evrim

entry444 galeri
    75.
  1. evrim, modern biyolojinin dönüm noktasıdır. biyolojinin tüm alanlarını, tek bir teorik çatı altında birleştirir. zor bir kavram olmamakla birlikte, çok az insan – biyologların büyük bir kısmı dahil - bu konu hakkında tatmin edici bir yeterliliğe sahiptir. en yaygın yanılgılardan biri, türlerin, evrimsel bir merdivende, bakteriden başlayarak “gelişmemiş” hayvanlara, oradan “gelişmiş” hayvanlara ve son olarak da insana uzanacak bir şekilde sıraya konabileceği inanışıdır. hatalar, evrimsel biyoloji konulu popüler bilim tartışmalarına sızmıştır. hatta hatalar, biyoloji dergilerine ve metinlerine girmiştir. mesela, lodish, ve diğerleri, cell biyoloji metinlerinde, “tüm organizmaların büyük bir varoluş zinciriyle birbirine bağlantılı olduğu düşüncesi, charles darwin’in üstün anlayışıdır...” iddiasında bulunurlar. halbuki, linnaeus’da izleri görülen, büyük varoluş zinciri fikri, darwin’in common descent görüşüyle reddedilmiştir.

    evrim, bir popülasyonun gen havuzunun değişimidir. gen, değişime uğramadan, kuşaklar boyu aktarılabilen, kalıtımsal bir parçadır. gen havuzu, bir türde ya da popülasyonda bulunan genlerin tamamını temsil eder.

    ingiliz güvesi biston betularia, gözlenen evrimde, sık sık zikredilen bir örnektir. bu güvede, açık ve koyu olmak üzere, iki çeşit morph bulunur. h. b. d. kettlewell, koyu güvelerin, 1848 önceside, popülasyonun %2’sinden daha azını oluşturduğunu bulmuştur. ilerleyen yıllarda, koyu güvelerin sayısı artış göstermiştir. 1898 yılına gelindiğinde, manchester ve sanayileşmenin yoğun olduğu diğer bölgelerdeki güvelerin %95’i, koyu güvelerden oluşmaktaydı. kırsal kesimde ise oranları daha düşüktü. güve popülasyonu, çoğunlukla açık olanlardan, çoğunlukla koyu olanlara doğru bir değişim göstermişti. güvelerin rengi, önceden tek bir gen ile belirlenmekteydi. dolayısıyla koyu güvelerin yoğunluğundaki değişim, gen havuzunda bir değişimi temsil etmekteydi. bu değişim, evrimdir.

    koyu renk güvelerin, göreceli bolluktaki artışının nedeni, doğal seleksiyondur. 1800’lerin sonu, ingiltere’de sanayi devrimi dönemidir. fabrikalardan çıkan is, güvelerin konduğu huş ağaçlarını karartmıştı. karanlık bir yüzeyde, kuşlar açık renkli güveleri daha rahat görebiliyor ve daha çok onlarla besleniyorlardı. sonuç olarak, üreme çağına kadar, daha çok koyu renkli güve hayatta kalmış ve döllerini aktarmıştır. koyu renkli güveler tarafından bırakılan döllerin miktarı, yoğunluklarındaki artışın nedenidir. bu doğal seleksiyona bir örnektir.

    popülasyonlar değişir. evrimi anlamak için, popülasyonları, her biri, farklı karakter yapıları barındıran bireylerin oluşturduğu bütünler olarak görmek gerekir. tek bir organizma, eğer ki popülasyonun içerisinde bir değişim yoksa, asla o popülasyonun bütünüyle aynı değildir. bireysel organizmalar değişmez, hayat boyu aynı genleri taşırlar. bir popülasyon değişirken, farklı gen türleri arasındaki oran değişir – popülasyon içerisindeki organizmalar, birer birer değişime uğramaz. mesela, bir önceki örnekte koyu renk güvelerin yoğunluğu artmıştı; güvelerin rengi, açıktan griye, griden koyuya doğru değişmemişti. evrim süreci üç cümlede özetlenebilir. genler değişir. bireyler seçilir. popülasyonlar değişir.*
    0 ...