kızılötesi (ır) spektroskopisi temel olarak kızılötesi ışığın incelenen madde tarafından soğurulmasına dayanır. soğurulma, moleküldeki bağların titreşimi ve dönüşleri için gerekli miktarda dalga enerjisinin, cihaz tarafından elektromanyetik spektrumun kızılötesi bölgesinden gönderilmesiyle gerçekleşir. kızılötesi ışık ancak değişken dipol momente sahip moleküller tarafından soğurulur. (örneğin n2, o2 gibi eş ikiatomlular ftırda sonuç vermezken hclnin ftır spektrumu alınabilir).
diğer bir teknik olan raman spektroskopisi ise moleküldeki bağların ışığı esnek olmayan şekilde saçmasıyla çalışır. raman saçılımı ancak titreşim sırasında değişen bağ kutuplaşmasıyla gerçekleşir. bu yüzden kızılötesi-aktifliği olmayan moleküller eğer kutuplaşma değişimi gerçekleştirebiliyorlarsa raman-aktif özellik gösterirler. bundan dolayı bu iki spektroskopik yöntem birbirlerini tamamlayıcıdır.