çok bilmişlerin 'hastalık' olarak yorumladığı doktrinler yumağıdır. mesela sigmund freud bunu çocukluktan kalma bir nevroz sonucu olarak nitelemiş. bu durumda herhangi bir dine mensup insanların tüm insanlara oranına bakıldığında sağlam adam eser miktarda var demektir. ayrıca dini hastalık olarak niteleyenlerin de, yine kendi mantıkları çerçevesinde, hasta olmadığını söylemek de mümkün değil.
evrime inanıyorsanız insanların evrimiyle dini ilişkilendirebilirsiniz ve bu durumda insanın şu anki evrim basamağı içerisinde dini, bir çıkmazın, beyinde oluşan aşırı yüklerin bir transformatörü olarak görmeniz gerekir. 'stabil bir zihin yapısı için gelişmiş olmalı' diye düşünülebilir. o halde yine dinle mücadelenin bir manası yoktur.
dine karşı olmanın iki temel nedeni olmalı:
1. 'insanlara doğruyu göstereceğim' düşüncesi.
2. dine karşı duyulan romantik düşmanlık.
dinlere inanmayan, dolayısıyla ahiret veya diğer bir deyişle ölümden sonra hayata inanmayan, ölümün bir son olduğunu düşünen bir kimse, dine eğilimli insan fıtratıyla mücadelesini bir mantık çerçevesine oturtmakta güçlük çekmelidir. çünkü bir birey nasıl yaşarsa yaşasın sonunda bunların hiç bir önemi kalmayacaktır. bu ise o insanın doğruyu öğrenmesiyle öğrenmemesi arasında fark olmadığı anlamına gelir çünkü çabaların sonucu tamamen bir 'hiç'tir. bu durumda 1. sebebi anlamsız buluyorum
gelelim 2. nedene: bu kesinlikle dinle mücadele eden kitlenin neredeyse tamamını oluşturanlan kesimi kapsayan zihin yapısıdır. şu başlık altında din mensuplarının geri zekalılıkla, cahillikle, hastalıkla değerlendirilmesi tamamen bu başlık altına girer. çünkü inanmadığı şeye düşman olmak ancak duygusal aşırılıkla, gereksiz hezeyanla açıklanabilir. eğer dinler yüzünden ölen insanlar, dinler yüzünden acı çekenler buna bir gerekçe olarak gösteriliyorsa, dinsizlik veya bozuk din anlayışları yüzünden ölen yüzlerce milyon insana bakarak ben pek ala kendi dinim dışındakilere can düşmanı olabilirim. bu zihniyet ancak düşmanlık ve kan doğuracaktır ve bozuktur, hastadır.
not: din ile bilimsel gelişimin çatışması gerçek olmakla birlikte çokta güçlü bir etkisi yoktur. çünkü bir insanın yaratıcıya inanması, onun asitle bazı karıştırmasına, sonra tuz oluştuğunu görmesine mani değildir. en radikal dinci devletlerin bile mühendisi, uçağı, elektriği var. bu nedenle bu saçma yoruma bir son verin.
