bu başlık altında bismarck ın abdülhamit ile ilgili söylediği iddia edilen lafı 100. defa yazana araba veriyorlar sanırım. 99 defa yazılmış ama kaynak desen elde var sıfır. elbette şairlerin tarihçi olduğu memlekette en fazla bu kadarını bulabilirsin.
abartmalara ise hiç girmesek daha iyi sanırım. örneğin denmiş ki abdülhamid seri atışlı martini henry tüfeği
almış ve plevne harbinde üstünlük sağlanmışmış. bir defa o tüfekler sultan abdülaziz döneminde alınmış, çoğu da 93 harbinde ruslara geçmiştir. gerçi bu iddiaları ortaya atan arkadaş imla kurallarından bihaber olduğu halde bunu nasıl bilecek?
ülkemizde monarşi yanlılarına bir tarihi figür olarak sunulmuştur kendisi, elbette allanıp pullanarak. mustafa kemal i başımıza put yaptını diyenler sistematik bir abdülhamid çalışması yapmaktalar. mustafa kemal muhalefete göz açtırmıyordu diyenler nedense sadrazamın bile yabancı gazete okuyamadığı sansür dönemini göremiyorlar.
bakıyorum mesela, deniyor ki devletin çöküşünü 33 sene geciktirdi. kahin misiniz lan?
yani dünyanın en güçlü devletinden bahsediyoruz sanki. bir savaşa girdi ve çöktü devlet öyle mi? 150 senedir osmanlı ya dayak atan rusya çökerken, avusturya koskoca imparatorluktan ufacık devlet haline gelirken, din tarım imparatorluklarının sonunun geldiği dönemde ne imparatorluğu.
havagazı, elektrik, demiryolu, limanlar ve gümrükler yabancı şirketlerin elinde, madenlerin hepsi kullanım hakları verilmiş halde, tarım desen rejilerin elinde bitap düşmüş, donanma çürüyor, ordu desen benden uzak dursun yeter.
bu mudur gelişmeye giden yol?
fanatikliğe de gerek yok düşmanlığa da. abdülhamid kısıtlı eğitimi ve sarayda hapis hayatı yaşamasına rağmen belli özelliklere sahip oluşu sayesinde çöküş içindeki devlette kurumları olmasa da düzeni elinde tutmaya çalışmış ve kısmen başarılı olmuştur. sanıldığının aksine çok toprak kaybetmiş, ancak borçlanmayı sonlandırarak çok önemli bir işe imza atmıştır. kah ingilizlere, kah almanlara imtiyaz vererek ortayı bulmaya çalışmış, ancak 1897 yunan savaşında olduğu gibi ordusu savaş kazanırken toprak, prestij ve nüfuz kaybederek diplomasi fakirliği gösterdiği de olmuştur.
