te kapatılmışlar, tek merkezde toplanmışlardı. Çünkü üniter bir devlette yerel kanunlar / içtihatlar olamazdı, Türkiye eyaletlerden oluşmamaktaydı.
örneğin Diyarbakir Bölge istinaf Mahkemesinin kapsadığı bölge: Diyarbakir, Elazig, Tunceli, Sanliurfa, Mardin, Batman, Siirt, Bitlis, Van, Sirnak ve Hakkari.
adalet ve hukuğun sağlıklı işlemesi için çok geç kalınmış bir karar. herşeyin ankara'ya bağlı olduğu sistem yavaş ve hantallaşmıştı, bu şekilde kararlar daha hızlı alınacak ve hukuk daha iyi işleyecektir...
avrupa birliği'nin 21 milyon euro vererek desteklediği oluşum.
sonuçta bu 8 istinaf mahkemesine harcanacak para ile yargıtay'ın kapasitesi 80'e katlanabilirdi. amaç bölgesel hukuk (içtihat) oluşturmaktır, bu açıktır. eyalet sistemi lafları da bir zamanlar gündemde idi.
edit : 21 milyon euro ''hibe'' şeklinde verilmiştir. ilk önce de diyarbakır bitirilmiştir. ayrıca ''ab'' logosu da bu mahkemelerin kapılarına çakılı olacaktır!
diyarbakır'daki bir aşiret reisinin kendisini tanıyan ve hürmet eden kişilerce yargılanmasını da sağlayacak bir durumdur. en azından aşiret reisi istinaf mahkemesindeki hakimlerden çaycılara kadar tüm personelin yaşadığı evleri bilecektir. tabi başka kanunlar olmayacak ancak içtihat ve takdir hakları meselesinde bölgesel farklılıklar oluşacaktır. zaten asıl mesele farklı içtihat değil eyalet sistemine geçiş adımı olmasıdır. 7 eylül 2007 yeni çağ gazetesi :
Eyalet sistemini kullanan Osmanlıya özgü bölge (istinaf) mahkemeleri, Cumhuriyet'in kuruluşunda şeri mahkemelerle birlikte kaldırılmıştı. ilki Diyarbakır'da açılan mahkeme 9 ilde daha kurulacak. Seçilen iller, Özal'ın öncülüğünü yaptığı eyalet merkezleriyle örtüşüyor.
istinaf Mahkemeleri'nin yeniden kurulması için kesenin ağzını açan AB, Diyarbakır'daki binanın yapımı için 7 milyon 284 bin euro verdi. 2010 yılında bitirilmesi planlanan bina ay sonunda hizmete girecek. Anlaşılan birilerinin acelesi var.
kurulan mahkemelerin kontrol mahkemesi olarak görev yapacağından dolayı yargıtay'ın yükünü hafifletecek fakat birinci derece mahkemelerinin bir işine yaramayacaktır.
