osmanlı imparatorluğu sömürgeci olamazdı. sömürgecilik sanayi devriminin yol açtığı bir şey olduğu için ekonomisi tarıma ve zanaatkarlığa dayanan osmanlı imparatorluğunun bir yerleri sömürmesi için hiç bir neden yok idi. fabrikamız olmadan, ordan burdan ham madde sömürüp ne yapacaktık? afrikadan köle getirip ustaların yanına çırak mı yapacaktık?
osmanlı devletinin sömürgeci bir politika izlemesi için önce sanayi devrimini gerçekleştirmesi, kapitalizme yönelmesi gerekirdi. yani konu tamamen ekonomiktir, osmanlının uyguladığı yada uygulamadığı bir politika meselesi değildir.
