--spoiler--
Osmanlı Hukuk sisteminde tarihçilerin bir kısmı Şeriat ve kanunnamelerin dışında, islam öncesi Türkler,Bizans vesair farklı milletlerin hukukundan da faydalanıldığını söylerler...Ancak buna karşı çıkan tarihçilerde vardır...
Osmanlı hukuk sisteminin temeli Şer-i hükümlere dayalıdır...Bunlar ağırlıklıdır.......Şimdilerde Medeni Hukuk da dediğimiz kişilik-aile-miras hükümleri,ayrıca Borçlar-Ticaret hukuku....Ceza hukukunun büyük kısmı Şer-i Hukuk kaynaklıdır....
Yine,Şer-i hükümlerin çerçevesi dışına çıkmamak durumunda olan toprak,maliye,idare hukuku,askeri hukuku düzenleyen Kanunnameler ikinci kaynağı meydana getiriyor...
Tüm bunların dışında Padişaha " Hakk'us Saltanat" denen kanun koyma yetkisi verilmiştir...Savaş yoluyla elde edilen toprakların kullanım biçimi,oralardaki yönetim şekline karar verme....Halkın yararına olacak bazı düzenlemeler...Sosyal güvenlik,Ordunun düzenlenmesi,eğitim meseleleri, Gümrükler,mali yönetim vergiler,harçlar vesair gibi idari meselelerde.....Osmanlı Sultanı Yasakname denen,bu yetkilerini kullanır...
Osmanlıda Şeyhülislamlar yargı yetkisine sahip olmayan Yasa çıkartan,fetva veren insanlardır..Ayrıca halk yararına olan yasaların alt yapısını hazırlayıp Padişaha teklif götürürler..Devlet Hukuk sisteminin en tepesindeki kişidir..Yürütme heyeti olan Divana alınmamışlardır..Hanefi mezhebinin Fıkıhına göre,görüş bildirirler..Kanunların islama uygunluğunu tayin etmek görevleridir..
Ayrıca kendisine sorulan hukuki problemlerin çözümlerini ortaya koyarlar...Kadıları,kazaskerleri,müderrisleri atarlar....Osmanlının çöküş döneminde ağırlıklarının azaldığı söylenebilir...
Faiz konusu,Mithat Paşa'nın Bankacılığı Osmanlı ülkesine getirmesiyle resmiyet kazanmıştır...Öncesinde bazı tarih araştırmacıları Osmanlıdaki Para vakıflarının uygulamalarının faiz olup,olmadığını tartışmışlardır..."Bey'ül-ine denen bu uygulama,kanımca islam Fıkıhçılarının tartışma ortamında fikir beyan etmeleri gereken bir konu....
Ama Osmanlı'nın bir imparatorluk olduğu,her çeşit dini inanç ve halkların yaşadığı büyük bir ülke olduğu gerçeğini gözardı etmemek icab ediyor...
Örneğin Hristiyanlardan ürettikleri veya sattıkları Alkollü içeceklerden alınan vergiler....Bu azınlıkların meyhane vesair benzeri işletmeler kurmasına verilen izinler....Bir nevi farklı kültürlere,inanç sistemlerine duyulan hoşgörü örneği.....Şimdi bilmeyen birileri buna itirazda edebilir...Ancak burada devreye yine o zamanın Şeyhülislam'ın verdiği fetva ve kaynak olarak islam fıkıhı giriyor...
--spoiler--
