sonrasında; tam olarak beklentilerimi karşılayacak düzeye ulaşmasa da doğru yönde ilerleyen bir yapım. açıkçası emekleme dönemi yaşıyor ve birden ayağa kalkması ne kendisi için ne de izleyici için iyi olmaz. bu hızda ama ayrıntılı olarak ilerlemesi lazım dizinin. ayrıntı olarak nitelendirdiğim birkaç unsurun da eklenmesiyle tam ve güzel bir çözümleme yapabiliriz. söz konusu ayrıntılar,
- ülkücü kürşat: bu karakter duruşu ve düşünceleri bakımından hatırla sevgili'deki ülkücü yaşar'a benziyor. tabii ki yaşar'dan daha aktivist ve akıllı ama özellikle 3. bölümdeki tavrı ile oportünizme yol alacakmış gibi duruyor. umarım yanılırım ama tahminim odur ki bu arkadaş diyarbakır cezaevine gidince devrimci sinan ile aynı hücrede kalacak ve kendisini uzun uzadıya sorgulayacak. mamak günlerinde ise kendi camiasının uzun bir sorgulamasını yapacak içsel olarak ve nihayetinde bir yolun yolcusu olacak. sevdiği kızın babası erbakancı, bu bölümde görmüş olduk. kızın babasının olaylar hakkındaki düşüncelerine bakacak olursak kürşat'ın bu cenaha geçmesi zor. kendi camiasındaki durumu ise bahsettiği üzere 'muhsin başkan'ın saklanmasına, yakalanmasına bağlı olacakmış gibi. zira kendisinin konuştuğu avukat pek tilki gözüktü. sanırsam bunu o da farketti.
bu karakter ışığında ülkücü kesime yönelik çıkarım; kürşat'tan farklı bir ülkücü reisi eklenebilir kadroya ve hikayeye. 2.bölümde gösterilen fransa'daki ülkücüleri kastetmiyorum. zira onlar tahminimce 'asala' operasyonunda kullanılan ülkücüler olacak.
- devrimci sinan: 2.bölümde esas kıza dediği bir söz bu karakteri çözümlemede yardımcı olur; kürdüm. zaten 3.bölümde istanbul'dan diyarbakır'a gönderilmesi de süpriz olmadı bu noktada. yalnız dikkat edilmesi gereken bir husus var; türkiye solunu, özellikle 80 darbesi dönemindeki solu sadece kürt kökenli bir devrimcinin gözünden anlatmak tehlikeli. çünkü diyarbakır cezaevinde olanları biliyoruz, oradan çıkan örgütü de. yani zannetmiyorum ki sinan dizinin ilerleyen bölümlerinde diyarbakır cezaevinden çıkıp pkk arasında olsun. eğer bu olursa çok ironik ve basit olur. diğer yol ise yine oportünizme çıkıyor çünkü. eğer sinan pkk sürecine dahil olmazsa bu kez de asimile olmuş bir kürt damgası yiyebilir.
bu karakter ışığında devrimci kesime yönelik çıkarım; sinan'dan farklı bir devrimcinin eklenmesi şart. ilk iki bölümde yanında olan arkadaşını kastetmiyorum. ilk bölümde komutan ile askeri savcı arasındaki diyalogta geçtiği üzere birçok örgüt var, solcu karakter bu örgütlerden birinden seçilebilir mesela, illa ki sinan'la alakalı olmasına gerek yok. çünkü ancak böyle bir karakter ile günümüzde türkiye'de geniş kesimlere o günler ve sol anlatılabilir. çünkü tahmin edersiniz ki halkımızın büyük kısmına göre kürt ve solcu olduğunu deklare eden kişilere pek iyi gözle bakılmaz.
- burjuva özentisi gençlik: anlamadığım noktalardan bir tanesi de bu. ya birader tamam araba sevdası, yarış sevdası falan filan ama ben bu kadar da olacağını zannetmiyorum. dizide yanılmıyorsam her bölümde zengin piçlerinin yarış tutkusunu anlatan gece yarışı sahneleri vardı. sormak lazım; polis ve asker nerede arkadaşım? şimdi sen senarist ve yönetmen olarak zengin piçlerini böyle gösterirsen tabii ki kimse sevmez o piçleri. gören onların ya komutan ya da komiser çocuğu sanıyor, bu genişlik nereden geliyor.
bu özenti gençlik kesime yönelik çıkarım; eğer senarist-yapımcı ve yönetmen 80 darbesinin halkın tüm kesimini etkilediğini anlatmak istiyorsa bence bu yarış sahnelerine son vermeli. zira bu çocukların hayatlarını rahat ve s.kim d.şşağıma denk yaşayış tarzını gözümüze soka soka kimseyi inandıramazsınız 80 darbesinin gerçekten herkesi etkilediğini. çünkü görünen o ki bu gençleri etkilememiş. ayrıca bira da verin.
ilk üç bölüm için bu kadar eleştiri yeter diye düşünüyorum. hoş, bu yapımda yer alan bir kişi bu yazıyı okursa çok mutlu olurum zira bu dizi yakın zaman türkiye'si ve gelişmeleri anlatabilmek ve anlayabilmek için çok önemli bir şans. böyle bir şansı kötü kullanmaya kimsenin hakkı yok. olaya burjuva kesiminden veya sağ-sol cenahlardan ziyade az da olsa sıradan halkın gözüyle de bakmak lazım. misal, kenan evren'in konuşmaları, ben zannetmiyorum ki bu konuşmaları meydanlarda kendi kendine yapsın. korkmayın, bir kenan evren bulun ve konuşturun meydanda ve halkı gösterin, konuşma sırasında halkın tepkisini. veya evinde kocasını beklerken yemek yapan ve bir yandan da tv de kanan evren'i izleyen hamile bir ev kadını gösterin. bunları denemek lazım. çünkü sağ olsun sol olsun belirli ideolojiler ışığında olaya, darbeye bakarsak tabii ki kötüdür. ama mesele olaya sıradan halkın gözüyle de bakabilmektedir.
