Türkiye'nin kalkınamamasının sebebi avrupa'nın yaptığı "öze dönüş" ü yapamamasıdır... avrupalılar roma imparatorluğu'nun yıkılışıyla tamamen yozlaştılar... zira roma bir kültür ve dünyevi ilimler merkeziydi... lakin onlar sonra roma'da ki demokrasi sistemini diriltmeyi başardılar... biz ise ismet Paşa dönemiyle karanlık çağına girdik... tamamen demokrasiden uzak bir devlet haline geldik... venedikli bir elçinin sözüyle bitirmek isterim: "osmanlı adı konulmamış bir cumhuriyettir"
