Ayastefanos anlaşmasıyla istanbul’a dayanan Ruslara karşı 410 milyon ruble savaş tazminatı ödemek zorunda kalıp, ödeyemeyince Berlin anlaşmasıyla elden çıkan şehrimiz.
Bundan sonra 43 yıllık bir Rus esareti başlamıştır. Ruslar merkezdeki mülki-idari makamları ele geçirip ilçe ve nahiyelerin yönetimini yerel halka bırakır.
Günlerden bir gün belediye başkanı andreas ile başkan yardımcısı Tevfik bey arasında bir tartışma çıkar. Tevfik bey Rus belediye başkanını vurur. Ruslar buna karşılık halkın ileri gelenlerinden 10 kişiyi idam ederler.
işte o andan sonra Artvin için isyan ateşi yakılmış olur. Ardanuç kaymakamı dede bey, şavşat’ta jandarma komutanı Kadir ağa, emin ağa, efraim çavuş ve çiçek nine gibi milli kahramanlar Rusları Ardahan’a kadar püskürtürler. Bu direniş çok kanlı olur. Artvin halkı çoğu gönüllülerden, milislerden ve önceki savaşların gazilerinden 1751 şehit verir.
O yıllarda Artvin nüfusunun yaklaşık 18.000 olduğu dikkate alınırsa olayın vehameti belki anlaşılabilir.
