21- ıranlıların büyük ıskender e ülkelerini istila ettiği için değil ama persepolis kütüphanesi ni yaktırdığı için öfke duyması, sizi derin düşüncelere sevkeder. bir daha saygı duyarsınız karşınızdaki medeniyete...
22- dünyanın en uzun caddesi veli esr, 17 kilometre uzunluğundadır. tahran şehrinin tüm diğer sokaklarında olduğu gibi, bu caddenin de her iki yanından kuzeydeki dağlardan gelen serin sular, gürül gürül akar. 17 kilometre boyunca caddenin her iki yanında ulu kavak ve çınar ağaçlarının gölgesindesinizdir ve burası şehrin tam ortasıdır!
23- resmi istatistiklere göre ıran ın en zengin kişisi hz. hüseyin dir! ıranlılar, vasiyetname ve miraslarında bir şeyleri hep hz. hüseyin'e vakfederler. hz. hüseyin in adına kurulan vakıflar, ıran da 1300 yıl boyunca bağışlanan sayısız gayrımülke ve gelir kaynaklarına sahiptir. tapu kayıtlarında hz. hüseyin in adı bolca geçer * ...
24- ıran ı sevmek, sadi yi ve gülistan ı bilmektir. sadi nin şiraz daki kabri muhteşem bir anıttır ve bu anıtın altından bir berrak pınar geçer. merdivenlerle pınarın yanına iner, gülistan dan mısralar okursunuz.
25- ıran da her yıl türkiye den çok daha fazla batı dillerinden kitap çevrilir. bu çeviriler, türkiye dekinden çok daha kalitelidir.
26- 65 kadar yerel dilin konuşulduğu, 40 kadar farklı etnik grubun (bizdeki gibi sadece ismi kalan gruplar değildir bunlar) barış içinde yaşadığı, tüm çabalara rağmen yugoslavyalılaştırılamayan bir ülkedir ıran...
27- ıran, ortadoğu nun en güçlü devlet geleneğine sahip ülkesidir. selçuklu hükümdarlarına hizmet eden ıranlı devlet adamı nizamülmülk (m.s. 1018-1092) machiavelli den yaklaşık 3 asır önce tarihin ilk modern siyaset bilimi kitabını, siyasetname yi yazdı. modern devlet yapılarının temelini atan nizamülmülk, o kadar çok devlet kurumu ve resmi bina yaptırdı ki, bugün bile asker kışlalarının, bakanlıkların ve cezaevlerinin giriş kapısı onun adıyla yani nizamiye olarak çağrılıyor!
28- ıran da sokakta elinde teberzinleriyle gezen dervişlerle karşılaşabilirsiniz. dervişlerle oturup tanrının varlığı hakkında saatlerce konuşabilirsiniz. derviş tanrı yoktur derse sakın şaşırmayın, sûfi inancı böyle bir şey dir, sizi her an şaşırtır ve tanrıya daha da yaklaştırır...
29- ıran adı üstünde bir ıslam cumhuriyeti dir ama namaz vaktinde bangır bangır bağıran ezan sesi duyamazsınız. ezan sesini duymak için radyoyu açarsınız. ıran da cami sayısı da çok azdır. yüksek bir yerde baktığınızda, şehir bizdeki gibi çivili tahta ya benzemez.
30- yahya kemal in hâfız ın kabri olan bahçede bir gül varmış; / yeniden her gün açarmış kanayan rengiyle. / gece, bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış, / eski şiraz ı hayal ettiren ahengiyle. dediği yer gerçekten de vardır. şiraz da sabah 4 te kalkın, minibüsle 20 kilometre yol yaptıktan sonra hâfız ın kabrine varacaksınız. eğer şanslıysanız, artık bir gül bahçesi olan hâfız ın kabrine günbatımına doğru bülbüllerin gelişini izler ve şafak vaktine dek şarkılarını dinlersiniz...
31- tahran da 1990 ların başından bu yana, tüm apartmanlarda daire sayısı+1 araçlık garaj yeri ve daire sayısı kadar sığınağın yapımı zorunludur. kişi başına düşen araç sayısı ıstanbul dan çok daha fazla olan tahran da park sorunu ile karşılaşmazsınız.
32- kadınların üniversite mezunu olma ve kamu kurumlarında çalıştırılma oranları türkiye den daha yüksektir. evet, şaka değil bu!
33- zerdüşt ün ve 1500 yıldır sönmeyen ateşin ülkesidir ıran.
34- emevilerle ıspanya ya kadar giden muhteşem su uygarlığının doğduğu yer ıran dır. derin su kanallarının, su dağıtım şebekelerinin ve ganat sisteminin anavatanıdır ıran.
35- ıranlılar 2500 yıl önce çöl ortasında buz üretmenin yolunu bulmuştu. bir mühendislik ve mimari harikası olan yahçal lar ve ab anbar lar bugün bile kullanılıyor.
36- ısfahan daki nakşı cihan meydanı, tarihi ıpek yolu nun sergi ve fuar alanı olarak binlerce yıl kullanıldı. bugün dünyanın en büyük ikinci meydanı olan bu alanı görmeden ıran ı anlayamazsınız!
37- ıbni sina ya da batılıların ona verdiği isimle avicenna, modern tıp biliminin babası kabul edilir. paris üniversitesi nin tıp fakültesi nin girişinde kimin dev bir portresi vardır, bir tahmin edin bakalım?
38- ıran, robocup 2006 ya altı tanesi tamamen bayanlardan oluşan 50 takımla katıldı. öğrencileri özendirmek için, bu yarışmaya girenler üniversiteye giriş sınavından muaf tutulup diledikleri bölüme kafadan girme hakkına kavuşurken, uluslararası bilimsel yarışmalarda başarı gösterip madalya getiren öğrenciler zorunlu askerlik hizmetinden muaf tutulmaktadır.
39- ıran da dilencilik yasaktır, vakıflar ve aşevleri çok etkin bir şekilde çalışır. dilerseniz sokaktaki yardım kutularına para atabilirsiniz. kimsenin aklına bu kutuları parçalamak gelmez...
40- şii imamlarının sekizincisi olan hz. ımam rıza nın meşhed deki kutsal türbesi, tüm görkeminin yanında bir de iyinin eninde sonunda kötüyü yeneceğine dair bir doğu masalını içinde taşır. rivayet bu ya, hz. ali nin soyuna olmayacak kötülükler yapan abbasi halifesi harun reşid in cenazesi yıllar boyunca toprak tarafından kabul edilmez, kusulur. ta ki, yıllar sonra ımam rıza nın ayak ucuna gömülünceye kadar... 1001 gece masalları'nın görkemli halifesi harun reşid in küçük sandukası gerçekten de ımam rıza nın ayak ucundadır. *
41- doğunun onurudur ıran... muaviye karşısında hz. ali, yezit karşısında hz. hasan ve hüseyin, abbasi halifesi harun reşid karşısında ımam rıza, petrol tröstlerinin karşısında musaddık, şah ın karşısında behrengi, molla nın karşısında şirin ebadi, teksaslı george bush un karşısında ise 7.000 yıllık bir kültürdür...
