gereksiz bir polemik konusu. sonuçta monarşiyi benimsemek veya övmek zorunda değiliz; dönemin baskıcı yaklaşımlarını tamamen aklamaya çalışmak da abes olur. öte yandan sultan abdülhamid'in yıkılmakta olan osmanlı devletinin en zor dönemlerindeki 33 yıllık idaresindeki imar-altyapı çabalarını, denge politikalarını; marangozlukla uğraşan, borsadan anlayan ve sherlock holmes okuyan, dindarlık boyutu da olan enteresan bir kişilik oluşunu; velhasıl artısıyla eksisiyle; olumlu olumsuz yönleriyle tarihimizin dikkate değer bir parçası olduğunu es geçmemek gerekir.
