islam medeniyeti'nin islam kısmına takılmaktan. islam medeniyeti o zamanın dünyasındaki tüm bilgeleri, eski belgeleri, teknolojiyi falan toplar, bünyesinde daha da geliştirirdi. çünkü gücünü ve kalitesini islam'dan değil, medeni olmaktan alırdı. kültür alışkanlıklar mimari gibi hadiselerde islam'a takılırdı. yani dünyevi hadiselerin hakkını dünyevi olanla giderirdi. fantastik hadiseleri de masal kitabı ve yorumcuları ile çözerdi. bildiğin "medeni" işbölümü vardı yani. sonra haçlılarla didişmekten kendilerini koruyacak gücün dini olduğunu zannettmeye başladılar; karşı taraf haç taşıyor ya, birkaç yüzyıl bunlarla didişmekten dengeyi kaçırdılar. her iki tarafta yenişemedi elbette, bugün dahi savaşlarda "yenişme" diye birşey yoktur. ama ne oldu, senin avrupalı islam medeniyeti'nin aklını fikrini almaya başladı, islam kısmını ellemedi, ne de olsa onlarda da karanlık bir öğreti var, hem de daha eski ve kurumsal. elbette bu "medeniyet" şişede durduğu gibi durmadı, yüzyıllar içinde avrupa coğrafyasında hristiyanlığını da yedi, o bile ikinci dünya savaşına kadar can çekişti, zaman aldı yani. senin islam coğrafyası ise medeniyetten soyununca, bu da bir beşyüz sene aldı tabi, kaldı çöl masalıyla başbaşa. hadisenin inceliklerine bakmadan kabaca nedeni budur; hem matbaa için, hem de diğer medeniyet düşmanlığı örnekleri için.
