diyalektik düşünce sisteminde , her kavram karşıtıyla gelişir. yani, ölüm yaşam olduğu için vardır ve yaşamı önemsediğimiz derecede önemlidir, bu yüzdendir ki büyük tasavvuf insanları ölümü bir kavuşma, hasretin bitme anı olarak nitelendirirler zira dünyaya dair bir bağları yoktur.
bu durumda cennet ve cehennem kavramları, yaşamdaki durumlardan yola çıkılarak varılmış birer sonuçtur. yani, cennet ve cehennem aslında dünya üzerinden mevcuttur. herkes kendi odununu götürür mevzusu.
bir tür boyut değiştirme olarak algılayıp, küçültmeye çalıştığımız ölüm, aslında insanın varoluşunun gerekçesi olan bir kavramdır. felsefik boyutlarda ölüm bir kenara bırakılırsa, bedenin canlılığını yitirmesidir ölüm. ruh taş gibi yerindedir her daim.
