covid krizi temmuza kadar bitmezse dunya ekonomisi cokecek issiz ve ac insanlar gordukleri her marketi ve herseyi yagmalamaya basladiginda ulkeleri ayakta tutmak icin yegane cozum olarak karsimiza cikacak seydir...
yani ozetle dunya capinda bir felaket gerceklesirse ister istemez kacinilmaz olandir. zaten olasi bir felaket durumunda devletlerin her turlu tesebbuse el koyma hakki oldugundan boyle bir zorunluluk ortaya cikarsa dunyaya komunizmi getiren bizatihi en sagci iktidarlar bile olabilir.
olayin bir baska yonude zamanin kucuk bir kisminda yasiyoruz, 100 sene sonra tum petrol dogalgaz ve altin yataklari somuruldugunde afrikanin nufusu 5e katladiginda afrika ve amazon ormanlari dograndiginda dunyanin ihtiyaclari ve gerekleri ne olacak. Bugun uzak bir ufuk olarakta gorulse 1960 senesinin ansiklopedilerinde turkiyeni nufusu 35 m cin halk cumhuriyetinin nufusu 600m bugun turkiye nufusu 83m cin halk cumhuriyeti 1.4 milyar... nufusu 10 milyari gecen bir dunyanin icindeki kosullar ne olur?
kuresel isinma brezilya banglades misir gibi bircok ulkeyi ortadan kaybedip bir cok sahil kentini ortadan kaldirdiginda ne olacak?
bunlar hayalperest sacmaliklari degil bizatihi gelecektir. bugunku canakkale kent merkezi cok degil birkac yuzyil once su altindaydi, gidenlerin bildigi troya antik kentinden bakinca denizi goremiyoruz ama orasi yapildiginda deniz kiyisinda sahil kentiydi ve bir tarafindaki dizili taslar liman... bogazici tuneli kazilirken bogazin altinda antik bir kasaba bulundu bugun istanbulda bogaz olan yer birkac bin sene once icinde insanlarin yasadigi bir vadiydi. ha keza gobeklitepe insa edilirken urfada sicaklik bugunkunden 4-5 derece daha soguktu ve orasi yari tropik bir savanaydi, o gun orda kosturan duvarlarda resimleri olan bir cok hayvan icin bugun urfa asiri kurak va sicak avlayan kimse olmasada bugunku urfada yasayabilmeleri uzak bir ihtimal... 100 sene sonraki populasyon ekilebilir alan, somurulebilir maden kaynaklari bugunkuyle ayni olmayacak, 20. yuzyilda surekli gelisen ve gelistirmeyeni geride birakan teknoloji artik fazla gelismemeye baslayacak bu da ozel mutesebbisin olmadigi ulkeleri firlatip, devlet tarafindan calisan sirketlerin gun be gun tum dunyaya hakim olmasina yol acabilir. ornegin cinli ve rus devlet kontrolundeki kar etme yada dagitma gibi sorunlari olmayan sirketler gun be gun tum dunyaya yayilip butun dunyadaki ticareti kontrol edebilir. yada denizlerin sahil kentlerin doldurmasi gibi bir felaket sonucu kosede durup serbest ticareti kontrol etmek yerine, tum devletler butun isletmelere el koyup uretimi ve tuketimi kontrol ederek herkesin ihtiyaclarina cevap vermeye zorlanabilirler.
