bir defa bu olguyu tartışmakla birileri tarafından çizgi dışına çıkarılıyorsanız ki öyledir, tartışma kör döğüşüne döner. tartışma akıl yürütülerek yapılır. ey akıl, sen şuraya kadar geçerlisin, buradan sonra hükümler geçer denilen bir tartışma adil değildir. herhangi bir din mensubuna kitabınız yanlış, değiştirilmiş olabilir derseniz alacağınız cevap kibarca "hade git ordan" olacaktır. dolayısıyla hiçbir zaman aynı dili konuşamayacaksınız. fakat aynı dil, din mensupları içerisinde kendi dengesinde tartışılarak (!)ortak kılınabilir. islam genel anlamda reformizm'e kapalı görünür. fakat tüm dinlerin benzeri reformist ya da revize süreçleri yaşadığını düşünecek olursak bu islam'da yaşanmayacaktır anlamına gelmez. Ayrıca farklı coğrafyalarda bu durum fiilen yaşanıyor zaten.
dinlerde öyle ya da böyle olabilme durumu malesef vardır. yoktur diyen varsa ve bu yok durumunu ispatlamak gerekir. ya da tersi, var durumunu ispatlamak gerekir. tarihsel sosyal, toplumsal veri ve olgularda ispatlanamaz çok az şey vardır günümüzde.
Hemen öyle ya da böyle durumuna değinecek olursak; eğer ki aynı kitaptan, o kitabın içinde yazılanlardan, kanunlarından, hükümlerinden farklı insan toplulukları farklı şeyler anlıyorlarsa ortada 2 gerçeklik vardır. ya farklılıklardan bir tanesi gerçekten doğrudur, ya da yazılan şey, net, kesinleştirilmiş ifadeler içermemektedir. Her iki durumda da ortaya bir düalist algı çıkar ki sorumuzun cevabı da burada yatmaktadır. genellikle din kitapları bu noktayı da kendi içlerinde değiştirilemez hükmü dışında da ifade ederler. çünkü insan gerçekliğinin zamansal değişim çizelgesi hiçbir tarihte elde yoktur. örneğin, islam'da farklı eğilimlerin olacağı ki bunların sayısı bile bellidir, bu farklılıklardan sadece birinin gerçek yol yolcuları olacakları uzun uzun anlatılmıştır. haliyle, kim ki kuranı kerimle ya da başka bir kutsal kitapla ilgili algı birliği, teklik ve kesinlik olgusu iddia ederse sadece kendini kandırmış olur. sevgili hocalarımız kendi aralarında bu hadis sahih'tir, bu değildir kavgalarını niye yaparlar acep? algı birliği yaratabilmek için. çok net bir soru ; pi sayısı kaç'tır? dünyanın neresine giderseniz aynı cevabı alırsınız. iran, endenozya, mısır, türkiye, arabistan farketmez. hepsinde aynı yanıt gelir. peki değişmez, tek dir denen hükümler, neden farklı algılanır? çünkü kesinlik arzetmez. mutlaka yumuşak bir karın bölgesi bırakılmıştır. bırakılmak zorundadır.
