osmanlı devleti tahrirlerden itibaren şahısları kayıt altına aldığı her belgede bu tarz aile unvanları/lakapları, bir nevi soyadları bulunmaktadır. 1830'lardan itibaren belirli kalıplar kullanılarak kayıt yöntemi devam etmiştir. mesela önce kişinin boyu, ardından sakal özelliği, mesleği, varsa aile lakabı, kendi ismi ve babasının ismi, en sona da yaşı yazılırdı. tabii bu nüfus kayıtları için geçerli ve küçük farklılıklar da gösterebilir. buradaki aile lakabı olarak aile büyüğünün adı da olabilir (ahmetoğlu gibi), aile büyüğünün mesleği de olabilir (imamoğlu gibi) veya aile büyükleri arasında önemli bir kişinin ismi ve mesleği de olabilir (mollamehmedoğlu gibi). kısacası soyadlarındaki "oğlu" ekinden önce gelen isimler, kişinin atalarından kalma, kültürel ve aile tarihlerinin bir parçasıdır.
soyadı kanunuyla birlikte ortaya çıkan ilginç soyisimlerin de büyük oranda bir hikayesi vardır. meraklılar için (bkz: emine gürsoy naskali) nin "cumhuriyet tarihi soyadı hikayeleri" isimli kitabında 600'e yakın soyadının hikayesini anlatmaktadır.
