bugün "demokrasi şehidi" diye yutturulan adam.
demokrasi filan hak getire o da tayyip gibi kendi diktatöryasını yaratmıştı.
--- alıntı ----
Erdoğan grup konuşmasında, Sokakların kaosa teslim olduğu o günlerde Merhum Necip Fazıl, merhum Adnan Menderesi ziyaret ediyor. Gerekli tedbirleri almasını ve gösterileri bastırmasını tavsiye ediyor. Menderes ise mevcut tavrını sürdürmeyi tercih ediyor. Biz geçen yıl Gezi olaylarıyla bir darbe senaryosu devreye alındığında Menderes gibi üzerimize gelen bu tehdide sessiz kalmadık dedi. Ne yazık ki Erdoğan hiç tarih bilmiyor
Tespit 1) Necip Fazıl Kısakürek önce Celal Bayar ile tanıştı. 1936da Bayar iktisat Bakanı iken, Ağaç dergisini çıkarmak için para istedi. 1943te Büyük Doğuyu çıkardığında Bayar ile yolları ayrıldı; mektubunda size zıt istikamet tutacak olursam beni mazur görünüz diye yazdı. Bayar, serbestsiniz yanıtını verdi.
Tespit 2) Necip Fazıl, Demokrat Parti döneminde Adnan Menderese üç kez mektup yazdı. iki kez yüz yüze görüştü. ilk görüşme DP iktidarının başında oldu. Son görüşme ise iktidarın sonunda gerçekleşti.
Tespit 3) Başbakan
Menderesin devletin örtülü ödenek hesabından para verdiği dergi ve gazetelere, besleme basın deniyordu. Necip Fazıla toplamda 147 bin lira verildi. 1957de Atatürke hakaret davaları nedeniyle, 8 ay 4 gün ceza alıp hapse girince eşi Neslihan
Kısaküreke de 5 bin lira verildi.
Çatı girişimi kızdırdı
Tarih: 27 Ekim 1957
DP üçüncü kez iktidar oldu.
DPnin, sandık usulsüzlükleri yapması bazı kentlerde olayların çıkmasına neden oldu. CHP oy hırsızlığını kanıtlayan kitap çıkardı. Seçim bitti ama siyasi tansiyon düşmedi.
Menderes tepkileri umursamadı; MiTin (MAH) başına DPli Hüseyin Avni Göktürkü getirdi.
CHPnin kazandığı illerdeki bürokratları sürgüne göndermeye başladı. işadamı Vehbi Koç tehdit edildi; DPye katılmazsanız kredileriniz kesilebilir, işinizde müşkülat çıkarılır. Koç, CHPden ayrıldı.
Orgeneral Fevzi Mengüç yerine Rüştü Erdelhun Genelkurmay Başkanı yapıldı.
4 Ağustos 1958de devalüasyon oldu; dolar 2.80den 9 TLye çıktı.
Siyasi krize ekonomik kriz de eklendi.
Muhalefet partileri işbirliği yapmak için görüşmelere başladı. Bu çatı girişimi DPlileri kızdırdı.
CHP lideri ismet inönü 17
Ekimde parti kongresine katılmak için gittiği Zileye sokulmadı. Çankırıda karşılamaya gelenleri polis dağıttı.
Menderes farklı ses duymak istemiyordu. Öyle ki
Devlet radyosu tek yanlı yayınlarını sürdürünce istanbulda, Ajans Haberlerini Dinlemeyenler Derneği kuruldu. Valilik, derneği hemen kapattı.
Menderesin
kızdığı Amerikalı gazeteci
Adalet Bakanı Esat Budakoğlu, 1954-58 yılları arasında 238 gazetecinin mahkum olduğunu açıkladı. Ankara Cebeci Cezaevinde gazetecilerin doldurulduğu koğuşa
Hilton deniyordu!
Bir yıl önce basın kanunu çıkararak gazeteleri kapatmayı, gazetecileri rahatça hapse göndermeyi kolaylaştıran DP hükümeti, bu kez özel sektörün ilanlarını hangi gazeteye verileceğini hükümetin tayin edeceği kararnamesini çıkardı!
Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) basına yönelik baskıları kınayınca Menderesin tepkisini çekti.
O günlerde Amerikalı gazeteci Eugene C. Pulliam Türkiyeye geldi.
Türkiyede On ikiye Çeyrek Var başlıklı makalesinde, kendini diktatör mevkiine getiren Menderesin, kudret ve şahsi otoritesinin genişliği başına vurmuştur diye yazdı. (15.7.1959)
Bu makaleyi yayımladığı gerekçesiyle Kim dergisi ile Ulus, Kervan ve Vatan gazeteleri kapatıldı; Şahap Balcıoğlu, Ahmet Emin Yalman gibi gazeteciler mahkum edildi. (Yalman, Necip Fazıl gibi yazarların kışkırtması sonucu 1952de Hüseyin Üzmez tarafından vurulmuştu.)
inönüyü leş
haline getirin
inönünün 1959 ilkbaharındaki Batı Anadolu gezisi olaylı başladı. Ankara ve Eskişehir garında inönüyü selamlamak isteyenleri polis dağıttı. Uşakta olaylar çıktı; polis göz yaşartıcı bomba kullandı. DPlilerin attıkları taş inönüyü yaraladı. (Necip Fazıl, Büyük Doğu dergisinde, Küçük bir çakıl taşını bu kadar büyütmeye gerek yok. Onu leş haline getirecek gülleden ne haber diye yazdı.)
Valiler CHP il kongrelerini iptal etti.
inönü dönüşte istanbul Topkapıda, DPlilerin taşlı saldırısına uğradı. Otomobilinin üzerine çıkıldı; aracın kapısı açılmaya çalışıldı; bir binbaşının müdahale etmesiyle inönü linçten kurtuldu.
Polis, Ankarada karşılamaya gelen CHPlileri de dağıttı.
CHP, içişleri Bakanı Namık Gedik hakkında soruşturma açılmasını istedi. Reddedildi.
Mecliste kavgalar çıktı.
inönü uzlaşmacı bir dil kullanarak iktidarla görüşmeye hazır olduğunu söyledi. 2 Temmuzdaki inönü-Menderes görüşmesi havayı yumuşattı. Fakat, 2 yıldır yapılmayan muhtar seçimlerinin ertelenmesi siyaseti yine gerdi
Ve tansiyon hep yükselecekti artık
Tarih: 9 Eylül 1959
CHP, 36ncı Kuruluş Yıldönümünü yurdun dört bir yanında kutlama kararı aldı. Çanakkaleye giden Kasım Gülek ve Esat Mahmut Karakurt partililerle buluştu. Bir partilinin, CHP seçimi kazansa bile DP iktidarı vermeyeceği konuşuluyor, bu doğru mu sorusunu Karakurt, o zaman gayrimeşru hale gelirler diye yanıtladı.
Bu söz çarpıtıldı, CHPliler DPlilere piç dedi diye yayıldı. CHP heyeti Geyiklide taşlı sopalı saldırıya uğradı.
CHP olayı TBMMye taşımadan önce bir heyet oluşturup bölgeye gönderdi. Menderes, içişleri Bakanı Gedikin CHPliler kendini TBMMnin üstünde görüyor sözü üzerine heyetin Çanakkaleye gitmesine izin vermedi.
Ayvalık adlı gemi Çanakkale limanına varmıştı; CHPlilerin inmesine izin verilmedi. Milletvekilleri sabaha karşı gizlice gemiden indi.
Menderes bu kez milletvekillerinin Geyikliye sokulmaması için emir verdi! Emniyet Genel Müdürü Cemal Göktanı askeri uçakla Çanakkaleye gönderdi.
CHP heyeti de Geyikli yolunda taşlı-sopalı saldırıya uğradı!
Sadece sokak değil; CKMP lideri Osman Bölükbaşının TBMMde yaptığı konuşma nedeniyle 10 ay hapse mahkum edilmesi siyasal krizi artırdı.
DP de karıştı; çeşitli nedenlerle 6 bakan istifa etmek zorunda kaldı.
Ve 3 Nisan 1960ta büyük kırılma
yaşandı
Her şey Kayserinin küçük bir kasabasında başladı: Yeşilhisar!
1957 seçimlerinde CHP 3 bin 664, DP 2 bin 614 oy aldı. Kasaba ikiye bölündü; 6 mahallede CHPliler 2 mahallede ise DPliler oturuyordu. Ve Tarih: 16 Şubat 1960.
DP ilçe Başkanvekili Salih Kürkçü ile CHP ilçe Başkanı Mustafa Önalın şehir kulübündeki sözlü atışması büyüdü. DPli Kürkçü, bana silahını gösterip mermilerini boşalttı diye şikayetçi oldu. Cumhuriyet savcısının uygunsuz sözler söyleyerek CHPli Önalın adam öldürmeye teşebbüs suçundan tutuklanmasını istemesi bardağı taşırdı. Mahalleler birbirine girdi.
Yetmezmiş gibi vilayetten görevlendirilen Necati Soyuyüce ve Abdulkadir Yücedağ adlı iki polis, yangının üzerine benzinle gitti. Gözaltına aldıkları CHPli Mehmet Bozkurta işkence yaptılar.
Bozkurt serbest bırakıldığında kahveye gelip vücudundaki yaraları gösterince CHPliler kaymakamlığa yürüdü. Bu arada yine o iki polisin ateş açması sonucu üç kişi yaralandı.
Kaymakam Nuri Erdem bir jandarmanın tüfeğini alarak namussuz herifler diye hücum ederken mal müdürünün müdahalesiyle
durduruldu.
Olaylarda 56 CHPli gözaltına alırken hiçbir DPliye dokunulmadı.
Menderes, kaymakama bin lira, iki polise 500 lira ödül verdi.
1.5 ay sonra
inönünün 3 Nisan 1960ta Kayseride yapılacak CHP kongresine katılmasına hükümet izin vermedi!
Karar; Başbakanlık Konutunda, Celal Bayar, Adnan Menderes, Kayseri Valisi Ahmet Kınık, 2. Ordu Komutanı Orgeneral Kemal Çarkın ve Atıf Benderlioğlu, Celal Yardımcı ile izzet Akçalın katıldığı toplantıda alınmıştı.
PTT santral memuru Nazmi Ordulunun Yassıada Mahkemelerinde verdiği ifadeye göre Menderes, Ne pahasına olursa olsun o namussuz adamı (inönüyü) oraya sokmayacaksınız demişti.
Valilik kongreyi iptal etti.
inönü, silahlı tecavüzlere maruz kalan silahsız halka geçmiş olsun demek için Yeşilhisara gideceğini açıkladı.
Menderes valiyi arayarak, trenin Kayseriye sokulmamasını istedi. Emniyet Genel Müdürü Cemal Göktanı Kayseriye gönderdi. Yeşilhisar kasabasının çevresi askerlerce kuşatıldı; giriş-çıkış yasaklandı!
inönüyü taşıyan tren saatlerce istasyonda bekletildi; Menderes, inönünün bulunduğu vagonun sökülüp istasyonda bırakılarak trenin yoluna devam etmesini emretti.
Sonuçta, inönü Yeşilhisara sokulmadı.
Yeşilhisar TBMM gündemine getirildi ve ipler koptu
Tarih: 7 Mayıs 1960.
DP Bolu Milletvekili Reşat
Akşemsettinoğlu grup toplantısında
Yeşilhisar olaylarını kürsüye taşıdı:
DP hükümetine böyle bir fırsatı kaçırdığı için teessürlerimi arz ederim. Yeşilhisar tam Halk Partisinin kıskıvrak yakalanacağı yerdi. Orada idare-i Örfi ilan edip bir kaç kişiyi sallandıralım. (Alkışlar)
DPli Zeki Erataman gibi milletvekilleri de sert konuşmalar yapınca Menderes kürsüye geldi: Yeşilhisara gidememiştir. Emredin, bu tedbirlerin on mislini alalım. Ama hepsini hükümetin sırtına bırakmak suretiyle değil; kanun yapın kanun. Ahlaksızlar, namussuzlar sizi kapatıyoruz diye Büyük Millet Meclisinin kararıyla kapatalım. (Alkışlar) Siz Meclissiniz beyler, alacağınız tedbirlerin hepsinde beraberim, en ilerisinde beraberim.
Menderesin isteği oldu; 18 Nisan 1960ta DPliler Mecliste Tahkikat Komisyonu kurdu. 15 DP milletvekilinden oluşan komisyonun görevi şuydu:
- Tüm iddiaları bu komisyon soruşturacaktı.
- Mitingleri, toplantıları yasaklayabilecekti.
- Gazete ve dergileri kapatabilecekti.
- Her belgeye el koyabilecekti.
- Kurum ve evlerde arama
yapabilecekti.
Ve kararlara karşı çıkanlar 1 yıldan 3 yıla kadar ağır hapisle cezalandırılacaktı.
Tahkikat Komisyonu kurulur kurulmaz iki karar aldı:
1) Partilerin kongre, toplantı düzenlemeleri, siyasal etkinliklerde bulunmaları ve yeni örgütler kurması yasaktır.
2) Komisyonun yetki, görev, karar ve çalışmaları hakkında yayın yapılması ve TBMMde görüşme yapılması yasaktır.
Tahkikat Komisyonunun; beş kişinin yan yana gelerek dolaşmasına yasak getirmesi; 19 Mayıs törenlerine izin vermemesi ve yerel seçimleri iptal etmesi bardağı taşırdı.
Halk hürriyet hürriyet diye
sokağa çıktı.
28 Nisan 1960ta Beyazıt Meydanında Orman Fakültesi öğrencisi Turan Emeksiz polis kurşunuyla öldürüldü.
Polis kurşunuyla vurulan Hüseyin Onur bacağı kesilerek hayata döndürüldü. Hüseyin Irmak, Cengiz Ballıkaya, Vedat Boy polis mermileriyle yaralanan diğer öğrencilerdi.
Ateş açılması emrini veren bizzat Menderesti. Yüzde 50yi de evde tutamamıştı polis eşliğindeki DPliler baltalarla Kumkapıda öğrencilere saldırdı. Yazıktır günahtır diyen Nimet Koçer adlı kadın yerlerde sürüklenerek
karakola götürüldü.
Yıldız Kenterden Yaşar Kemale aydınlar-sanatçılar üniversite bahçelerinde toplanan öğrencilerin yanında yer aldı.
Olaylar Ankarada da durmadı. Siyasal Bilgiler öğrencileri üzerlerine sıkılan 285 adet mermi çekirdeği toplandı.
Polis, Kızılay Meydanında toplanan halkın üzerine göz yaşartıcı bombalar attı. Yüzlerce kişi gözaltına alındı.
Ankara ve istanbulda sıkıyönetim ilan edildi.
Menderes izmirde gitti; 200 bin kişilik miting yaptı; muhalefeti komplo yapmakla suçladı.
inönü, erken seçimlere gidilerek gerginliklerin sona erdirilmesi çağrısında bulundu.
Menderes seçim kararı almadı ve kavgalı oturum sonucu TBMMyi 25 Mayıs 1960ta tatil etti.
iki gün sonra
Saat 04.36
Devlet radyosunda davudi sesli bir Albay vardı; Alpaslan Türkeş: Türk Silahlı Kuvvetleri memleketin idaresini ele almıştır.
Mehmet Akif ne diyor:
Tarihi tekerrür diye tarif ediyorlar,
hiç ibret alınsaydı; tekerrür mü ederdi.