yaşar nuri hocaya göre ateizmle uzaktan yakından alakası olmayan özellikle vatikana karşı oluşan tepkiyi dillendiren dinsel bir akımdır. hatta deist olanların çoğunun geçmişte aslında oldukça dindar olduğu bilinmektedir. ancak kilisenin din tekelini elinde tutması ve uyguladığı vahşete daha fazla katlanamayan avrupalı bilginlerin öncülüğünde yükselmiş bir dini felsefe olduğu da dile getirilmektedir. bana kalırsa da deizm hem ateizme hem de dinsel fanatizme tepki olarak doğmuştur. kilisenin tanrıyla kul arasına girmesi nedeniyle ortaçağ avrupasının düşünen beyinleri bütün bu düşünceleri tersleyerek ancak içlerindeki tanrı inancını da koruyarak deizm yolunu tutmuşlardır.
