devlet dili olarak türkçe yerine osmanlıca'yı kullandığı için kültürel emperyalist olamayacağı düşünülen devlet. oysa osmanlıca dediğimiz karma dil osmanlı'da saraya ait yazışma dilidir, kültür dilidir, üst tabaa dilidir, edebiyat edilidir. osmanlı sarayı kendi aralarında kaside gibi konuşan insanlardan oluşuyor sanılıyor herhalde, komik bir saptama elbette...
osmanlı kültürel emperyalist değildir ama kültür denilen şey de "dil" den ibaret değildir. başlıbaşına "din" gibi bir kavramın yönetim biçimini oluşturduğu bir devletten bahsediyoruz. afrika ülkelerinde hemen hemen her kasabada açılan onlarca kiliseyi, ruhban okulunu, ingilizce eğitim veren kurumları, kızılhaç şubelerini görmezden gelip avrupalı emperyalistlerle osmanlı'yı aynı keseye koymak çok saçma oluyor. yüzlerce sene boyunca balkanların tamamına ve avusturya'nın içlerine kadar onlarca hıristiyan halka hükmeden bir devlet en azından dini okullar, ne bileyim insanları dini eğitime zorlayan kurumlar inşaa eder değil mi? (islam'da müslüman olmayanlara islam'ı telkin ve teşvik etmek farzdır!!!) buna karşın osmanlı2nın bu yönde bir çabası olmamış, bir yerde islam dininin uygulamalarına ve zorlama politikasına bile ters düşmüştür.
osmanlı'nın hükmettiği topraklarda kültürel açıdan erozyonlar yaşanmamış, halkın yaşam biçimi değişmemiş, kültürel çatışmaya yol açacak uygulamalar olmamıştır. ha bu övünülecek birşey midir? hayır değildir, olması gereken zaten budur. ancak uygulaması diğer devletlerce çok çok az görülmüştür.
osmanlı endüstri devrimini yaşamadığı için emperyalist bir davranışla hammadde arayışına çıkmadı evet. ancak hammadde elde etmek için afrika'nın tamamı ile asya'nın güneydoğusu ile amerika kıtasının kuzey ve güneyini tam anlamıyla sömüren devletler amaçları ile çok da ilişkili olmayacak biçimde katliamlar yapmışlar, şehirleri yakıp yıkmışlar, yaşayan halklar üzerinde soykırımlar gerçekleştirmişlerdir. hammadde için o toprakların insan gücüne fazlasıyla ihtiyaç duyan ülkelerin o insanları öldürmesi ve yeryüzünden silmeye çalışıyor olması tamamen çelişkidir. avrupa kökenli emperyalizm ekonomik yönü olan ancak diğer yandan faşizan bir soykırımcılığa yönelen hareketler bütünüdür. diğer yandan nasıl ki emperyalizm insanları bedavaya 24 saat çalıştırdı ise, eğer tek derdiniz vergi almaksa da insanları ölesiye çalıştırıp daha fazla vergi ve gelir elde etmeye çabalayabilirsiniz. belli kotalar koyarak o kotaların üzerinde, insanları aç bırakacak düzeyde vergilerle baskı altına alarak sadece gelen parayı da önemseyebilirsiniz.
osmanlı şöyle güzeldi böyle süperdi demek değil elbette amaç. ama yönetim tarzı ile batı emperyalizmine dahil etmek ve hatta benzerlik kurmaya çalışmak tamamen saçmalıktır...
