bir değil ikidir. biri malum meşhur 2.ramses diğeri oğlu merenptah. yahudiler ve hristiyanlar ramsesin babası seti ve oğlu 2.ramses demiştir ama geçenlerde merenptah yazıtlarında israillerle mücadelesini anlatan yazılar keşfedildi. yusuf peygamberinde vezir yuya adıyla kayıtlarına ulaşıldığına dair tezler kitaplaştırılmakta şu ara. şu aralar tek tanrıcı firavun akhenaton ile hz.ibrahimin aynı kişi olup olmadığı tartışmaları yapılmakta.
